Μια πόρτα άνοιξε και αξίζει τον κόπο να εργαστούμε σε μια νέα ώθηση για τον εξανθρωπισμό του κόσμου. Αν μπορέσουμε να σιωπήσουμε σε αυτή την απομόνωση, ίσως να προχωρήσουμε προς την αφύπνιση του ανθρώπου, προς την άφιξη του Φτερωτού Λιονταριού.
Σήμερα γίνονται προφανείς οι μεγάλοι φόβοι που συνοδεύουν τα ανθρώπινα όντα καθ’ όλη τη διάρκεια της ύπαρξής τους: ο φόβος της μοναξιάς, του γήρατος, της ασθένειας και του θανάτου, φόβοι που κίνησαν σε μεγάλο βαθμό την αντισταθμιστική μας δράση στον κόσμο.
Αυτοί οι φόβοι έχουν παύσει να δρουν στη συνύπαρξη ατομικού και συλλογικού για να εμφανιστούν στις έκτακτες συνθήκες που βιώνουμε. Ένας ιός μας κάνει να απομονωθούμε σωματικά και η ψυχολογική μοναξιά αυξάνεται στην προσπάθεια να αποφύγουμε τη μόλυνση και, συνεπώς, την ασθένεια και το θάνατο. Γιατί να μιλήσουμε για το φόβο του γήρατος όταν βλέπουμε ότι οι ηλικιωμένοι είναι η πιο ευάλωτη ομάδα σε αυτή την παγκόσμια κρίση που μόλις ξεκίνησε. Μια μοναξιά που αυξάνεται από τον άγριο ατομικισμό που έχει διαμορφώσει τις σχέσεις μας και που σήμερα μας στέλνει τον λογαριασμό.
Σε αυτή την αναγκαστική απομόνωση, ανοίγονται για μας κάποια μονοπάτια: της απελπισίας και της έλλειψη πίστης στον εαυτό μας και στο μέλλον, της έντασης, της βίας, της απουσίας νοήματος, της αντίφασης και της παραφροσύνης (εκδηλώσεις που ήδη υπάρχουν, με τη μορφή της μεγαλύτερης φτώχειας, της ψυχολογικής και κοινωνικής ανισορροπίας …), της φυγής – στο βαθμό που μπορούμε να το διατηρήσουμε και να το επιστρέψουμε στον εαυτό μας- έτσι ώστε να περνάμε τον χρόνο μας σε παιχνίδια, βλέποντας τηλεόραση… ή τη δυνατότητα να αναθεωρήσουμε από άλλη οπτική την τρέχουσα στιγμή και τις προτεραιότητες που μας έφεραν ως εδώ.
Ίσως μπορέσουμε να αναγνωρίσουμε ότι τα χρήματα, η δύναμη και το κύρος – αξίες που κινούσαν αυτό το τελευταίο στάδιο της ανθρωπότητας – δεν μας απομονώνουν από έναν ιό που μπήκε στη ζωή μας σχεδόν χωρίς καλά καλά να το καταλάβουμε.
Και ίσως μένοντας μόνοι με τον εαυτό μας, κάποια στιγμή αναρωτηθούμε για τον κόσμο στον οποίο ζούμε, τι κάνουμε σε αυτόν τον κόσμο, τι συμβαίνει μετά τον θάνατο… ποιο είναι το νόημα όλων όσων υπάρχουν.
Μπορεί να πρέπει να περάσουμε σαν ανθρωπότητα μια ολόκληρη διαδικασία, που περνά μέσα από τη βίωση της ψυχοκοινωνικής καταστροφής που θα μείνει όταν θα περάσει η υγειονομική κρίση της υγείας – και να αρχίσουμε να παρατηρούμε-, για να νιώσουμε μια μεγάλη αποτυχία, την αποτυχία αυτού του πολιτισμού μας οδηγεί στην καταστροφή και το θάνατο -όχι μόνο του σώματος, αλλά και του πνεύματος– … Και τότε ίσως να δημιουργηθεί η δυνατότητα κάποιων υπερβατικών εμπειριών, που μόνο η εξωτερική και εσωτερική σιωπή επιτρέπουν να εκδηλωθούν.
Είναι πιθανό να αντιμετωπίσουμε το τέλος ενός σταδίου ως ανθρωπότητα και σε αυτό το τέλος να μπορέσουμε να δούμε το τοπίο διαμόρφωσης¹ που μας κινούσε τα τελευταία χιλιάδες χρόνια. Είναι δυνατόν σε αυτή τη μοναξιά η ατομική και συλλογική συνείδηση να παρατηρήσουν τον εαυτό τους και να τολμήσουν να κοιτάξουν αυτούς τους φόβους.
Σε αυτή την περίπτωση θα είχαμε τη δυνατότητα να βγούμε από μια επώδυνη επανάληψη που δεν επιλέξαμε και να αρχίσουμε να βαδίζουμε στις τεράστιες λεωφόρους της ελευθερίας, της απελευθέρωσης από τον πόνο και την οδύνη.
Για να το πετύχουμε αυτό πρέπει –μέσα σ’ αυτή την επιβεβλημένη και ταραχώδη μοναξιά– να σταματήσουμε, να δεχθούμε αυτή τη στιγμή, να μην της αντισταθούμε και να αναζητήσουμε τη ρίζα του κοινωνικού και προσωπικού προβλήματος που βιώνουμε και το οποίο είναι το ίδιο για όλους. Είναι απαραίτητο, μέσα σε αυτή τη δοκιμασία, να βυθιστούμε λίγο στον εαυτό μας, να ηρεμήσουμε, να προσέξουμε και να παρακολουθήσουμε χωρίς ενοχοποιήσεις τον τρόπο ζωής που μας οδήγησε σε αυτό το σημείο.
Και έπειτα, εάν πολλοί από εμάς το κάνουμε αυτό, είναι πιθανό να παρατηρήσουμε την απατηλότητα των φόβων μας και να επιβληθεί μια ατομική και συλλογική κραυγή, μια κραυγή που θα έχει τη μορφή ενός αληθινού αιτήματος για να επανακτήσουμε το βαθύτερο νόημα της ύπαρξής μας, να αποκτήσουμε βαθιά πίστη στον εαυτό μας και στην ανθρώπινη διαδικασία, να βιώσουμε ότι ο θάνατος δεν σταματά το μέλλον, να πάψουμε να υποφέρουμε… Τότε, ίσως, να μπορέσουμε να ζήσουμε όλα αυτά και να κατανοήσουμε ότι πρέπει και μπορούμε να ανοικοδομήσουμε τον κοινωνικό ιστό, το Εμείς και να αφοσιωθούμε με χαρά στον εξανθρωπισμό αυτού του κόσμου «συμπεριφερόμενοι στους άλλους όπως θέλουμε να μας συμπεριφέρονται”²… Ένα αίτημα που αναγγέλλει την άφιξη του Φτερωτού Λιονταριού³.
Μετάφραση και ελεύθερη προσαρμογή από ισπανικά για την ελληνική Pressenza: Αρετή Μαθιουδάκη.
________________________________________
¹ Αυτοαπελευθέρωση. Τοπίο διαμόρφωσης. (Επίλογος). Luis A. Ammann, σ. 117.
² Αναφέρεται στην οικουμενική αρχή, βάση κάθε ανθρωπισμού, που ο Σίλο όρισε στο βιβλίο του το Εσωτερικό Βλέμμα και περιλαμβάνεται στο Μήνυμα του Σίλο (2002) σαν «Αν συμπεριφέρεσαι στους άλλους όπως θέλεις να σου συμπεριφέρονται, απελευθερώνεσαι».
³ Η μέρα του φτερωτού λιονταριού, Σίλο.
