Τα πάντα αλλάζουν πολύ γρήγορα τις τελευταίες εβδομάδες – στην οικονομία, την οικολογία, την τεχνολογία και την κοινωνία. Αντίθετα από άλλες μεγάλες αναταραχές, σε αυτήν δεν φαίνεται να υπάρχει τέλος στον ορίζοντα. Οι τυφώνες, οι σεισμοί και τα μπλακάουτ έχουν μικρή διάρκεια ζωής. Όλοι περιμένουν να περάσει το πρόβλημα και στη συνέχεια ξεκινάνε την αποκατάσταση και μια γρήγορη επιστροφή στην καθημερινή ζωή ως έχει.
Ο κορονοϊός είναι κάτι πολύ διαφορετικό. Οι περισσότεροι άνθρωποι εργάζονται για την εξεύρεση νέων λύσεων. Κανείς δεν περιμένει απλά να περάσει το πρόβλημα. Για παράδειγμα, εδώ και πολλά χρόνια, οι εταιρείες τεχνολογίας έχουν πειραματιστεί με την εργασία του προσωπικού από το σπίτι, αλλά ποτέ δεν έχει συζητηθεί και εφαρμοστεί σε μεγάλη κλίμακα. Το Σιάτλ, μια από τις πόλεις των ΗΠΑ που πλήττεται περισσότερο από τον ιό, είναι έδρα μερικών από τις μεγαλύτερες εταιρείες τεχνολογίας στον κόσμο, όπως η Microsoft και η Amazon. Από την περασμένη εβδομάδα, οι περισσότερες από αυτές τις εταιρείες έχουν ζητήσει από το προσωπικό τους να εργάζονται από το σπίτι τους και ορισμένες από αυτές το έχουν καταστήσει υποχρεωτικό («Microsoft, Amazon and other tech firms urge employees to work from home to slow spread of coronavirus», Seattle Times 4/3/20). Αυτό μόνο θα μπορούσε να μεταμορφώσει την εργασία και τον τρόπο ζωής για πάντα. Χωρίς πλέον μετακινήσεις, κτίρια γραφείων, κυκλοφοριακή συμφόρηση, χώροι στάθμευσης και ούτω καθεξής.
Πριν από λίγες μέρες, μια δορυφορική εικόνα άρχισε να κυκλοφορεί συγκρίνοντας το Πεκίνο πριν από τον ιό και μετά από το lockdown της Κίνας («Coronavirus: NASA Reveals How China’s Lockdown Drastically Reduced Pollution», Forbes 3/3/20). Η εικόνα δείχνει νέφη ρύπανσης στη μια πλευρά και στην άλλη τα νέφη εξαφανίζονται. Η επιβράδυνση της παραγωγής έχει οδηγήσει σε μείωση της εναέριας κυκλοφορίας, σε ανθρώπους που εργάζονται από το σπίτι και ούτω καθεξής και μπορεί να μας βοηθήσει να επιτύχουμε το μακροπρόθεσμο στόχο της Συμφωνίας του Παρισιού για τη θερμοκρασία («Coronavirus could cause fall in global CO2 emissions», The Guardian, 10/3/20).
Κάθε χώρα προσπαθεί να αντιμετωπίσει τον ιό με τον δικό της τρόπο, αλλά ο ιός δεν σέβεται τα εθνικά σύνορα και με τον σημερινό ρυθμό όπου ένα εκατομμύριο άνθρωποι ταξιδεύουν κάθε μέρα είναι σχεδόν αδύνατο να τον ελέγξει μακροπρόθεσμα. Η Ιταλία είναι ένα καλό παράδειγμα. Το lockdown της χώρας θα έχει και άλλου τύπου συνέπειες, ίσως εξίσου επιζήμιες με τον ίδιο τον ιό («Italy just locked down the world’s 8th biggest economy. A deep recession looms», CNN International 11/3/20). Η οικονομία της Ιταλίας εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τον τουρισμό και το lockdown μπορεί να θέσει χιλιάδες επιχειρήσεις και εργαζόμενους σε άμεσα οικονομικά προβλήματα και μπορεί να επηρεάσει θεσμούς, όπως τράπεζες, εργολάβους ακινήτων και αγρότες, που θα μπορούσαν να φτάσουν και πιο πέρα από τον τουρισμό.
Αυτή η κατάσταση έκτακτης ανάγκης είναι ένα παγκόσμιο ζήτημα, καθώς τα συστήματά μας όπως τα οικονομικά, οικολογικά, περιβαλλοντικά, ενεργειακά, παραγωγής τροφίμων, επικοινωνιών και τεχνολογίας λειτουργούν σε δομή.
ΟΛΟΙ μας ζούμε στον ίδιο, συνδεδεμένο πλανήτη και θα χρειαστούμε ένα νέο επίπεδο κατανόησης, ανάπτυξης και τύπου έργου για το μέλλον. Πρέπει να σταματήσουμε να σκεφτόμαστε μόνο τον εαυτό μας, τη δική μας οικογένεια, τη δική μας γειτονιά, τη δική μας χώρα. Αυτός ο ιός πηγαίνει άμεσα ενάντια στον τρόπο με τον οποίο διαμορφώνουμε τα συστήματα υγείας μας. Το να πληρώνει ο καθένας για τη δική του ασφάλιση υγείας καλύπτοντας τα δικά του έξοδα είναι γελοίο. Ένας ιός δεν λειτουργεί έτσι. Το πρόβλημα δεν είναι μόνο εάν κολλήσεις τον ιό, αλλά τι συμβαίνει με τους ανθρώπους που μπορεί να μολύνεις, καθώς δεν υπάρχει κοινωνική ασφάλιση υγείας.
Οι καταστροφικές συνέπειες του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, που κατέστρεψε μεγάλο μέρος της Ευρώπης και προκάλεσε εκατομμύρια θανάτους, γέννησαν τα Ηνωμένα Έθνη. Ο ΟΗΕ ιδρύθηκε για να προστατεύσει τη δημοκρατία, την ελευθερία και την ειρήνη μετά το ναζισμό και τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο. Και ο προκάτοχος του ΟΗΕ, η Κοινωνία των Εθνών, δημιουργήθηκε ως άμεσο αποτέλεσμα του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου.
Όπως ο Τζον Λένον τραγουδά στο «Imagine», ελπίζουμε ότι, στον απόηχο του κορονοϊού, ο κόσμος θα ενωθεί για να εγκαταλείψει όλες τις προηγούμενες πεποιθήσεις, να δώσει προτεραιότητα στη ζωή και την ευημερία κάθε ανθρώπινου όντος στον πλανήτη και να δεσμευτεί να χρησιμοποιεί τα εργαλεία και τη μεθοδολογία της μη-βίας, προκειμένου να προωθηθεί η οικοδόμηση ενός Παγκόσμιου Ανθρώπινου Έθνους.
Μετάφραση από τα αγγλικά: Pressenza Athens