Της Madeleine John
Μόλις πριν από δύο εβδομάδες το κράτος ήταν συνώνυμο της γραφειοκρατίας, της αναποτελεσματικότητας και της διαφθοράς. Με όλους τους τελευταίους προέδρους στη φυλακή, σε κατ ‘οίκον περιορισμό, με εντολή έκδοσης ή αυτόχειρες, η δυσπιστία στην πολιτική τάξη ήταν καθολική. Πέρυσι, ο πληθυσμός ζητούσε το κλείσιμο ενός κονγκρέσου που παρεμπόδιζε οποιοδήποτε μέτρο, έχοντας κατά νου να εκμεταλλευτεί τις επερχόμενες εκλογές. Το κλείσιμο του κονγκρέσου επικροτήθηκε από την πλειοψηφία. Από την αστυνομία αναμέναμε μόνο αυθαιρεσία και διαφθορά.
Το σιωπηλό σύνθημα στο οποίο πίστευε ο κόσμος ήταν: «Μόνο οι ιδιωτικές εταιρείες θα σώσουν το Περού» και όλοι ζούσαν ταμπουρωμένοι στο όνειρό τους για ατομική επιτυχία.
Τι συνέβη αυτές τις τελευταίες ημέρες;
Έφτασε η πρώτη περίπτωση λοίμωξης με κορονοϊό. Στις 11 Μαρτίου έκλεισαν οι τάξεις σε κολέγια, ινστιτούτα και πανεπιστήμια. Την επόμενη μέρα έκλεισαν τα σύνορα, μετά ανακοινώθηκε το κλείσιμο των αεροπορικών, θαλάσσιων και χερσαίων μεταφορών σε όλη την επικράτεια. Κάθε μέρα λαμβάνονταν νέα μέτρα. Η κατάσταση επιταχύνθηκε γρήγορα. Αρχικά απαγορεύτηκε οποιαδήποτε συνάντηση με περισσότερους από 300 ανθρώπους και μια εβδομάδα αργότερα είμαστε σε υποχρεωτικό κοινωνικό περιορισμό και απαγόρευση της κυκλοφορίας από τις 20:00 έως τις 5:00. Όλες οι εγκαταστάσεις έκλεισαν εκτός από τα νοσοκομεία, τα φαρμακεία, τα μέσα ενημέρωσης και τα κέντρα παροχής. Δημιουργήθηκε κατάσταση έκτακτης ανάγκης με την αναστολή των εγγυήσεων, ενώ αστυνομικές και στρατιωτικές περιπολίες είναι υπεύθυνες για την εφαρμογή κυβερνητικών μέτρων.
10 μέρες αργότερα ο πρόεδρος έχει 87% συναίνεση και η μεγάλη πλειοψηφία των Περουβιανών τάσσονται υπέρ της κατεύθυνσης που χαράσσει. Τι το δημιούργησε αυτό μέσα σε τόσο μικρό χρονικό διάστημα;
Πιστεύουμε ότι οι προτεραιότητες ξαφνικά άλλαξαν και οι πόροι του κράτους αναδιανεμήθηκαν για τη φροντίδα και προστασία του πληθυσμού του. Για παράδειγμα, δόθηκε ένα επίδομα περίπου 120 δολαρίων σε 3 εκατομμύρια οικογένειες σε κατάσταση φτώχειας ή ακραίας φτώχειας, το οποίο άρχισε να καταβάλλεται από τη Δευτέρα 23 Μαρτίου μέσω του τραπεζικού συστήματος. Κάτι περίεργο: ορίστηκε ένα μέλος από κάθε οικογένεια για να εισπράττει το επίδομα. Το επίδομα θα δοθεί στις γυναίκες, εκτός από τις περιπτώσεις που δεν υπάρχει γυναίκα στην οικογένεια, οπότε θα δοθεί σε έναν άνδρα. Σήμερα ανακοινώθηκε ότι θα δοθεί ένα επίδομα σε όσους αμείβονται με ημερομίσθιο και δεν μπορούν να βγουν να δουλέψουν.
Ανακατανεμήθηκαν πόροι για τον τομέα της υγείας σε όλες τις περιφέρειες. Μόνο στη Λίμα, ένα νοσοκομείο που επρόκειτο να ανοίξει σε λίγους μήνες, άνοιξε ήδη μόνο για τους ασθενείς με COVID-19 και το αθλητικό συγκρότημα για τους Παναμερικανικούς Αγώνες ετοιμάστηκε μέσα σε λίγες ημέρες για να φιλοξενήσει τους αρρώστους. Το Υπουργείο Υγείας καλεί τις ιδιωτικές κλινικές να συμμετάσχουν υπό τον συντονισμό του. Ανοίγουν 80.000 τηλεφωνικές γραμμές για όλους τους τύπους ιατρικής περίθαλψης.
Η κυβέρνηση διέταξε επίσης τον επαναπρογραμματισμό στεγαστικών δανείων, πιστωτικών καρτών και κάθε είδους χρεών με το χρηματοπιστωτικό σύστημα χωρίς χρεώσεις ή πρόστιμα.
Η ταχύτητα ανταπόκρισης της εκτελεστικής εξουσίας ήταν απίστευτη. Ο Υπουργός Παιδείας ανακοίνωσε αυτή την εβδομάδα την εφαρμογή εκπαιδευτικών προγραμμάτων για όλες τις εκπαιδευτικές βαθμίδες από ηλεκτρονικές πλατφόρμες, το κρατικό τηλεοπτικό κανάλι και το Εθνικό Ραδιόφωνο σε ισπανικά, κετσούα, αϊμάρα και σε 14 γλώσσες του Αμαζονίου. Όπως είπε ο υπουργός: «Θα προσπαθήσουμε να επωφεληθούμε από αυτή τη δύσκολη κατάσταση, αντιμετωπίζοντάς την ως μια ευκαιρία να ξανασκεφτούμε τον τρόπο με τον οποίο παρέχουμε εκπαίδευση».
Κάθε μέρα έχουμε τον πρόεδρο με τους υπουργούς του σε τηλεοπτική συνέντευξη Τύπου που συγκεντρώνει τις ανησυχίες του πληθυσμού. «Κύριε Πρόεδρε, κερδοσκοπούν στις τιμές των τροφίμων». Την επόμενη μέρα εξηγεί ότι επεξεργάζονται έναν νόμο για τον έλεγχο και την αποφυγή κερδοσκοπίας που θεωρεί την κερδοσκοπία έγκλημα. Ο νόμος της προσφοράς και της ζήτησης και η ελεύθερη αγορά πήγαν περίπατο. Μέσω της εφαρμογής “Agrochatea” και “Mi Caserita”, το Υπουργείο Γεωργίας ενημερώνει καθημερινά για τις τιμές στις αγορές.
Η αστυνομία και ο στρατός έχουν σαφή οδηγία να αποφύγουν κάθε κοινωνικό κόστος. Ακόμη και όταν μια ομάδα απελπισμένων ανθρώπων τους επιτίθεται, πρέπει να ανταποκρίνονται ήρεμα και με σύνεση, παρέχοντας εξηγήσεις και υποστήριξη.
Στα καθημερινά μηνύματα του, ο πρόεδρος μας καλεί να είμαστε αλληλέγγυοι, να σκεφτόμαστε και να φροντίζουμε ο ένας τον άλλον. Επίσης επισημαίνει αρνητικές συμπεριφορές εξυπνάδας, εκμετάλλευσης, ανευθυνότητας, επισημαίνοντας τις αρνητικές συνέπειες για όλους. Και, περιέργως, πολλοί άνθρωποι αφήνουν τη συνηθισμένη τους δραστηριότητα και ενώνονται με αυτή την πλημμυρίδα συναισθημάτων προς το σύνολο.
Το πρώτο κρούσμα κορονοϊού μας συγκλόνισε στο Περού των 3 εκατομμυρίων οικογενειών σε κατάσταση φτώχειας και ακραίας φτώχειας, των 3 εκατομμυρίων ανθρώπων σε περιοχές μακριά από τη Λίμα χωρίς πρόσβαση σε πόσιμο νερό, του εξαντλημένου και υπερπλήρους συστήματος υγείας, των ξεχασμένων κοινοτήτων, του ατομικισμού. Έχουν περάσει μόνο 10 ημέρες. Τίποτα πλέον δεν θα είναι το ίδιο. Ο καθένας είναι σημαντικός και ο καθένας μπορεί να συμβάλει από τη θέση του στη σύγκλιση για το κοινό καλό.
Μετάφραση από τα ισπανικά για την ελληνική Pressenza: Αρετή Μαθιουδάκη.