Γράφει ο Petur Gudjonsson

 

Είναι λίγος καιρός που γράψαμε πάνω στη διαφορά μεταξύ του παλαιού και νέου ηθικού τοπίου, υπονοώντας επιπρόσθετα ότι, το παλαιό τοπίο πάει να εξαλειφθεί, ή αν θέλετε, ότι το σύστημα που γνωρίζουμε βρίσκεται σε σημείο πτώσης. (Pressenza 29.12.2019)

Η διαδικασία αυτή έχει ολοφάνερα προχωρήσει σήμερα στη Χιλή, όπως και σε άλλες χώρες, αυτό θα πει ότι, το νέο τοπίο αρχίζει να φαίνεται ξεκάθαρα.

Ωστόσο, αρκετοί είναι εκείνοι που επιβεβαιώνουν ότι θα είναι μία ιδιαίτερα δύσκολη δουλειά καθώς η παλιά φρουρά δεν θα εγκαταλείψει έτσι εύκολα.

Έχει το χρήμα, τους θεσμούς, το στρατό κλπ. Ναι, φαντάζει δύσκολο να προβλέψουμε την επερχόμενη πτώση. Παρόλα αυτά, εάν κοιτάξουμε την πρόσφατη ιστορία, θα δούμε ότι, όταν ο λαός έχανε την εμπιστοσύνη του στο σύστημα, τίποτα δεν μπορούσε να σταματήσει μία δραστική εξέγερση, όπως έγινε με την πτώση της Σοβιετικής Ένωσης και των συνασπισμών της Ανατολικής Ευρώπης. Λίγους μόλις μήνες, πριν συμβούν τα παραπάνω, το καθεστώς αποτελούσε κυρίαρχη δύναμη. Κανείς δεν θα μπορούσε να φανταστεί το 1989 ότι αυτός ο γίγαντας θα προχωρούσε στη διάλυσή του κατά τέτοιο τρόπο.

Οι λόγοι για τους οποίους το σύστημα θα μπορούσε να πέσει προσεχώς στη Χιλή και σε άλλες χώρες είναι τόσο απλοί… Αρχικά διότι ο λαός έχασε την εμπιστοσύνη του σε αυτό. Δεύτερον, επειδή το σύστημα παρουσιάζεται ως αναποτελεσματικό και ανίκανο να δώσει λύσεις σε επείγοντα προβλήματα, όπως οι παγκόσμιες απειλές -απόρροια- της κλιματικής αλλαγής. Τρίτον και ίσως το πιο σημαντικό, ενώ το νέο τοπίο εξελίσσεται όπως γίνεται σήμερα στη Χιλή, βρίσκουμε μία δυνατή, εντελώς διαφορετική δυναμική που ωθεί τα πράγματα, σα να υπάρχει μία άλλη διάσταση, που βοηθά τη διαδικασία της απελευθέρωσης. (Pressenza)

Παντού στον πλανήτη, οι άνθρωποι έχουν χάσει την εμπιστοσύνη τους στην πολιτική, τη δικαιοσύνη και τους άλλους θεσμούς. Είναι προφανώς αρκετά δύσκολο να κυβερνάς, όταν γνωρίζεις ότι λιγότερο από το 10% των υπηρετών σου σε υποστηρίζει. Έπειτα από καιρό, αυτά τα νούμερα θα είναι ακόμα χαμηλότερα και αυτοί που θα είναι κοντά σου, σύντομα θα εγκαταλείψουν με τη σειρά τους το καράβι που βουλιάζει.

Η κατάρρευση του συστήματος θα συμβεί σύντομα παντού. Όταν η αλλαγή θα είναι προ των πυλών, η πλειονότητα των ανθρώπων θα την υποδεχθούν.

Θα υπάρξει ωστόσο μία μεγάλη ποσότητα εραστών του υλικού πλούτου που θα υποστούν μία υπαρξιακή κρίση, όπως αυτή που συμβαίνει όταν οι άνθρωποι χάνουν τη θρησκεία ή τα ιδανικά τους. Παρόλα αυτά θα επιβιώσουν, είναι μόνο μία πεποίθηση, αυτό το πράγμα του να βάζεις τα χρήματα πάνω από το καθετί. Είναι απλά μία πεποίθηση και όχι η πραγματικότητα, θα καταφέρουν να ζήσουν και χωρίς αυτήν.

Σε ό,τι αφορά τους υποστηρικτές της πρώτης γραμμής του συστήματος, την αστυνομία και το στρατό, δεν θα μπορούν να ελέγχουν και να καταστέλλουν για πολύ καιρό. Σε μία δεδομένη στιγμή, αυτοί, οι καταπιεστές, θα προσχωρήσουν στις διαδηλώσεις, αφού θα είναι δύσκολο να καταστέλλουν τους γονείς και τα αδέρφια τους που θα βρίσκονται στο πλευρό των διαδηλωτών. Θα πάνε και εκείνοι σε εκείνη την πλευρά, αφαιρώντας τον εξοπλισμό τους για να ξαναβρούν τον άνθρωπο μέσα τους και να ενωθούν με τους υπόλοιπους.

Ένας άλλος απλός, σημαντικός λόγος που δίνει την εξήγηση για την αποτυχία του συστήματος είναι ο εξής: το σύστημα είναι ανίκανο να δώσει λύσεις σε εξαιρετικά επείγοντα προβλήματα όπως αυτό της κλιματικής αλλαγής. Ένα μέρος της κλιματικής λύσης απαιτεί να εγκαταλείψουμε πολλά πράγματα, που θα πει, να σκεφτούμε μακροπρόσθεσμα και όχι σε ορίζοντα των επόμενων δέκα μηνών.

Είναι ελάχιστες έως αδύνατες οι πιθανότητες να επιλυθούν τα επείγοντα προβλήματα μέσα στην καρδιά του υπάρχοντος συστήματος που βασίζεται στο παλαιό τοπίο.

Έτσι, τα νέα παιδιά βλέπουν ότι το μέλλον τους προδιαγράφεται μάλλον σκοτεινό, ακόμα και απειλητικό. Αρχίζουν να διαμαρτύρονται παντού στον κόσμο, διότι αισθάνονται ότι είναι όλο και πιο σαφές πως ο πλανήτης τους θα είναι λιγότερο βιώσιμος όταν μεγαλώσουν. Νοιώθουν, και δικαίως ότι, το παλαιό τοπίο δεν ανησυχεί αληθινά για να δώσει λύση στα προβλήματα και ακόμα λιγότερο να ασχοληθεί με τα ίδια και τις μελλοντικές γενιές.

Πολλοί επιστήμονες διακηρύσσουν ότι έχουμε στη διάθεσή μας, στην καλύτερη περίπτωση 8 με 10 χρόνια για να αναλάβουμε δράση σε ό,τι αφορά την υπερθέρμανση του πλανήτη. Έτσι πρέπει να πράξουμε άμεσα, γρήγορα, ριζικά. Ειδάλλως, η κλιματική αλλαγή θα είναι μη αναστρέψιμη.

Αυτό σημαίνει ότι το σύστημα θα πρέπει να πέσει πριν από αυτή την ημερομηνία, προφανώς μέσα στα επόμενα 3 με 5 χρόνια, καθώς θα χρειαστεί χρόνος για να πραγματοποιηθούν ριζοσπαστικές αλλαγές, που σκοπό θα έχουν να κάνουν τον πλανήτη ξανά κατοικίσιμο.

Επιλέον, οι άνθρωποι συνειδητοποιούν ότι το σύστημα, αυτό το παλαιό τοπίο είναι πολύ επικίνδυνο. Βασίζεται στη βία. Συνεχίζει να θεωρείται ”φυσιολογικό” να εκτοξεύονται βόμβες στα κεφάλια απλών πολιτών. Ή ότι είναι καλό να διαθέτουμε μία βιομηχανία αμυντικών συστημάτων και αυτό όχι στις Ηνωμένες Πολιτείες και τη Ρωσία, αλλά σε χώρες κατ’εξοχήν ειρηνικές όπως στη Σουηδία. Οι πόλεμοι είναι μία καλή μπίζνα για τους κατασκευαστές όπλων. Φυσικά, η μεγαλύτερη απειλή αφορά όλα τα πυρηνικά όπλα που υπερχειλίζουν στον κόσμο.

Οι παραπάνω λόγοι είναι πολύ δυνατοί αλλά ίσως όχι αρκετοί για να πέσει το σύστημα, κατά μία άποψη επειδή οι ηγέτες δεν έχουν στο νου τους να τα παρατήσουν έτσι εύκολα. Κατά μία άλλη άποψη, οι άνθρωποι μπορεί να μην έχουν το σθένος, το κουράγιο και την αντοχή να αγωνίζονται μέχρι να πέσει.

Το παλαιό τοπίο είναι στο δρόμο της εξαφάνισης και αυτοί που ελέγχουν το σύστημα θα χάσουν διότι παλεύουν ενάντια σε μία άφθαρτη δύναμη. Εκείνοι που είναι από την αρχή θετικοί στη διαδικασία της Χιλής, είναι εκείνη η αόρατη δύναμη που βρίσκεται στο επίκεντρο εδώ και μερικούς μήνες και συνεχίζει να παραμένει.

Φαίνεται ότι αυτή, η άλλη διάσταση είναι κάτι το πολύ ανθρώπινο, πολύ δυνατό και γλυκό συνάμα. Όλοι βιώσαμε σε κάποια δεδομένη στιγμή αυτή την εμπειρία, όπως τότε που είχαμε την εγγράψαμε ότι αποτελέσαμε μέρος κάποιου συνόλου.

Πολλοί άνθρωποι διαισθάνονται αυτή τη διάσταση, νοιώθουν την υποστήριξη και αισθάνονται βασικά αήτητοι. Επιπλέον, δεν έχουν ανάγκη να απαντήσουν στη βία με βία, καθώς νοιώθουν ότι υπάρχει μία δύναμη πολύ πιο δυνατή και προχωρούν με απόλυτη πίστη.

Φαίνεται ότι η δυναμική αυτής της βαθύτατης αλλαγής προς ένα νέο τοπίο, βρίσκεται στο κατώφλι κάθε χώρας. Οι άνθρωποι στην αρχή, διαμαρτύρονται ενάντια σε κάτι συγκεκριμένο ή γιατί θέλουν κάτι συγεκριμένο και απτό. Ίσως όμως δεν έγκειται μόνο στην επίλυση φλέγοντων ζητημάτων. Προβλήματα όπως εκείνα που σχετίζονται με την κοινωνική αδικία, τις οικονομικές ανισότητες, το περιβάλλον ή την μείωση των όπλων μαζικής καταστροφής.

Μάλλον αυτή η αλλαγή έχει να κάνει με κάτι πιο μεγάλο, κάτι σχετικό με το ανθρώπινο είδος ανεβαίνοντας σε άλλο επίπεδο. Για να το πούμε διαφορετικά, είμαστε μπροστά σε κάτι το ουσιώδες που είναι στη βάση της ανθρώπινης εξέλιξης.

Αυτό το κάτι είναι εδώ από την αρχή και εκδηλώνεται τώρα, δίνοντας τη δυνατότητα να πάμε σε ένα διαφορετικό επίπεδο. Εάν είναι έτσι, δεν θα υπάρχει κανένα μέσο που να μπορεί να το σταματήσει, κάθε αντίσταση θα είναι χάσιμο χρόνου και ενέργειας.

Θα μπορούσαμε να αναρωτηθούμε αν αυτή η δύναμη, αυτή η άλλη διάσταση έχει ήδη εκδηλωθεί. Χωρίς αμφιβολία, αυτό έχει γίνει, αλλλά ήταν πάντα κάτω από το λάβαρο της μη βίας. Όταν στη διάρκεια της ιστορίας ορισμένοι διατυμπάνιζαν ότι ο Θεός, ο Αλλάχ ή τα πνεύματα ήταν με το μέρος τους τη στιγμή που ετοιμάζονταν να σκοτώσουν ανθρώπους, αυτό δεν ήταν σίγουρα μία έκφραση αυτής της άλλης διάστασης. Αντιθέτως, ήταν μία ένδειξη ενός πολύ χαμηλού επιπέδου τρόπου σκέψης και λειτουργίας, που είναι δυνατό σε κάθε άνθρωπο, αλλά δεν έχει να κάνει με ένα εξελικτικό στάδιο και αυτή την άλλη διάσταση.

Ίσως στην Ινδία, κατά την αρχική πάλη για την ανεξαρτησία, όπου ο Γκάντι οδήγησε το λαό του με τρόπο μη βίαιο να παραγκωνίσει τους Βρετανούς, να ήταν βασικά μία εκδήλωση αυτής της διαφορετικής διάστασης.

Η βία που ξέσπασε αμέσως μετά την ανεξαρτησία κατά τη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου είναι κάτι που μπορεί να συμβεί οπουδήποτε, εάν δεν ξέρουμε τι κρύβεται πίσω από αυτή τη διαδικασία της απελευθέρωσης, από πού έρχεται και που πηγαίνει.

Υπήρξαν πολλές απόπειρες στη διάρκεια της ιστορίας για τη δημιουργία ενός διαφορετικού κόσμου. Στο δρόμο της ανθρώπινης εξέλιξης είδαμε εξαιρετικά θετικές προόδους που οδηγήθηκαν στην εγκατάλειψη. Φαίνεται ωστόσο ότι καμία από αυτές τις προσπάθειες δεν μεταμορφώθηκαν σε αυτό που η άλλη διάσταση θέλει ή αποπειράται, δηλαδή σε έναν αληθινά ανθρώπινο κόσμο: όπου προτεραιότητά μας θα είναι, να είμαστε αφυπνισμένοι και να έχουμε την εντύπωση ότι αποτελούμε αναπόσπαστο μέρος του ανθρώπινου είδους. Και ναι, δίχως φόβο για το τελικό στάδιο, να είμαστε ικανοί να δούμε και να είμαστε βέβαιοι για τη συνέχεια, που σημαίνει ότι είμαστε αθάνατοι.

Αν οι άνθρωποι που βρίσκονται στο μέσο ενός νέου τοπίου καταφέρουν να συντονιστούν με την άλλη διάσταση, τότε γίνονται απολύτως αήττητοι. Αν δεν το κάνουν αυτό, το σύστημα θα συνεχίσει. Είτε το παλιό τοπίο θα αντικατασταθεί απλά από το νέο, είτε θα κυριαρχήσουν παλιά απομεινάρια. Εάν αυτός ο συντονισμός με την άλλη διάσταση δεν συμβεί τότε, δυστυχώς, τα θετικά αποτελέσματα δεν θα διαρκέσουν πολύ.

Με διαφορετικούς όρους, το σύστημα δεν θα πέσει αυτόματα. Δεν υπάρχει η βεβαιότητα ότι αυτή η άλλη διάσταση θα διαλύσει το σύστημα. Φαίνεται ότι πρέπει να είμαστε στη συχνότητα αυτής της νέας διάστασης και να δουλεύουμε επίσης πάνω στον φόβο μας, με αυτόν τον τρόπο δεν θα υπάρχει τίποτα που να μπορεί να σταματήσει αυτή τη θετική δύναμη της αλλαγής.

Θα μπορούσαμε να αναρωτηθούμε, βάση της λογικής, τι μπορούμε να κάνουμε για να καταρρεύσει παντού το υπάρχον σύστημα;

Για να προχωρήουμε σε αυτή την αλλαγή το συντομότερο δυνατό, είναι αναγκαίο σε κάθε χώρα, κάθε περιοχή και κάθε πόλη τα επόμενα χρόνια, ένας μεγάλος αριθμός ανθρώπων να καταλάβει τη σημασία της άλλης διάστασης κα να συμφωνήσει με αυτή. Οι άνθρωποι να μοιράζονται μεταξύ τους τις γνώσεις και τις εμπειρίες πάνω σε αυτή την άλλη διάσταση. Έτσι ναι, οι άνθρωποι θα είναι παντού αήτητοι και το σύστημα θα πέσει ήρεμα, όπως στον καιρό της Σοβιετικής Ένωσης και το συνασπισμό των χωρών της Ανατολικής Ευρώπης.

Εάν θα θέλαμε να πάμε λίγο πιο μακριά και να αναρωτηθούμε τι θέλει ακριβώς η άλλη διάσταση, ο καλύτερος τρόπος για να πάρουμε μία απάντηση θα ήταν να θέσουμε το πραγματικό ερώτημα και να περιμένουμε μια απάντηση. Η απάντηση έχει μάλλον να κάνει με το ότι έχει έρθει η μεγάλη στιγμή το ανθρώπινο είδος να αρχίσει να λειτουργεί για να σταματήσει κάθε οδυνηρή αίσθηση. Πιθανώς θέλει να είμαστε αυτό που μπορούμε να είμαστε, αφήνοντας να πέσουν όλοι οι φραγμοί ώστε να αισθανθούμε το μεγαλείο που βρίσκεται στον καθέναν από εμάς στο σύνολό του, ως ανθρώπινο είδος.

Είναι σχεδόν αδιανόητο αυτό που θα συνέβαινε αν όλα τα δεινά εξαφανίζονταν, αυτό που θα συνέβαινε εάν έσβηνε ο φόβος της απώλειας, ο φόβος του θανάτου, κατανοώντας ότι ο πόνος δεν είναι παρά ένας δείκτης ότι έχουμε μπλοκάρει το μέλλον. Σταματάμε να υποφέρουμε όταν ανοίγουμε διάπλατα τα παράθυρα του μέλλοντος.

Έχουμε να ελπίζουμε σε ένα όμορφο μέλλον. Αυτό το μέλλον θα προχωρήσει, διότι το παλαιό τοπίο δεν θα παρεμποδίσει αυτή την οπτική καθώς, σύντομα, θα διαλυθεί.

————
Μετάφραση από τα γαλλικά για την ελληνική Pressenza: Ανδρέας Παπαγγελόπουλος.