Πώς σχετίζεται η φωτογραφία μιας μιμόζα με την κατάσταση έκτακτης ανάγκης του κορονοϊού, η οποία ιδίως στη Λομβαρδία έχει οδηγήσει σε δραστικά και άμεσα μέτρα και προκαλεί πανικό στον πληθυσμό;
Έχει, ακόμα και αν με την πρώτη ματιά η σύνδεση δεν είναι φανερή. Για μέρες, αλλά ειδικά αυτό το Σαββατοκύριακο, τα νέα φτάνουν συνεχώς, όπως ένα πολεμικό δελτίο ολοένα και πιο επείγων ή μια χιονοστιβάδα που μεγαλώνει όλο και περισσότερο καθώς κυλάει. Κάτω από αυτόν τον βομβαρδισμό, αναρωτιέμαι: γιατί η ζέστη της άνοιξης, που κάνει τις μιμόζες και τις πρίμουλες να ανθίζουν εδώ και εβδομάδες τις κοιτάμε σχεδόν με ευχαρίστηση, σαν να μην ήταν προφανώς αβλαβείς εκδηλώσεις ενός πραγματικού προβλήματος;
Γιατί οι δύο πραγματικές καταστάσεις έκτακτης ανάγκης αυτή τη στιγμή – η κλιματική αλλαγή και η παρουσία χιλιάδων πυρηνικών βομβών κυρίως των ΗΠΑ (συμπεριλαμβανομένων 150 σε διάφορες ευρωπαϊκές χώρες και μεταξύ 60 με 90 στην Ιταλία) – αγνοούνται; Γιατί κανείς δεν κάνει τίποτα γι’ αυτά, εκτός από τις δηλώσεις που δεν ακολουθούνται από ενέργειες ανάλογες με τη σοβαρότητα της κατάστασης;
Γιατί δεν ακούγονται οι προειδοποιήσεις έγκριτων εμπειρογνωμόνων όπως ο Giovanni Maga, επικεφαλής του Ινστιτούτου Μοριακής Γενετικής του CNR (σ.τ.μ. Εθνικό Συμβούλιο Έρευνας της Ιταλίας), που σε επίσημο δελτίο τύπου δήλωσε ότι «Για να αποφύγουμε την υπερβολική ανησυχία, είναι καλό να θυμόμαστε πρώτα απ’ όλα ότι 19 περιστατικά σε έναν πληθυσμός 60 εκατομμυρίων κατοίκων εξακολουθούν να θέτουν τον κίνδυνο μόλυνσης πολύ χαμηλά», ή η Maria Rita Gismondi, διευθύντρια του εργαστηρίου του νοσοκομείου Sacco στο Μιλάνο, που έχει εξετάσει δείγματα πιθανών περιστατικών για κορονοϊό για μέρες, που γράφει στο Facebook : «Κατά τη διάρκεια της προηγούμενης εβδομάδας, η θνησιμότητα λόγω γρίπης ήταν 217 θάνατοι την ημέρα! Από τον κορονοϊό 1. Μου φαίνεται τρελό. Αντάλλαξαν μια μόλυνση μόλις πιο σοβαρή από μια γρίπη σε μια θανατηφόρα πανδημία. Δεν είναι έτσι.»;
Αντ’ αυτού, οι αποφάσεις του δημάρχου του Μιλάνου και του κυβερνήτη της περιφέρειας της Λομβαρδίας είναι: τα σχολεία, τα μουσεία και οι χώροι συνεδριάσεων έκλεισαν για μια εβδομάδα, ανεστάλησαν ποδοσφαιρικοί αγώνες, εκδηλώσεις ή πρωτοβουλίες οποιουδήποτε είδους, εκδηλώσεις και οποιαδήποτε μορφή δημόσιας συνάντησης σε δημόσιους ή ιδιωτικούς χώρους, καθώς επίσης ό,τι έχει χαρακτήρα πολιτιστικό, ψυχαγωγικό, αθλητικό και θρησκευτικό, ακόμη και αν πραγματοποιείται σε κλειστούς χώρους ανοικτούς για το κοινό.
Και όλα αυτά δεν είναι αρκετά: με την παρέμβαση του στρατού, η κυβέρνηση έχει δημιουργήσει κόκκινες περιοχές σε ορισμένους Δήμους της Λομβαρδίας, στην Αιμίλια και το Βένετο, όπου δεν θα φτάνουν τα τρένα και τα μέσα μαζικής μεταφοράς και τα σχολεία, τα γραφεία και οι επιχειρήσεις θα πρέπει να παραμείνουν κλειστά, ενώ οι άνθρωποι καλούνται να μείνουν σπίτι.
Οι οδηγίες αφορούν επίσης την προσωπική συμπεριφορά, αγγίζοντας σε μερικές περιπτώσεις το γελοίο, για παράδειγμα, όταν συνιστάται να μην αγγίζετε τα μάτια, τη μύτη και το στόμα σας με τα χέρια σας.
Όμως, ποια είναι η πιο προφανής συνέπεια ενός τέτοιου συναγερμού; Η εξάπλωση ενός παράλογου φόβου όχι μόνο προς τους άλλους και προς οποιαδήποτε μορφή κοινωνικοποίησης, αλλά και προς τον εαυτό μας. Όλα γίνονται ένας κίνδυνος, ξεκινώντας από το σώμα μας. Καλύτερα να είσαι μόνος, κλεισμένος στο σπίτι, να κυκλοφορείς με αυτοκίνητο αποφεύγοντας τα μέσα μαζικής μεταφοράς και να προσέχεις όσους έχουν ένα απλό κρύωμα και φτερνίζονται στο δρόμο.
Αυτή η «κατάσταση έκτακτης ανάγκης» πιθανότατα θα τελειώσει και σύντομα θα επανέλθουν όλα στο φυσιολογικό, αλλά οι επικίνδυνες συνέπειές της μπορεί να διαρκέσουν για πολύ καιρό. Από τη στιγμή που ο πληθυσμός έχει βιώσει έναν πραγματικό ή φανταστικό τρόμο, θα είναι πιο εύκολο να πέσει στην παγίδα ενός νέου κινδύνου, να βρει ενόχους και να παγιδευτεί σε ένα συλλογικό ντελίριο όπως αυτό που αδειάζει τις μάσκες από τα φαρμακεία αυτές τις μέρες.
Δυστυχώς, η ιστορία είναι γεμάτη παραδείγματα αυτού του τύπου. Η άγνοια και η χειραγώγηση παρήγαγαν συχνά ψεύτικους ενόχους, διώξεις και πυρές. Δεν βρισκόμαστε πλέον στο μίασμα και στο κυνήγι των μαγισσών, αλλά η ψυχαναγκαστική και ανεύθυνη αντίδραση εκείνων που πρέπει να φροντίζουν τη συλλογική ευημερία, ενισχυμένη από τα κοινωνικά μέσα και τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, μπορεί να οδηγήσει σε εξίσου επιβλαβή φαινόμενα.
Τώρα περισσότερο από ποτέ είναι απαραίτητο να αντιταχθούμε στην εξάπλωση του παραλογισμού, να μην τροφοδοτήσουμε το φόβο, να παραμείνουμε με καθαρό και ανοιχτό μυαλό και να επιμείνουμε στις πραγματικές καταστάσεις έκτακτης ανάγκης αυτής της στιγμής. Μια πρώιμα ανθισμένη μιμόζα είναι πολύ πιο ανησυχητική από έναν υποτιθέμενο λοιμό.
Μετάφραση από τα Ιταλικά: Pressenza Athens
