Η Αθήνα επικρίνεται για υιοθέτηση των πολιτικών του Βίκτωρ Ορμπάν στο μεταναστευτικό, ενώ οι συνθήκες στα νησιά του Αιγαίου χειροτερεύουν.
Γράφει ο Αποστόλης Φωτιάδης για το balkaninsight
Προσαρμογή στα ελληνικά: Pressenza Athens
Ο θυμός των κατοίκων ξεχειλίζει στα νησιά του Β. Αιγαίου, καθώς όχι μόνο υποδέχονται χιλιάδες αιτούντες άσυλο, αλλά υφίστανται και τις συνέπειες των σκληρών κυβερνητικών πολιτικών για τη μετανάστευση.
Από τον Σεπτέμβριο του 2019 ως τον Ιανουάριο του 2020, η κυβέρνηση μετέφερε 14.750 ανθρώπους στην ενδοχώρα, ενώ έχουν καταγραφεί 36.000 νέες αφίξεις σύμφωνα με τα στοιχεία της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες.
Την ίδια στιγμή, η κυβέρνηση δηλώνει αποφασισμένη να εντείνει τον αριθμό των επαναπροωθήσεων, να περιορίσει τα δικαιώματα ασύλου, να κατασκευάσει ένα πλωτό φράγμα 2,7 χλμ. στη Λέσβο και να μετατρέψει τα κέντρα Πρώτης Υποδοχής σε κλειστά κέντρα κράτησης.
Τη στιγμή που η υπερσυγκέντρωση των ανθρώπων – περισσότεροι από 42.000 πρόσφυγες βρίσκονται σήμερα στα νησιά του Β. Αιγαίου – έχει υποβαθμίσει περαιτέρω τις απαράδεκτες συνθήκες διαβίωσής τους, και ενώ οι αιτούντες άσυλο δεν έχουν πρόσβαση στο δημόσιο σύστημα υγείας, αυξάνονται οι εντάσεις μεταξύ ντόπιων ομάδων και προσφύγων.
Οι Έλληνες νησιώτες ξεχύθηκαν στους δρόμους της Λέσβου, Χίου και Σάμου τον περασμένο μήνα, ζητώντας από την κεντροδεξιά κυβέρνηση να λάβει μέτρα για τη μείωση των αριθμών αιτούντων άσυλο. Σύμφωνα με τοπικά μέσα ενημέρωσης, κατά τη διάρκεια των διαμαρτυριών τοπικοί πολιτικοί χρησιμοποίησαν ξενοφοβική ρητορική και προωθούσαν θεωρίες συνωμοσίας για τη μετανάστευση και τη δράση μη κυβερνητικών οργανώσεων.
Οι αιτούντες άσυλο βγήκαν δύο φορές στους δρόμους της Λέσβου, ζητώντας να σταματήσει ο περιορισμός τους στη Μόρια τον προηγούμενο μήνα. Η αστυνομία αποκρίθηκε με δακρυγόνα. Κατά τις διαμαρτυρίες προσφύγων, ελληνικές ομάδες πολιτοφυλακής δημιούργησαν οδοφράγματα και επιτέθηκαν τόσο στους αιτούντες άσυλο όσο και σε εργαζομένους των ΜΚΟ. Η αστυνομία συνέλαβε αρκετούς, οι οποίοι φέρονται να συνδέονται με ακροδεξιές ομάδες.
«Μετά από υποσχέσεις για φανταστικές λύσεις σε άλυτα προβλήματα, η κυβέρνηση προσπαθεί να κατευνάσει τις ανησυχίες των ντόπιων αντιγράφοντας τις πολιτικές του Όρμπαν», δηλώνει ο Λευτέρης Παπαγιαννάκης, υπεύθυνος διεκδίκησης δικαιωμάτων της οργάνωσης Solidarity Now και πρώην αντιδήμαρχος Αθηναίων.
Ύψιστης σημασίας για τη διαχείριση του μεταναστευτικού προβλήματος είναι η μετακίνηση των προσφύγων στην ενδοχώρα, σύμφωνα με τον Boris Cheshirkov, εκπρόσωπο της Ύπατης στην Ελλάδα.
Παράλληλα μέτρα πρέπει να υιοθετηθούν για την προστασία ειδικά των απροστάτευτων ανηλίκων – σήμερα ο αριθμός των ανήλικων προσφύγων στην Ελλάδα ανέρχεται στους 5.389. Σε καμία περίπτωση ωστόσο το πρόβλημα δεν μπορεί να επιλυθεί μόνο από την Ελλάδα, αλλά χρειάζεται μια Ευρωπαϊκή σύμπραξη. Αντίθετος με την πολιτική των κλειστών κέντρων κράτησης ο Cheshirkov δηλώνει ότι το 83 % των προσφύγων δεν είναι οικονομικοί μετανάστες, αλλά έχουν τα χαρακτηριστικά του πρόσφυγα, ενώ οι περισσότεροι έχουν οικογένειες.
Παράλληλα, οι δυσκολίες εξεύρεσης πόρων έχουν οδηγήσει μεγάλες οργανώσεις, όπως το Danish Refugee Council και την Oxfam να κλείσουν προγράμματα στα νησιά. «Ήταν μια δύσκολη απόφαση που έπρεπε να πάρουμε αφού δεν μπορούσαμε να εξασφαλίσουμε χρηματοδότηση», δηλώνει η Βασιλική Μητσινιώτου, υπεύθυνη επικοινωνίας και συνηγορίας του Danish Refugee Council στην Ελλάδα. «Ο περιορισμός των αιτούντων άσυλο στα νησιά δεν είναι λύση. Βάζει τους ανθρώπους σε κίνδυνο και προκαλεί περιττές εντάσεις. Επίσης, η κράτηση ατόμων που αναζητούν και μόνο προστασία δεν πρέπει και νομικά δεν μπορεί να είναι η λύση. Δεν είναι παράνομο να ζητά κανείς προστασία», προσθέτει.