Οι Μεξικανοί παραδοσιακοί γιατροί των αυτόχθονων λαών των μεξικανικών κοινοτήτων αγωνίζονται για την επιβίωση του πολιτισμού τους. «Η οργάνωσή μας είναι σχεδόν είκοσι ετών. Ξυπνήσαμε και είπαμε αρκετά με την καταπίεση των θρησκειών. Πολλές εκκλησίες συνεχίζουν να μας προσβάλλουν και να μας ποδοπατούν με τις απαγορεύσεις τους, τις προσβολές τους και την αδιαφορία για τον πολιτισμό μας. Λένε ότι οι curanderos μας (τοπικές σαμανικές φιγούρες) δεν λαμβάνουν τα δώρα τους από τον Θεό, λένε ότι δεν μπορούμε να βοηθήσουμε τους ανθρώπους να θεραπευτούν πνευματικά και ότι ο Βωμός των Μάγια είναι ένα σύμβολο του διαβόλου», επιβεβαιώνει ένα ηλικιωμένο μέλος της Ινδο-θεολογίας.
«Είναι αλήθεια ότι κάποιοι που ισχυρίζονται ότι είναι παραδοσιακοί γιατροί εκμεταλλεύονται τα βάσανα των αδελφών μας: πληρώνονται και συχνά δεν έχουν λάβει το πνευματικό δώρο», συνεχίζει ο tatik (όρος των Τσελτάλ για τον σεβασμό στους ηλικιωμένους, με την κυριολεκτική έννοια του «πατέρα»). «Αυτοί δεν είναι curanderos, δεν εργάζονται για το φως αλλά για το σκοτάδι. Δεχόμαστε την παρουσία κάποιων παστόρων ή ιερέων, εφ’ όσον έρχονται να μάθουν και όχι να επιβάλλουν, να αγωνιστούν μαζί μας για τον πολιτισμό μας».
Οι Τσιάπας παραδοσιακοί γιατροί της Ινδο-θεολογίας προέρχονται από τον κόσμο των Ζαπατίστα και είναι σχεδόν όλοι πρώην μέλη του EZLN (σ.τ.μ. Στρατός των Ζαπατίστα για την Εθνική Απελευθέρωση). Αυτό το θεολογικό ρεύμα έχει μια οικουμενική και διαθρησκευτική δομή και προωθεί την ένωση μεταξύ διαφορετικών θρησκευτικών ρευμάτων που κατακερματίζουν κυριολεκτικά την κοινωνική δομή των κοινοτήτων και των μεμονωμένων οικογενειών δημιουργώντας έντονες εσωτερικές συγκρούσεις και διαιρέσεις.
«Πολλές από τις γνώσεις μας χάθηκαν με την άφιξη των κονκισταδόρων (σ.τ.μ. Ισπανών κατακτητών). Διωκόμαστε και εξακολουθούμε να αισθανόμαστε καταπιεσμένοι από αυτά τα συστήματα ζωής που δεν μας ανήκουν. Όταν διοργανώνουμε συναντήσεις σε διαφορετικές κοινότητες, μοιραζόμαστε τις γνώσεις μας. Προσπαθούμε να ανακτήσουμε τις ρίζες μας. Να ανακαλύψουμε ξανά τα ιερά μας βιβλία και τα ημερολόγια των αρχαίων. Ανακαλύπτουμε ξανά τις nawales μας (συγκεκριμένες ενέργειες που συνδέονται με την ημέρα της γέννησης), που μας προστατεύουν και μας δίνουν ενέργεια χάρη στα χαρακτηριστικά των ζώων τους. Μας βοηθούν να κατανοήσουμε την αποστολή μας σε αυτόν τον κόσμο», συνεχίζει ο γέροντας. «Ανταλλάσσουμε απόψεις για την πνευματικότητα της Μητέρας Γης και της Γιαγιάς Φεγγάρι, ζητάμε από τους πρεσβυτέρους μας να ερμηνεύσουν τα όνειρα και τα οράματα που έχουμε σε μια συγκεκριμένη ώρα της νύχτας. Μοιραζόμαστε τις γνώσεις μας για τα φαρμακευτικά φυτά και πολλά άλλα. Πρέπει να μοιραζόμαστε με την κοινότητα και να μην είμαστε εγωιστές».
Όλη αυτή η γνώση συνδέεται με τις τρέχουσες θρησκευτικές πεποιθήσεις, σχηματίζοντας ένα συγκριτικό θρησκευτικό σύστημα. Οι συντονιστές της Ινδο-θεολογίας οργανώνουν εθνικές και ηπειρωτικές συναντήσεις, αποφασίζοντας για τα θέματα που θα συζητηθούν. Τον επόμενο χρόνο, για παράδειγμα, θα συναντηθούν στο Ταμπάσκο του Μεξικού σε εθνικό επίπεδο και πιθανώς στον Παναμά όσον αφορά την αμερικανική ήπειρο.
Οι sonajas ή maracas (σ.τ.μ. μαράκες ή καστανιέτες) που φαίνονται στη φωτογραφία αντιπροσωπεύουν τη φωνή των αρχαίων που επιστρέφουν για να συμβουλεύσουν τους συμμετέχοντες σε τελετές ή συγκεντρώσεις. Τα λευκά υφάσματα κεντημένα στις άκρες φοριούνται από τους σαμάνους κατά τη διάρκεια των τελετουργιών, ενώ τα λουλούδια μεταξύ ενός κεριού και ενός άλλου είναι τα εργαλεία φροντίδας που παρέχονται στην curandera κατά τη διάρκεια ενός από τα οράματά της. Το θυμίαμα είναι το «άρωμα του Θεού», παραφράζοντας την ίδια την curandera, ένα στοιχείο που ευλογεί τον κόσμο που είναι παρόν και ιεροποιεί το τελετουργικό. Όλα αυτά τα πολιτιστικά αντικείμενα είναι χαρακτηριστικά της κουλτούρας των Μάγια Τσελτάλ.
Μετάφραση: Pressenza Athens
Διαβάστε επίσης:
