Η κυβέρνηση έδωσε στις 15 Οκτωβρίου σε ανοιχτή διαβούλευση ένα σχέδιο νόμου για το άσυλο, με τίτλο “Σχέδιο Νόμου περί διεθνούς προστασίας και άλλες διατάξεις”. Τόσο το περιεχόμενο όσο και η βραχεία διαδικασία διαβούλευσης (μόλις πέντε εργάσιμες μέρες), στάθηκε αιτία αντιδράσεων.
Φωτογραφία από τη συνέντευξη τύπου των οργανώσεων στο Πνευματικό Κέντρο του Δήμου Αθηναίων, φωτογραφία Pressenza Athens.
Τη Δευτέρα δεκαπέντε οργανώσεις έστειλαν υπόμνημα στους βουλευτές των κομμάτων με σκοπό να υπογραμμίσουν όλα τα σημεία που τους φαίνονται προβληματικά. Έξι οργανώσεις κάλεσαν την Τρίτη σε συνέντευξη Τύπου παραθέτοντας επίσης τις θέσεις τους. Συνοψίζοντας, σύμφωνα με τις οργανώσεις, οι παρακάτω λόγοι καθιστούν το νομοσχέδιο προβληματικό:
- Θα έχει επιπτώσεις στη σωματική και ψυχική υγεία των ανθρώπων και ιδιαίτερα των πιο ευάλωτων, όπως είναι τα θύματα βασανιστηρίων και οι ασθενείς με σοβαρά προβλήματα σωματικής και ψυχικής υγείας, όπως το Σύνδρομο Μετατραυματικού Στρες (PTSD).
- Ενισχύει την καλλιέργεια κλίματος ξενοφοβίας και δεν είναι τυχαίο το λεξιλόγιο που χρησιμοποιεί, αντί για αιτούντες άσυλο ή πρόσφυγες, γίνεται χρήση του όρου μετανάστες.
- Αντί να επιταχύνει τις διαδικασίες ασύλου, καταλήγει να προσθέτει επιπλέον διοικητικό και γραφειοκρατικό βάρος στις υπηρεσίες.
- Εισάγει περαιτέρω πολύπλοκες, κατακερματισμένες και κατά παρέκκλιση διαδικασίες, μειώνοντας βασικές εγγυήσεις και εισάγοντας τόσα διαδικαστικά εμπόδια που καθιστούν εξαιρετικά προβληματική έως αδύνατη την εξέταση των αιτημάτων διεθνούς προστασίας στο πλαίσιο ενός δίκαιου και αποτελεσματικού συστήματος διεθνούς προστασίας.
- Οι προτεινόμενες διατάξεις, οι οποίες σε πολλά σημεία δεν εξασφαλίζουν ούτε τα κατώτατα πρότυπα που προβλέπει το ενωσιακό δίκαιο.
- Υπονομεύει σε μεγάλο βαθμό το δικαίωμα σε αποτελεσματική προσφυγή και περιορίζει την ανασταλτική δύναμη της προσφυγής με αποτέλεσμα να υπάρχει κίνδυνος απέλασης των αιτούντων πριν την εκδίκαση της υπόθεσής τους.
- Οι προσφυγικές και μεταναστευτικές κοινότητες δεν συμμετείχαν στη διαμόρφωσή του και κατά συνέπεια στις αποφάσεις που κρίνουν τι ζωές τους.
- Η αδυναμία απομάκρυνσης/επιστροφής ανθρώπων χωρίς χαρτιά η οποία, παρά τις περί του αντιθέτου διακηρύξεις, συνεχίζει να είναι η πραγματικότητα, σε συνδυασμό με την έλλειψη οποιουδήποτε σχεδίου επιμερισμού των ευθυνών σε Ευρωπαϊκό επίπεδο, θα δημιουργήσει ένα πλήθος ανθρώπων χωρίς νομική και κοινωνική «ορατότητα».
Σήμερα ξεκίνησαν και οι κινητοποιήσεις στο κέντρο της Αθήνας: το Eλληνικό Φόρουμ Προσφύγων και το Φόρουμ Μεταναστών ζήτησαν την απόσυρση του νομοσχεδίου, σεβασμό στα δικαιώματα όσων αιτούνται διεθνή προστασία και δήλωσαν την πεποίθησή τους ότι πρόσφυγες και Έλληνες/ίδες μπορούμε να συνυπάρξουμε. Αύριο υπάρχει νέα πρόσκληση σε εκδήλωση διαμαρτυρίας έξω από τη Βουλή.