Το Βραβείο Right Livelihood (Ορθής Διαβίωσης), γνωστό και ως το «Εναλλακτικό Βραβείο Νόμπελ», γιορτάζει φέτος την 40ή επέτειό του. Το Βραβείο για το 2019 πηγαίνει στους Αminatou Haidar (Δυτική Σαχάρα), Guo Jianmei (Κίνα), Greta Thunberg (Σουηδία) και Davi Kopenawa / Οργάνωση Hutukara Yanomami (Βραζιλία). Οι νικητές ανακοινώθηκαν στις 25 Σεπτεμβρίου στη Στοκχόλμη της Σουηδίας.
Η ανακοίνωση έγινε κατά τη διάρκεια συνέντευξης τύπου στο Διεθνές Κέντρο Τύπου στο Υπουργείο Εξωτερικών της Σουηδίας.
Ο Ole von Uexkull, Διευθυντής του Ιδρύματος Right Livelihood, σχολίασε: «Με το Βραβείο Right Livelihood 2019 τιμούμε τέσσερις πρακτικούς οραματιστές των οποίων η ηγετική ικανότητα έχει ενδυναμώσει εκατομμύρια ανθρώπους ώστε να υπερασπιστούν τα αναφαίρετα δικαιώματά τους και να επιδιώξουν ένα βιώσιμο μέλλον για όλους πάνω στον πλανήτη Γη. Εκτός από το χρηματικό έπαθλο, προσφέρουμε στους νικητές μακροπρόθεσμη υποστήριξη και θα βοηθήσουμε στην προστασία εκείνων των οποίων η ζωή και η ελευθερία βρίσκονται σε κίνδυνο».
Η διεθνής κριτική επιτροπή επέλεξε τέσσερις νικητές που θα λάβουν ο καθένας και η καθεμία από 1 εκατομμύριο SEK (94.000 ευρώ):
Η υπερασπίστρια των ανθρωπίνων δικαιωμάτων Aminatou Haidar (Δυτική Σαχάρα) λαμβάνει το Βραβείο Right Livelihood «για την ακλόνητη και μη-βίαιη δράση της, παρά τις φυλακίσεις και τα βασανιστήρια, επιδιώκοντας τη δικαιοσύνη και την αυτοδιάθεση του λαού της Δυτικής Σαχάρας».
Για την πάνω από 30 χρόνια ειρηνική εκστρατεία για την ανεξαρτησία της πατρίδας της η Haidar έχει κερδίσει το ψευδώνυμο «Sahrawi Gandhi». Η αξιοπρέπεια και η αποφασιστικότητά της την καθιστούν μία από τις πιο αξιοσέβαστες ηγέτισσες μεταξύ των Sahrawi. Είναι η πρώτη φορά που το Βραβείο Right Livelihood πηγαίνει σε μια νικήτρια από τη Δυτική Σαχάρα.
Η Αminatou Haidar σχολίασε:
«Αισθάνομαι πολύ μεγάλη τιμή που λαμβάνω το διάσημο Βραβείο Right Livelihood. Είναι μια αναγνώριση του μη-βίαιου αγώνα μου και του δίκαιου αγώνα του λαού των Sahrawi. Παρά την στρατιωτική κατοχή και τις παραβιάσεις των θεμελιωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων, συνεχίζουν τον ειρηνικό αγώνα τους. Οι Sahrawi αξίζουν να υποστηριχθούν από όλους, έτσι ώστε, μια μέρα, να επιτύχουν την ανεξαρτησία και την ελευθερία».
Η δικηγόρος Guo Jianmei (Κίνα) λαμβάνει το Βραβείο Right Livelihood «για το πρωτοποριακό και επίμονο έργο της για την εξασφάλιση των δικαιωμάτων των γυναικών στην Κίνα».
Η Guo είναι μία από τις πιο διακεκριμένες δικηγόρους στον τομέα των δικαιωμάτων των γυναικών στην Κίνα. Καθ’ όλη τη διάρκεια της σταδιοδρομίας της, έχει βοηθήσει χιλιάδες γυναίκες σε μειονεκτική θέση να αποκτήσουν πρόσβαση στη δικαιοσύνη.
Η Guo Jianmei σχολίασε:
«Αυτό το βραβείο αναγνωρίζει και επιβεβαιώνει τις προσπάθειες της ομάδας μου και τις δικές μου που υποστηρίζουμε τα δικαιώματα των γυναικών και προωθούμε τη δημοκρατία και το κράτος δικαίου στην Κίνα, κάτω από δύσκολες συνθήκες τα τελευταία 25 χρόνια. Επί του παρόντος, η αφιλοκερδής νομική εργασία στην Κίνα αντιμετωπίζει τεράστιες προκλήσεις. Για να μείνουμε ανυποχώρητοι, χρειαζόμαστε περισσότερο πάθος, θάρρος, επιμονή και δέσμευση. Αυτό το βραβείο χρησιμεύει ως ενθάρρυνση και κίνητρο».
Η ακτιβίστρια για την κλιματική αλλαγή Greta Thunberg (Σουηδία) λαμβάνει το Βραβείο Right Livelihood «για την έμπνευση και την ενίσχυση των πολιτικών διεκδικήσεων για επείγουσα δράση για το κλίμα αντικατοπτρίζοντας επιστημονικά δεδομένα».
Η Thunberg είναι η ισχυρή φωνή μιας νέας γενιάς που θα πρέπει να υποστεί τις συνέπειες της σημερινής πολιτικής αποτυχίας να σταματήσει την κλιματική αλλαγή. Η βούλησή της να μην ανεχτεί την επικείμενη κλιματική καταστροφή έχει εμπνεύσει εκατομμύρια μαθητές να υψώσουν τις φωνές τους και να απαιτήσουν άμεση δράση για το κλίμα.
Η Greta Thunberg σχολίασε:
«Είμαι βαθιά ευγνώμων που είμαι μία από τους αποδέκτες αυτής της μεγάλης τιμής. Αλλά φυσικά, κάθε φορά που λαμβάνω ένα βραβείο, δεν είμαι εγώ η νικήτρια. Είμαι μέρος ενός παγκόσμιου κινήματος παιδιών, νέων και ενηλίκων όλων των ηλικιών που αποφάσισαν να ενεργήσουν για την υπεράσπιση του ζωντανού μας πλανήτη. Μοιράζομαι αυτό το βραβείο μαζί τους. Το Βραβείο Right Livelihood είναι μια τεράστια αναγνώριση για το Fridays For Future (Παρασκευές για το Μέλλον) και το κίνημα για την κλιματική απεργία. Σας ευχαριστώ πάρα πολύ!»
Ο ιθαγενής ηγέτης Davi Kopenawa του λαού Yanomami και η Οργάνωση Hutukara Yanomami (Βραζιλία) λαμβάνουν από κοινού το βραβείο Right Livelihood «για τη θαρραλέα αποφασιστικότητά τους να προστατεύσουν τα δάση και τη βιοποικιλότητα του Αμαζονίου και τα εδάφη και τον πολιτισμό των αυτόχθονων λαών».
Ο Kopenawa είναι ένας από τους πιο αξιοσέβαστους ιθαγενείς ηγέτες στη Βραζιλία. Έχει αφιερώσει τη ζωή του στην προστασία των δικαιωμάτων των Yanomami, του πολιτισμού και των εδαφών τους στον Αμαζόνιο. Ο Kopenawa είναι συνιδρυτής και Πρόεδρος της Οργάνωσης Hutukara Yanomami, η οποία προστατεύει το τροπικό δάσος και προωθεί τα δικαιώματα των ιθαγενών στη Βραζιλία.
Ο Davi Kopenawa σχολίασε:
«Είμαι πολύ χαρούμενος που λαμβάνω αυτό το βραβείο. Έρχεται ακριβώς την κατάλληλη στιγμή και είναι μια επίδειξη εμπιστοσύνης σε μένα και την Hutukara και όλους εκείνους που υπερασπίζονται το δάσος και τον πλανήτη Γη. Το βραβείο μου δίνει τη δύναμη να συνεχίσω τον αγώνα για να υπερασπιστώ την ψυχή του δάσους του Αμαζονίου. Εμείς, οι λαοί του πλανήτη, πρέπει να διαφυλάξουμε την πολιτιστική μας κληρονομιά όπως δίδαξε ο Ομάμε [ο Δημιουργός] – να ζούμε καλά φροντίζοντας τη γη μας, έτσι ώστε οι μελλοντικές γενιές να συνεχίσουν να τη χρησιμοποιούν».
Η διεθνής κριτική επιτροπή εξέτασε 142 υποψηφιότητες από 59 χώρες μετά από μια ανοιχτή διαδικασία υποψηφιότητας. Το χρηματικό έπαθλο προορίζεται για να υποστηρίξει το έργο των νικητών, δεν είναι για προσωπική χρήση.
Οι νικητές θα λάβουν τα βραβεία τους στην Τελετή των Βραβείων Right Livelihood 2019 στη Στοκχόλμη στις 4 Δεκεμβρίου. Καθώς το βραβείο γιορτάζει 40 χρόνια, το κοινό καλείται για πρώτη φορά να συμμετάσχει στην παρουσίασή του. Ο Edward Snowden, ο οποίος έλαβε το Βραβείο Right Livelihood 2014, θα συμμετάσχει στον εορτασμό διαδικτυακά από τη Μόσχα και οι καλλιτέχνες José González και Ane Brun θα εμφανιστούν στην εκδήλωση. Τα εισιτήρια για την τελετή είναι διαθέσιμα στο Cirkus.se.
Μετάφραση από τα Αγγλικά: Pressenza Athens