Με δελτίο τύπου που κυκλοφόρησε χτες η UNAIDS καλωσορίζει την Winnie Byanyima στη θέση της Διευθύντριας. Η Byanyima έχει πάνω από 30 χρόνια εμπειρία σε θέσεις ηγεσίας, διπλωματίας και εμπλοκής με φιλανθρωπίες. Κατάγεται από την Ουγκάντα και έχει ασχοληθεί με ζητήματα φύλου και ανάπτυξης μέσα από το UNDP και στα πρώτα της βήματα ήταν μέλος του Ουγκαντιανού Κοινοβουλίου. Φέρει αέρα γυναικείας αφρικανικής δύναμης. Η Winnie Byanyima έρχεται να αναλάβει τη θέση, μετά από την αμφιλεγόμενη δεκαετή θητεία του προκατόχου της, Michel Sidibé, που κατηγορήθηκε για ατολμία αλλά και μερικά σκάνδαλα. Οι οργανώσεις που ασχολούμαστε με ζητήματα πρόσβασης ασθενών με HIV/AIDS βρεθήκαμε πολλές φορές στη δυσάρεστη θέση να πρέπει να γράψουμε επιστολές προσπαθώντας να επανακαθορίσουμε το ρόλο του Διευθυντή σε έναν τέτοιον οργανισμό, άλλες να κινητοποιηθούν εναντίον του. Ο Sidibé σήμερα είναι Υπουργός Υγείας στη γενέτειρά του στο Μαλί.
Η θέση που από χτες καλύπτεται από την Winnie Byanyima, απαιτεί λεπτούς χειρισμούς αλλά και θαρραλέες αποφάσεις. Αρχικά, να αναφέρουμε ότι υπάρχουν διαφορετικές συμπεριφορές των κυβερνήσεων απέναντι στους πληθυσμούς που φέρουν τον ιό ή έχουν ασθενήσει, από άρνηση παροχής δεδομένων στη διεθνή κοινότητα, μέχρι ποινές φυλάκισης. Το HIV/AIDS επιπολάζεται σε ομάδες που είναι πιο ευάλωτες, όπως οι χρήστες και οι χρήστριες ναρκωτικών ενδοφλεβίως, οι γκέι άντρες, οι σεξεργάτες/τριες και οι μετακινούμενοι πληθυσμοί. Οι σκληρές πολιτικές απέναντι σε αυτές τις ομάδες γιγαντώνουν το στίγμα, που είναι ένα βασικό εμπόδιο στο να πλησιάσουν νωρίς και με την απαιτούμενη διάρκεια τις κρατικές δομές υγείας. Κατά δεύτερον, η βιομηχανία φαρμάκου εισάγει στην αγορά αγωγές καταστολής του ιού (και όχι ακόμα θεραπείες) με υψηλότατο προσδόκιμο ζωής, σε τιμές εξαιρετικά υψηλές, καθιστώντας κάθε φορά και πιο δύσκολο στα συστήματα υγείας, ακόμα και της Δύσης, την εξασφάλισή τους αλλά και όλου του μηχανισμού πρόληψης (PrEP) και των διαγνωστικών. Το ζήτημα με τις εικοσαετείς πατέντες και το μεγάλο φαρμακευτικό λόμπι εξακολουθεί να ταλαιπωρεί τους πληθυσμούς παγκοσμίως. Την ίδια στιγμή ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας δεν έχει ακόμα καταφέρει να συντονίσει σε διεθνές επίπεδο τις ερευνητικές προσπάθειες ώστε να φτάσουμε επιτέλους σε ένα εμβόλιο κατά του ιού.
Σε αυτό το τοπίο η κοινότητα μπορεί να χαιρετίσει την ανάληψη της θέσης από μια αφρικανή γυναίκα με εμπειρία σε θέσεις πολιτικής ηγεσίας, ζητά όμως και πιο σαφή πολιτική δράση και όχι μόνο τήρηση ισορροπιών. Είναι άραγε διατεθειμένος ο Oργανισμός να κάνει πιο αποφασιστικά βήματα ενόψει του στόχου 2030 για το τέλος της ασθένειας; Θα ενθαρρύνει μια αφρικανή γυναίκα στο τιμόνι της διεύθυνσης προς αυτή την κατεύθυνση; Η ίδια θα καταφέρει να σπάσει τα αρτηριοσκληρωτικά αντανακλαστικά του οργανισμού; Θα βρει τις κατάλληλες συμμαχίες εντός και εκτός προς αυτή την κατεύθυνση;
Η Winnie Byanyima, με αφορμή την ανάληψη της θέσης, δήλωσε: “Είναι τιμή μου η ανάθεση της θέσης αυτής στην UNAIDS σε μια τόσο κρίσιμη στιγμή για το HIV. Το τέλος του AIDS ως δημόσιας απειλής μέχρι το 2030 είναι ένας στόχος που μπορεί ο κόσμος να καταφέρει, αλλά δεν υποτιμώ το βαθμό της πρόκλησης που έχουμε μπροστά. Σε συνεργασία με όλους τους φορείς-συνεργάτες της η UNAIDS, οφείλει να συνεχίσει να μιλά για τους ανθρώπους που ξεχνιούνται, να βοηθήσει στην προώθηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων καθώς αυτός είναι ο μόνος τρόπος να τελειώσουμε με την επιδημία.”
