Αυτός ο όχι και τόσο εντυπωσιακός τίτλος μιας βραδινής εκδήλωσης, την περασμένη Τετάρτη στο πολιτιστικό κέντρο Framed.berlin, τράβηξε τελικά την προσοχή.
Οι εκδηλώσεις που περιλαμβάνουν συζητήσεις δεν είναι απαραιτήτως πόλος έλξης μεγάλου αριθμού συμμετεχόντων στις μέρες μας και οι περισσότεροι προτιμούν να κοιτάζουν μακριά παρά να ακούνε όταν πρόκειται για πυρηνικά όπλα. Παρ ‘όλα αυτά, περίπου 80 άτομα ήρθαν στην εκδήλωση, η οποία είχε επικοινωνηθεί λίγο πριν την πραγματοποίησή της.
Είναι πραγματικά τόσο ασυνήθιστο μια γυναίκα από το Ιράν και ένας άντρας από το Ισραήλ να μιλάνε ο ένας στον άλλο; Ή μήπως ήταν η κλιμακούμενη ένταση μεταξύ ΗΠΑ και Ιράν και το ενδεχόμενο πυρηνικής σύγκρουσης ήταν αυτά που προκάλεσαν το ενδιαφέρον;
Ναι, οι εντάσεις είναι και πάλι υψηλές στην περιοχή και υπάρχουν πολλές συζητήσεις για τη Μέση Ανατολή. Αυτές οι συνομιλίες συνήθως περιλαμβάνουν λευκούς, μεσήλικες άνδρες. Όπως συμβαίνει συχνά, οι άνθρωποι που πλήττονται περισσότερο δεν συμμετέχουν στις συζητήσεις. Επιπλέον, οι γυναίκες σπάνια μιλούν, αν και έχουν ηγετικό ρόλο όταν πρόκειται για τη λήψη μέτρων για την προστασία της ανθρώπινης ζωής. Υπό αυτό το πρίσμα, δυστυχώς, θα μπορούσαμε τουλάχιστον να πούμε ότι περάσαμε ένα απόγευμα ξεχωριστό.
Ανεξάρτητα από το φύλο και την προέλευση, οι δύο προσωπικότητες, ο Σαρόν Ντόλεφ και η Εμάν Κιάγιαϊ και ο τρόπος με τον οποίο μίλησαν στο ακροατήριο, έκαναν ισχυρή εντύπωση. Και οι δύο είναι ιδρυτικά μέλη του Προγράμματος Οργάνωσης της Συνθήκης στη Μέση Ανατολή (METO) δεσμεύονται για μια ζώνη απαλλαγμένη από όπλα μαζικής καταστροφής στη Μέση Ανατολή και προφανώς συνδέονται με μια βαθιά φιλία. Συζητώντας ένα εξαιρετικά περίπλοκο ζήτημα, οδήγησαν το κοινό με τρόπο ικανοποιητικό, εύγλωττο, συγκινητικό αλλά και με χιούμορ, χαρακτηριστικά που εμπόδισαν τη συζήτηση να πέσει σε αίσθημα παραίτησης ή απελπισίας.
Στη Συνθήκη για τη μη διάδοση των πυρηνικών όπλων (NPT) του 1970, η πλειοψηφία των 187 υπογραφόντων κρατών παραιτήθηκε από οποιαδήποτε πρόθεση να αποκτήσουν τα δικά τους πυρηνικά όπλα, ενώ οι πέντε πυρηνικές δυνάμεις είχαν τη δυνατότητα να τα κρατήσουν, αλλά υπό την προϋπόθεση ότι διαπραγματεύονται πυρηνικά τον αφοπλισμό με καλή πίστη και, επιπλέον, το 1995, να δημιουργθηθεί μια ζώνη απαλλαγμένη από πυρηνικά όπλα στη Μέση Ανατολή. Το τελευταίο δεν εκπληρώθηκε ποτέ.
Πώς αυτή η πρωτοβουλία τολμά να προτείνει μια Συνθήκη εγκατάλειψης των πυρηνικών όπλων σε μια περιοχή όπου οι διάφοροι αρχηγοί κρατών δεν θέλουν καν να καθίσουν στο ίδιο τραπέζι συζήτησης; Όσο μεγάλος και να ήταν ο σκεπτικισμός στην αρχή, η επέκταση της έκκλησης για την απαγόρευση όλων των όπλων μαζικής καταστροφής φέρνει την πιθανότητα δημιουργίας μιας τέτοιας ζώνης στη σφαίρα του δυνατού.
Ο Sharon είπε μεταφορικά πως θα μπορούσε κανείς να ακούσει το κλικ που γίνεται στο μυαλό όλων, αφού η απαγόρευση των όπλων μαζικής καταστροφής προτείνεται για το κοινό συμφέρον ασφάλειας και μια τέτοια απαγόρευση θα «βλάψει» όλες τις πλευρές. Παρά τον υπάρχοντα σκεπτικισμό, το πρόγραμμα METO κατάφερε να φέρει σε συνεργασία διαφορετικές πλευρές για τη δημιουργία ενός Σχεδίου Συνθήκης και έτσι να συνεχιστεί η διαδικασία διαπραγμάτευσης. Φυσικά, ο μονομερής τερματισμός της πυρηνικής συμφωνίας του Ιράν από τις ΗΠΑ και ο επακόλουθος κίνδυνος πολέμου μετατρέπουν μια τέτοια συμφωνία εικόνα από το μακρινό μέλλον. Σε αυτό το σημείο, ο Sharon Dolev διατύπωσε έκκληση προς την ΕΕ και ειδικά προς τη Γερμανία, η οποία διαδραματίζει βασικό ρόλο, να ενεργεί αναλαμβάνοντας τις ευθύνες της και αντί να μιλάει πάντοτε “για” τη Μέση Ανατολή, να επιδιώκει άμεσο διάλογο “με” την περιοχή.
Η Emad εξήγησε τη σημασία που έχει η αποκαλούμενη “Πυρηνική Συμφωνία του Ιράν”. Σε ένα άλλο σημείο της η Συνθήκη για τη μη διάδοση των πυρηνικών όπλων λέει πως τα κράτη που ήδη έχουν πυρηνικά όπλα θα μπορούσαν να τα κρατήσουν αν ως αντάλλαγμα πρόσφεραν στην ανθρωπότητα τη γνώση τους για ειρηνικούς σκοπούς. Θα μπορούσε αυτή η γνώση να χρησιμοποιηθεί στον τομέα της αγροτικής παραγωής, στην ανάπτυξη φαρμάκων και φυσικά στην ενέργεια. Το Ιράν δεν μπορούσε λόγω των κυρώσεων να αγοράσει εμπλουτισμένο ουράνιο, και έτσι αναγκάστηκε να κάνει το δικό του πρόγραμμα εμπλουτισμού. Εδώ εισέρχεται η Πυρηνική Συμφωνία του Ιράν να εξασφαλίσει ότι το πυρηνικό αυτό πρόγραμμα θα χρησιμοποιηθεί για ειρηνικούς σκοπούς. Δεν είναι μια ιδανική συμφωνία, έχει πολλά θέματα που πρέπει να λυθούν, παρόλα αυτά είναι ένας οδηγός στο πώς να κλείσεις τα περισσότερα παράθυρα για πιθανή χρήση της πυρηνικής ενέργειας για όπλα που άλλες συμφωνίες δεν το καταφέρνουν και έτσι να εξασφαλίσεις ότι το Ιράν, παρά τα όσα υποψιάζεται ο κόσμος, δεν παράγει πυρηνικά όπλα.
Το ακροατήριο στην εκδήλωση αποτελούσαν, σε μεγάλο βαθμό, μέλη της ισραηλινής και ιρανικής κοινότητας που ζούσαν στο Βερολίνο και υπήρξε μια ζωντανή αλλά και με σεβασμό συμμετοχή στο μέρος των ερωταπαντήσεων. Δεν υπήρξαν προκλήσεις. Αντιθέτως, θα μπορούσε κανείς να αισθανθεί τη μεγάλη κοινή ανησυχία για την ασφάλεια ολόκληρου του πληθυσμού στην περιοχή και την έντονη επιθυμία για ανάληψη δράσης.
Το περιεχόμενο αυτών των δύο ωρών πολύ ζωντανής συζήτησης δεν μπορεί να συνοψιστεί σε αυτό το άρθρο, αλλά το συμπέρασμα της βραδιάς ήταν ότι ο κόσμος – και όχι μόνο η περιοχή – χρειάζεται μια ειρηνευτική πολιτική αντί για οικονομικά μποϊκοτάζ και σπαθιά. Πρέπει να δημιουργηθούν γέφυρες και εμπιστοσύνη και να ενισχυθεί ο διάλογος. Η ειρήνη χρειάζεται εγγυήσεις και σταθερότητα, η αποσταθεροποίηση ολόκληρων περιοχών οδηγεί αναπόφευκτα σε πόλεμο. Η ειρήνη στη Μέση Ανατολή και ένας ελεύθερος από πυρηνικά κόσμος, ξεκινούν με μια μεταβολή των ιδεών στο μυαλό μας. Κάθε σημαντική αλλαγή στην ιστορία έχει πραγματοποιηθεί από τη βάση προς την κορυφή, ακόμη κι αν τα ιστορικά βιβλία παρουσιάζουν μια διαφορετική ιστορία. Εναπόκειται σε εμάς να θέσουμε σε κίνηση αυτές τις διαδικασίες και εκείνο το βράδυ ήταν σίγουρα ένα μικρό βήμα προς αυτήν την κατεύθυνση.
Φωτογραφίες από την Maga Navarette / Pressenza:
