ΗΠΑ: οι οπισθοδρομικοί Νόμοι “παλμοί καρδιάς” και οι αντιδράσεις

Γράφει η Χριστίνα Χριστοφόρου Λιβάνη*

Το 1973 το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ με την ιστορική υπόθεση Roe v. Wade κατοχυρώνει το δικαίωμα στην άμβλωση για όσο το έμβρυο δεν μπορεί ακόμα να ζήσει, περίπου μέχρι την 24η εβδομάδα της εγκυμοσύνης. Η ετυμηγορία αυτή ισχύει για όλες τις πολιτείες της Αμερικής και νομιμοποεί τον λόγο και την ελεύθερη επιλογή των γυναικών στο σώμα τους και την εγκυμοσύνη, υπερασπίζοντας την υγεία τους, την αυτονομία και την αξιοπρέπειά τους.

Το 2017 εκλέγεται ο νέος Ρεπουμπλικάνος Πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ και γνωστοποιεί την πρόθεσή του να ανατρέψει αυτό το καθεστώς. Από τότε μέχρι και σήμερα, έχει ξεκινήσει ένα, δίχως προηγούμενο, κύμα ψήφισης νόμων απαγόρευσης και ποινικοποίησης των αμβλώσεων στις πολιτείες που πλειοψηφούν οι Ρεπουμπλικάνοι.

Ήδη, 15 πολιτείες έχουν ξεκινήσει να αμφισβητούν το δικαίωμα στην άμβλωση, προωθώντας τους νόμους ‘’Παλμοί Καρδιάς’’ (heartbeats bills). Παρόλα αυτά, σε καμία πολιτεία, ακόμα και σε εκείνες που ο νόμος έχει ψηφιστεί από τη Βουλή των Αντιπροσώπων, οι νόμοι αυτοί δεν έχουν τεθεί σε εφαρμογή. Ο λόγος είναι ότι το δικαστικό σώμα της κάθε πολιτείας είναι υπεύθυνο για την αξιολόγηση και την επικυρωποίηση των νόμων. Σε αρκετές περιπτώσεις οι δικαστές έχουν επιβραδύνει ή και απορρίψει τους εν λόγω νόμους.

Σκοπός αυτού του κύματος νέων νόμων, είναι να αμφισβητηθεί η νομοθεσία Roe v. Wade στο Ανώτατο Δικαστήριο, στο οποίο σήμερα πλειψηφούν οι Ρεπουμπλικάνοι, μετά το διορισμό δύο νέων μελών από τον Πρόεδρο Τραμπ, του Μπρετ Κάβανο και του Νιλ Γκόρσου. Σε περίπτωση που συμβεί αυτό, η απαγόρευση των αμβλώσεων μετά τις πρώτες 6 εβδομάδες της κύησης θα επιβληθεί και στις 50 πολιτείες της Αμερικής.

Πιο συγκεκριμένα

Το Μιζούρι απαγορεύει άμβλωση μέτα την 8^η εβδομάδα κύησης, χωρίς να εξαιρεί τις περιπτώσεις που η εγκυμοσύνη προκλήθηκε από βιασμό ή αιμομυξία. Την Παρασκευή 30 Μαΐου η μοναδική κλινική που κάνει αμβλώσεις στο Μιζούρι, Planned Parenthood, επρόκειτο να κλείσει, μετά από απόφαση του Κυβερνήτη της να μην ανανεώσει την άδεια λειτουργία της. Ο δικαστής Μάικλ Στέλτζερ αποφάσισε να παρατείνει την άδεια της κλινικής και όρισε νέο δικάσιμο στις 4 Ιουνίου.

Στην Αϊόβα, ο ρεπουμπλικάνος κυβερνήτης Κιμ Ρέυνολντς, κατέθεσε νομοσχέδιο για την απαγόρευση των αμβλώσεων το Μάιο του 2018, το οποίο όμως απορρίφθηκε με δικαστική απόφαση τον Ιανουάριο του 2019.

Η Αλαμπάμα νομοθετώντας το πιο αυστηρό πλαίσιο κατά των αμβλώσεων, τις απαγορεύει ακόμα και στην περίπτωση αιμομυξίας και βιασμού, ενώ η ποινή για τους γιατρούς κρίνεται ως φόνος 1^ου και 2^ου βαθμού και κυμαίνεται στα 10 με 99 χρόνια φυλάκισης. Οι Δημοκρατικοί, παρά τις προσπάθειές τους δεν τα κατάφεραν να εξαιρεθούν από την απάγορευση των αμβλώσεων οι εγκυμοσύνες που έχουν προκληθεί από βιασμό ή αιμομυξία.

Το Αρκάνσας με λιγότερο αυστηρούς περιορισμούς, επιτρέπει τις αμβλώσεις μέχρι τη 18^η εβδομάδα κύησης και εξαιρεί τις περιπτώσεις που η εγκυμοσύνη έχει προκληθεί από αιμομυξία ή βιασμό.

Το Οχάιο ψήφισε υπέρ της απαγόρευσης των αμβλώσεων μετά την 6^η εβδομάδα κύησης τον Απρίλιο 2019, και παρόλο που πρόκειται να τεθεί σε εφαρμογή, αναμένεται δικαστική απόφαση ύστερα από προσφυγή του American Civil Liberties Union (ACLU).

Η Τζόρτζια απαγορεύει τις αμβλώσεις μετά την 6^η εβδομάδα κύησης, εξαιρώντας τις περιπτώσεις βιασμού ή αιμομυξίας.

Το Κεντάκι πέρασε δύο μέτρα σχετικά με τις αμβλώσεις φέτος. Ο ένας νόμος τις απαγορεύει μετά την 6^η εβδομάδα κύησης και ο άλλος για λόγους φυλής, φύλου ή αναπηρίας του εμβρύου. Και τα δύο μέτρα έχουν προσωρινά αποκλειστεί από ομοσπονδιακό δικαστή.

Ο Μισσισιπής πέρασε νόμο απαγόρευσης το Μάρτιο 2019, που επρόκειτο να τεθεί σε ισχύει τον Ιούλιο, αλλά απορρίφθηκε από τον ομοσπονδιακό δικαστή το Μάιο, με την αιτιολογία ότι αποτελεί άμεση απειλή για τα δικαιώματα των γυναικών.

Η Λουιζιάνα εξασφαλίζοντας διμερή υποστήριξη αναμένει την εφαρμογή του νόμου τον Ιανουάριο του 2020, απαγορεύοντας και αυτή τις αμβλώσεις μετά την 6^η εβδομάδα.

Η Βόρεια Ντακότα και η Ιντιάνα θέτουν περιορισμούς στις αμβλώσεις μετά το 2^ο τρίμηνο κύησης. Το μέτρο θα τεθεί σε εφαρμογή στην Ιντιάνα τον Ιούλιο.

Σ’ αντίθεση, οι προσπάθειες απαγόρευσης των αμβλώσεων ναυάγησαν στη Φλώριντα, το Τέξας και την Ούτα. Η Νέα Υόρκη απαντά επεκτείνοντας το επιτρεπτό χρονικό όριο αμβλώσεων μετά τις 24 εβδομάδες, το Βερμόντ θέτοντας υπό ψήφιση νόμο υπέρ των αμβλώσεων και η Νεβάδα απαγορεύοντας στους γιατρούς να ενημερώνουν τις γυναίκες για τις συναισθηματικές επιπτώσεις των αμβλώσεων.

Αναμένεται να κριθεί η απόφαση σχετικά με τους νόμους ‘’Παλμοί Καρδιάς’’ που έχουν κατατεθεί στις πολιτείες της Νότιας Καρολίνας και της Δυτικής Βιργινίας.

Σε αρκετές από τις παραπάνω περιπτώσεις απαγόρευσης των αμβλώσεων υπάρχουν εξαιρέσεις όπως η αποφυγή σοβαρού κινδύνου για τη μητέρα και το αγέννητο παιδί ή εάν το παιδί πάσχει από θανατηφόρο ανωμαλία.

Αξίζει να σημειωθεί ότι έρευνες αποδεικνύουν ότι το 90% των γυναικών αντιλαμβάνονται την εγκυμοσύνη στις 12 εβδομάδες κύησης με αποτέλεσμαστις πολιτείες που γίνεται προσπάθεια οι αμβλώσεις να τεθούν υπό απαγόρευση μετά την 6^η ή και 8^η εβδομάδα κύησης, οι γυναίκες να χάσουν εντελώς το δικαίωμά τους και την επιλογή να προβούν σε άμβλωση.

Η μάχη στα δικαστήρια

Ο Αμερικανός Ομοσπονδιακός Δικαστής Κάρλτον Ρηβς έχει αποκλείσει προσωρινά τον νόμο του Μισσισιπή, που απαγορεύει τις αμβλώσεις ήδη από τις 6 εβδομάδες της κύησης μετά την ανίχνευση του πρώτου χτύπου καρδιάς, σηματοδοτώντας ότι θα γίνει μάχη στα δικαστήρια. Στην προσωρινή διαταγή που εξέδωσε πριν μερικές μέρες γράφει: “Η εφαρμογή αυτού του νόμου θα αναγκάσει την κλινική να σταματήσει την σημαντικότερη παροχή περίθαλψης για άμβλωση. […] Με την απαγόρευση των αμβλώσεων μετά την ανίχνευση καρδιακού παλμού, ο νόμος εμποδίζει την ελεύθερη επιλογή μίας γυναίκας, η οποία είναι βασική για την προσωπική αξιοπρέπεια και αυτονομία.”

Ποιες γυναίκες πλήττονται περισσότερο;

Οι ομάδες που ζημιώνονται περισσότερο και στοχοποιούνται για ακόμα μία φορά είναι η κοινότητα των μαύρων και λατίνων γυναικών οι οποίες λόγω περιορισμένης πρόσβασης στη πρόληψη καταγράφουν το μεγαλύτερο αριθμό αμβλώσεων στην Αμερική.

Σε όλη αυτήν την μάχη υπεράσπισης του δικαιώματος στη ζωή από τη μία και της ελευθερίας επιλογών από την άλλη, οι Αμερικανοί πολίτες δεν μένουν αμέτοχοι. Οι υπερασπιστές της απαγόρευσης των αμβλώσεων διαδηλώνουν για το δικαίωμα στη ζωή, βάση του οποίου η άμβλωση θεωρείται δολοφονία του εμβρύου. Από την άλλη πλευρά, σε πολιτείες όπως η Νέα Υόρκη, το Λας Βέγκας, η Ουάσιγκτον και η Φιλαδέφεια χιλιάδες πολίτες, ακτιβιστές και οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, ανάμεσά τους και το American Civil Liberties Union εκπροσωπώντας εκατομμύρια μέλη του, διαμαρτύρονται ζητώντας σεβασμό στο δικαίωμα των επιλογών των γυναικών και προστασία της υγείας τους, κρατώντας πλακάτ με τις επιγραφές ‘’My body, my Choice’’, ‘’Enough is enough’’ και ‘’Abortion is healthcare and healthcare is a right”. Χρησιμοποιούν το #Stopthebans στο διαδίκτυο και καλούν για ένα παγκόσμιο κίνημα αντίδρασης και αντίστασης στον περιορισμό των ελευθεριών μας.

*Η Χριστίνα Χριστοφόρου Λιβάνη μεγάλωσε στη Ζάκυνθο κι ύστερα μετακόμισε στην Αθήνα για να ολοκληρώσει τις προπτυχιακές της σπουδές στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Της αρέσουν τα ταξίδια και οι πολύχρωμοι άνθρωποι. Είναι 24 χρονών και απασχολείται στην Ελληνική Πλατφόρμα για την Ανάπτυξη συμβάλλοντας στην ενημέρωση και την κινητοποίηση των πολιτών για την επίτευξη της ισότητας, της αμοιβαίας κατανόησης και της αποδόμησης των στερεοτύπων και των προκαταλήψεων.