Πώς θα μπορούσε το κίνημα των Κίτρινων Γιλέκων να έχει ένα θετικό αντίκτυπο στη Δημοκρατία;

6 ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΜΠΛΟΥΤΙΣΜΟ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ

1. Μία Δημοκρατική κυβέρνηση θα πρέπει να είναι οριζόντια και όχι ιεραρχημένη.
Η οργάνωση των Κίτρινων Γιλέκων είναι οριζόντια. Ευθύς εξ αρχής, τα μέλη του κινήματος διαμοιράστηκαν σε όλη την επικράτεια χωρίς την εκπόνηση ιεραρχικών εκθέσεων. Δεν μίλησαν για αρχηγούς ή εκπροσώπους κι έδωσαν προτεραιότητα στους υποστηρικτές τους. Όποιο άτομο επιχείρησε να αυτοανακηρυχθεί “εκπρόσωπος των Κίτρινων Γιλέκων” επιδιώκοντας προσωπικά ή συχνά πολιτικά οφέλη, γρήγορα ανακαλέστηκε στην τάξη. Γι’ αυτούς, κάθε πολίτης έχει ένα λόγο να εκφράσει. Η οργάνωση αυτή επιτρέπει την αποφυγή της ανάπτυξης εκλεκτών που θα είχε τον κίνδυνο να πέσει το κίνημα σε μια διαδικασία πλουτοκρατίας.

Ο οριζόντιος χαρακτήρας, δέχτηκε έντονη κριτική από πλήθος παραδοσιακών δομών (συνδικάτα, ΜΜΕ, μέλη της κυβέρνησης κλπ.) που εκτιμούν ότι κανένας διάλογος δεν είναι εφικτός χωρίς ορατά πρόσωπα ή αντιπροσώπους. Τους προκαλεί ζάλη να βρεθούν αντιμέτωποι με μια μάζα ανώνυμων ανθρώπων που επιθυμούν να γίνουν σεβαστά τα δικαιώματά τους.

Ερώτηση:
Μια πραγματική λαϊκή κυριαρχία, απ’ το λαό για το λαό, θα είχε ανάγκη αντιπροσώπευσης; Εάν η απάντηση είναι θετική, πώς θα’ πρεπε να εκλέγονται οι ενδεχόμενοι εκπρόσωποι του λαού;

2. Μια Δημοκρατία θα έπρεπε να λειτουργήσει με τρόπο αποκεντροποιημένο και να διαρθρώνεται γύρω από μικρού μεγέθους κέντρα αποφάσεων.
Από την αρχή του κινήματος, τα Κίτρινα Γιλέκα διαδηλώνουν στο σύνολο της χώρας. Οργανωμένοι σε μικρές ομάδες αποφασίζουν με αυτόνομο τρόπο τις επόμενες δράσεις. Σε τοπικό επίπεδο: Διηθήσεις στους δρόμους, μπλόκα σε πρατήρια καυσίμων, επιχειρήσεις “δωρεάν διοδίων”, κλπ.

Αυτός ο τρόπος οργάνωσης και διακυβέρνησης, επιτρέπει ταχύτατα την επανασύνδεση και την ενδυνάμωση της αλληλεγγύης και τρέφει την πολιτική δέσμευση των πολιτών στην επικράτεια.

Ερώτηση:
Ποια είναι η κλίμακα αναφοράς της Δημοκρατίας; Εκείνη που θα επέτρεπε στους πολίτες να αισθανθούν πρωταγωνιστές και υπεύθυνοι του συστήματος;

3. Σε μια Δημοκρατία, θα πρέπει να έχουμε τη δυνατότητα να ανακαλούμε την εντολή ενός αιρετού εάν η διαχείρισή του κριθεί ως μη ικανοποιητική.
Στους δρόμους και τα ΜΜΕ, τα Κίτρινα Γιλέκα δεν σταματούν να ζητούν την άμεση παραίτηση του προέδρου της Δημοκρατίας Εμμανουέλ Μακρόν. Ανικανοποίητοι και θιγμένοι από τα μέτρα που ελήφθησαν απ’ την αρχή της 5ετίας, επιθυμούν να έχουν τη δυνατότητα να ανακαλέσουν την εντολή του ανά πάσα στιγμή.

Ορισμένοι θεωρούν ότι καμιά εξουσία δεν θα πρέπει να μένει για μεγάλο διάστημα στα ίδια χέρια: ούτε κοινοβουλευτικοί, ούτε κυβερνητικοί, ούτε δικαστικοί, ούτε άνθρωποι των ΜΜΕ.

Ερωτήσεις:
Στη Δημοκρατία είναι άραγε αναγκαίο να υπάρχει ένας πρόεδρος της Δημοκρατίας; Ο ρόλος του Πρωθυπουργού θα αρκούσε για την εκτέλεση των νόμων και των ειλημμένων αποφάσεων από το κοινοβούλιο και τους εκλεχθέντες; Ποιοι θα ήταν οι όροι για την ανάκληση της εντολής ενός αιρετού πριν τη λήξη της θητείας του;

4. Ένα όργανο εκτελεστικής εξουσίας, δεν θα πρέπει να επεξεργάζεται, να ψηφίζει και να εκτελεί ταυτόχρονα τους νόμους.
Από τις προεδρικές και νομοθετικές εκλογές, το κόμμα LREM του Προέδρου της Δημοκρατίας, διέθετε πάντα μια απόλυτη ή σχετική πλειοψηφία στη Βουλή. Κάτι που θα πει ότι οι νομοθετικοί και εκτελεστικοί ρόλοι ήταν συγκεντρωμένοι. Είμαστε λοιπόν μπροστά στην “απόλυτη κυριαρχία”.

Τα Κίτρινα Γιλέκα, μπούχτησαν από τα βίαια μέτρα που πήρε η κυβέρνηση σε χρόνο ρεκόρ. Από τα ψηφισμένα με σχετική άνεση αντιλαϊκά μέτρα και την ανεπαρκή εκπροσώπηση από την αντιπολίτευση.

Ιδανικά, η εξουσία θα πρέπει να εργάζεται κάτω από τον τακτικό έλεγχο των πολιτών που θα είναι κι ο τελικός κριτής. Η σύγχυση των κυβερνήσεων, όπως μια κυβέρνηση δίχως κοινωνικό έλεγχο, καθιστά νόμιμη την κοινωνική ανασφάλεια.

Ερώτηση:
Πώς θα μπορούσαμε να εγγυηθούμε την πλήρη διάκριση εξουσιών στη Δημοκρατία μας;

 

Μακρόν, Παραιτήσου, φωτογραφία Mauricio Alvarez.

 

5. Σε μια Δημοκρατία θα πρέπει να χρησιμοποιούμε έναν απλό και κατανοητό από όλους λόγο.
Τα Κίτρινα Γιλέκα, όπως και η πλειονότητα των πολιτών, εκφράζονται με απλό τρόπο, μακριά απ’ τους τεχνοκρατικούς λόγους των πολιτικών ελίτ.

Τις τελευταίες μέρες στον Τύπο, η Γαλλία συμμετέχει σ’ έναν κουφό διάλογο. Οι κραυγές απογοήτευσης των ανθρώπων δεν αρκούν. Οι πολιτικοί απαντούν με τεχνικούς όρους γύρω από την ισορροπία του προϋπολογισμού και το δημόσιο χρέος.

Υπενθυμίζουμε τη σημασία της ενσυναίσθησης, της ικανότητας να βρεθείς στη θέση του άλλου με σκοπό να κάνεις έναν εποικοδομητικό διάλογο. Τα κόμματα δεν εισακούονται, ούτε γίνονται κατανοητά. Κατά συνέπεια δημιουργούν ένα κλίμα δυσπιστίας και μίσους που οδηγεί συχνά σε βίαιες διαδηλώσεις. Αυτό βασικά που συμβαίνει τώρα στη Γαλλία. Η κυβέρνηση απαντά στο λαό με τη λήψη μέτρων υψίστης ασφαλείας. Οι πολίτες από τη πλευρά τους, μην έχοντας άλλα μέσα για να εισακουστούν, καταφεύγουν στη βία.

Ερώτηση:
Πώς θα αποφευχθεί η προσφυγή στη βία και τελικά θα καταφέρεις να εισακουστείς;

6. Η πληροφόρηση πρέπει να παραμείνει ελεύθερη και ανεξάρτητη.
Το κίνημα των Κίτρινων Γιλέκων ιδρύθηκε και εξαπλώθηκε χάρη στο διαδίκτυο. Για να εισακουστούν και να οργανωθούν οι πολίτες χρησιμοποίησαν τα εργαλεία της πληροφορικής που τους επέτρεψαν να διαχειρίζονται την είδηση.

Απέναντι σε μια κινητοποίηση δίχως προηγούμενο, τα παραδοσιακά ΜΜΕ είναι ταχύτατα. Αρπάζουν το θέμα και γίνονται νευραλγικός σύνδεσμος για την πληροφόρηση του συνόλου του λαού.

Τα Κίτρινα Γιλέκα, οι πολίτες που δεν έχουν πάρει ενεργά θέση, οι οικονομικές και πολιτικές δυνάμεις είχαν τη δυνατότητα να εκφραστούν ελεύθερα στα ΜΜΕ και το διαδίκτυο.

Σε μια παγκόσμια τάση προς την ιδιωτικοποίηση των ΜΜΕ ή τον έλεγχο της πληροφόρησης που ασκείται από τα οικονομικά και πολιτικά συμφέροντα, το δημοκρατικό κράτος πρέπει να εγγυηθεί τη διατήρηση ανεξάρτητων -από τα παραπάνω συμφέροντα- πηγών πληροφόρησης.

Αυτή η αρχή της απαραίτητης ανεξαρτησίας, ισχύει και για τις εταιρείες δημοσκοπήσεων και στατιστικών αλλά και για κάθε όργανο που κάνει μαζική διάχυση πληροφόρησης.

Ερώτηση:
Πώς το κράτος θα μπορέσει να εγγυηθεί ειδησεογραφικά ΜΜΕ που θα είναι ελεύθερα από πολιτικά κι οικονομικά συμφέροντα;

 

———————–
Μετάφραση από τα γαλλικά για την ελληνική Pressenza: Ανδρέας Παπαγγελόπουλος.