Τελευταία είδα μια ταινία που με κάνει να σκεφτώ τις μέρες μας. The freedom writers’ diary (Το ημερολόγιο των συγγραφέων της ελευθερίας) είναι ο τίτλος, και βασίζεται σε μια αληθινή ιστορία, μια ιστορία που διαρκεί πάνω από είκοσι χρόνια. Μια νεαρή καθηγήτρια φιλολογίας αναλαμβάνει την πρόκληση να κάνει τους μαθητές της, που προέρχονται από περιθωριακές ζώνες και οικογένειες «υψηλού κινδύνου», να ενδιαφερθούν για την εκμάθηση της γλώσσας και της λογοτεχνίας. Αντί να φέρει τα παιδιά στα γράμματα, φέρνει τα γράμματα στα παιδιά: παραλληλίζει τις δύσκολες βιογραφίες τους με αυτές που περιγράφονται σε σημαντικά βιβλία, σπάζει το ταμπού της επικοινωνίας ανάμεσα στις διαφορετικές συμμορίες με τις δυναμικές των σχέσεων, αφυπνίζει την ανθρωπιά και το αίσθημα του ανήκειν και, ενώ ανακαλύπτει τις πιο έντονες εμπειρίες των παιδιών, φανερώνει την αυθεντικότητά της και την ικανότητά της να αγαπά. Ενάντια στα καλύτερα προγνωστικά, προκύπτουν απίστευτα αποτελέσματα. Μια ιστορία με καλό τέλος, μια αληθινή ιστορία με καλό τέλος. Σ’ αυτούς τους καιρούς, μερικές φορές αμφιβάλλουμε ότι μπορούν να υπάρξουν τέτοιες, αλλά δεν είναι έτσι.
Αντίθετα, η νεαρή Erin Gruwell μας λέει ότι ακόμα και ένα μόνο άτομο μπορεί να δώσει το παράδειγμα και να δημιουργήσει νέο κύκλο εκεί όπου η πλειοψηφία των άλλων δεν βλέπει καμία ελπίδα. Η δύναμη ενός μόνο ατόμου μπορεί να κάνει θαύματα, αν συντονιστεί σωστά με αυτούς που το περιβάλλουν και καταλάβει την πρόθεσή τους. Είναι η δύναμη της επίδρασης του παραδείγματος που εκφράζει θεμελιώδεις έννοιες στην εκπαίδευση, όπως και στην καθημερινή ζωή. Η εμπιστοσύνη που κατατίθεται στις δυνατότητες των άλλων, η κατανόηση των δυσκολιών και των στάσεων που προέρχονται από την αυτοάμυνα όσων αισθάνονται πληγωμένοι κι ευάλωτοι, η ικανότητα να βρίσκεις συγκεκριμένες λύσεις σε συγκεκριμένα προβλήματα. Αυτή η καθηγήτρια δεν επιστρατεύει θαυμαστά χαρίσματα, επιστρατεύει ανθρώπινες ιδιότητες που όλοι διαθέτουμε και που πρέπει μόνο να αποφασίσουμε να χρησιμοποιήσουμε. Πάντα επιλέγεις, αυτή είναι η καταδίκη του ανθρώπινου όντος.
Πόσες Erin Gruwell υπάρχουν ανάμεσά μας σήμερα;
Είναι πολύ περισσότερες από όσες νομίζουμε.
Τώρα μου έρχεται στο μυαλό ο Mimmo Lucano, ο δήμαρχος που βρίσκεται σε κατ’ οίκον περιορισμό επειδή έδωσε ένα πρότυπο ανυπακοής και ανθρωπιάς, σε εποχές που οι άνεμοι φυσούν ακριβώς από την αντίθετη πλευρά. Πόσοι Mimmo Lucano υπάρχουν ανάμεσά μας σήμερα;
Είναι πολύ περισσότεροι από όσους νομίζουμε.
———–
Μετάφραση από ισπανικά/ιταλικά για την ελληνική Pressenza: Μαρία Κολιάκου.
