Κλείσιμο των λιμανιών σε Ιταλία και Μάλτα, απαγόρευση στις μεταφορές προσφύγων, ποινικοποίηση της αλληλεγγύης, χειραγώγηση του Τύπου, πώς αντιδρά κανείς σε όλα αυτά; Συνομιλήσαμε με τον Riccardo Gatti, καπετάνιο του Astral και αρχηγό της αποστολής του Open Arms, των πλοίων δηλαδή της Ισπανικής, μη κυβερνητικής οργάνωσης Proactiva Open Arms.
Πού βρίσκονται τα πλοία της Proactiva Open Arms στην παρούσα φάση;
Το Astral καθώς και το Open Arms, βρίσκονται αγκυροβολημένα στο λιμάνι της Βαρκελώνης. Το τελευταίο διάστημα η κατάσταση άλλαξε ριζικά: με το κλείσιμο των λιμανιών της Ιταλίας και της Μάλτας, την απαγόρευση όχι μόνο του απόπλου αλλά επίσης και της μεταφοράς των διασωθέντων προσφύγων σε μεγαλύτερα πλοία από τα δικά μας, ήμασταν περιορισμένοι, με αποτέλεσμα να εγκαταλείψουμε προσωρινά την κεντρική Μεσόγειο. Το Open Arms είναι ένα παλαιό ρυμουλκό και το Astral ένα ιστιοφόρο. Μολονότι έχουν σώσει χιλιάδες ανθρώπους, είναι μικρά και δεν πληρούν τις προϋποθέσεις μίας πολυήμερης παραμονής στη θάλασσα, κυρίως τώρα που πλησιάζει το φθινόπωρο. Το ρίσκο για τους ανθρώπους είναι μεγάλο.
Είναι το αποτέλεσμα μίας άγριας προπαγάνδας ενάντια στις μη κυβερνητικές οργανώσεις: κατάφεραν να μας διώξουν από τη ζώνη έρευνας και διάσωσης κι εν συνεχεία έκλεισαν τα λιμάνια ακόμη και για την Ιταλική ακτοφυλακή. Αναβάλλοντας προσωρινά τις δραστηριότητές μας στην κεντρική Μεσόγειο, δεν θα είμαστε σε θέση ν’αναπληρώσουμε το ρόλο του μάρτυρα και του καταγγέλλοντος στα όσα συμβαίνουν στους πρόσφυγες, στη θάλασσα και τα κέντρα κράτησης στη Λιβύη. Μάλιστα, δίχως πλοία προς βοήθεια, ποιος ξέρει πόσες ζωές θα χαθούν…
Μ’αυτή την κατάσταση, η ροή αφίξεων στην Ισπανία αυξήθηκε. Αρκετούς μήνες νωρίτερα, είχαμε προτείνει στην Ισπανική Κυβέρνηση να υποστηρίξει τις επιχειρήσεις διάσωσης, αλλά μας είπαν ότι δεν ήταν απαραίτητο εκείνη την περίοδο. Ωστόσο, αποδέχτηκαν εκ των υστέρων την προσφορά μας κι ελπίζουμε να μπαρκάρουμε το συντομότερο δυνατόν.
Το Open Arms, θα κατευθυνθεί προς τον πορθμό του Γιβραλτάρ και το Astral προς την κεντρική Μεσόγειο, με σκοπό να καταδιώξουν τις δουλεμπορικές δραστηριότητες καθώς και για την επιτήρηση της παραβίασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη θάλασσα. Ούτως ή άλλως, δεν εγκαταλείπουμε! Είμαστε σε επαφή με άλλες ΜΚΟ για να βρούμε κοινούς τρόπους και μέσα αμοιβαίας συνεργασίας και υποστήριξης και αναζητούμε μία λύση για να μπορέσουμε να δραστηριοποιηθούμε εκ νέου στη κεντρική Μεσόγειο.
Με ποιό τρόπο οι άνθρωποι κι οι οργανισμοί που πιστεύουν στην αλληλεγγύη, τα ανθρώπινα δικαιώματα και την ανεξάρτητη δημοσιογραφία, μπορούν να σας βοηθήσουν;
Μία πρώτη μορφή βοήθειας συγκεκριμένα, προέρχεται από τις δωρέες τις οποίες έχουμε ανάγκη για την επιβίωσή μας και που – ευτυχώς – δεν σταματούν. Ένα άλλο, θεμελιώδες θα έλεγα σημείο, αφορά στη διάδοση των σωστών πληροφοριών αντίθετα στην υπερβολική χειραγώγηση των πραγματικών δεδομένων, στις πλαστές ειδήσεις και στη μιντιακή καμπάνια που στοχοποιεί τις ΜΚΟ τα τελευταία δύο χρόνια.
Γνωρίζουμε πια τα όσα συμβαίνουν στη Λιβύη: Πως οι άνθρωποι επιζούν στο ταξίδι, στους καταυλισμούς κράτησης και την προσπάθειά τους να διασχίσουν τη θάλασσα. Οφείλουμε να συνεχίσουμε να τα αποκαλύπτουμε όλα αυτά και να είμαστε αντίθετοι στις ξενοφοβικές εκφράσεις και τα ρατσιστικα απόβλητα.
Τέλος, κάνω έκκληση για μαζικότερη παρουσία δημοσιογράφων, βουλευτών και προσωπικοτήτων στα πλοία μας. Με τη μαρτυρία τους, μπορούν να συμβάλλουν σε μέγιστο βαθμό, να γνωστοποιήσουν την πραγματικότητα και να δώσουν φωνή σε μετανάστες και εθελοντές. Πλήθος ατόμων μας έχει ήδη συνοδέψει στις τελευταίες μας αποστολές.
Πώς αισθανθήκατε με την ποινικοποίηση της αλληλεγγύης να εντείνεται, τις ανακρίσεις, τις πειρατείες στα πλοία, τις εκστρατείες απαξίωσης και τις βίαιες επιθέσεις της Ιταλικής Κυβέρνησης;
Από την αρχή γνωρίζαμε πως όλα όσα λέγανε εναντίον μας ήταν ψέμματα. Γελοίες συκοφαντίες και επικίνδυνες. Ωστόσο, όλα αυτά μας έδιναν ασφάλεια, μας βοηθούσαν να προχωρήσουμε δίχως να χάσουμε το κουράγιο μας, όταν ακούγαμε – για παράδειγμα – τον Di Maio να μας αποκαλεί θαλάσσια ταξί. Γνωρίζουμε επίσης πώς όταν το “σύστημα” θέλει να εμποδίσει κάτι, χρησιμοποιεί όλα τα διαθέσιμα μέσα, αρχής γενομένης από τη χειραγώγηση του Τύπου.
Γίνατε μάρτυρες πολλών δραματικών καταστάσεων. Πώς αισθάνεστε κάτι τέτοιες στιγμές;
Πολύ θυμό και πόνο, γιατί οι νεκροί στη θάλασσα δεν είναι θύματα μιας φυσικής καταστροφής. Θα μπορούσαν όλα αυτά ν’αποφευχθούν με μία αποτελεσματική βοήθεια, ανθρώπινες αλυσίδες κλπ… Εάν οι μετανάστες που είχαν ναυαγήσει στην ακτή του Diciotti είχαν σωθεί από ενα κρουαζιερόπλοιο, δεν θα είχαν ασφαλώς λάβει μία μεταχείρηση τόσο επονείδηστη. Αντί αυτού, ήταν εξασθενημένοι. Γλίτωσαν τη φρίκη της Λιβύης, έχοντας ανάγκη ιατρικής και ψυχολογικής αρωγής.
Έχει γίνει ότι είναι δυνατόν για να είναι οι μετανάστες “αόρατοι”, για να μην τους αφήσουν να βγουν. Κάθε φορά που βγαίνουμε στη θάλασσα, δεν γνωρίζουμε τι μας περιμένει…
Πάντως, διακρίνω κάποια θετικά σημάδια: Όλο και περισσότεροι άνθρωποι δρουν ενάντια σ’αυτό το ρατσιστικό και ξενοφοβικό ρεύμα. Ορισμένοι μάλιστα, επικοινωνούν μαζί μας, έξαλλοι, μαθαίνοντας ότι εγκαταλείπουμε την κεντρική Μεσόγειο για να μας πουν: Δεν πρέπει να φύγετε!
Τί είναι αυτό που σας δίνει δύναμη να “βάλετε πλώρη”;
Κάθε ζωή που σώζεται αντισταθμίζει και υπερνικά όλους τους κόπους και τις δυσκολίες. Μου θυμίζει ότι είναι άνθρωποι κι ότι κάθε ζωή μετράει. Οι επιθέσεις δεν με απογοητεύουν, αντιθέτως, μου δίνουν δύναμη διότι όχι μόνο τα δικαιώματα των μεταναστών καταπατούνται αλλά και αυτά των Ιταλών πολιτών, με πρώτο στόχο το δικαίωμα στην ειλικρινή πληροφόρηση.
————–
Μετάφραση από τα γαλλικά: Ανδρέας Παπαγγελόπουλος