Μια ομάδα αναγνωρισμένων διεθνών νομικών υποστηρίζει ότι οι πράξεις της ισπανικής κυβέρνησης κατά του καταλανικού κινήματος ανεξαρτησίας είναι παράνομες. Οι εμπειρογνώμονες ανησυχούν για τις παραβιάσεις του ισπανικού και του διεθνούς δικαίου από την Ισπανία και για «μια σαφή έλλειψη διαχωρισμού των εξουσιών». Μιλώντας στη γερμανική εφημερίδα “Junge Welt”, ένας από αυτούς τους εμπειρογνώμονες, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κέντρου Συνταγματικών και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ECCHR) στο Βερολίνο, Wolfgang Kaleck, ζητά την παρέμβαση των κρατών μελών και των θεσμικών οργάνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Μια ομάδα διεθνών νομικών εμπειρογνωμόνων, μεταξύ των οποίων ο Γάλλος Jean Paul Costa, πρώην πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, και ο Βέλγος François Tulkens, πρώην δικαστής του ίδιου δικαστηρίου, δημοσίευσαν έκθεση αξιολόγησης των ενεργειών της ισπανικής κυβέρνησης κατά του κινήματος ανεξαρτησίας της Καταλονίας θέτοντας υπό αμφισβήτηση την αναλογικότητα των μέτρων και τη συμβατότητά τους με το διεθνές δίκαιο.
Ο Wolfgang Kaleck, ιδρυτής και πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κέντρου για τα Συνταγματικά και Ανθρώπινα Δικαιώματα (ECCHR), και μέλος της ομάδας των εμπειρογνωμόνων που συνέταξε την έκθεση υπογραμμίζει τη σημασία των θεμάτων αυτών σε συνέντευξή του στη γερμανική εφημερίδα Junge Welt: «Πάντα γίνεται συζήτηση για το κατά πόσον η απόσχιση είναι νόμιμη ή όχι, αλλά ένα μεγάλο μέρος των μέτρων που εφάρμοσε το Ισπανικό κράτος και έχουμε αναλύσει, εφαρμόστηκαν πριν από τη διακήρυξη της ανεξαρτησίας. Σε νομικό επίπεδο θα έπρεπε να διαφοροποιηθεί περισσότερο». Ο Γερμανός εμπειρογνώμονας υπενθυμίζει επίσης ότι «ακόμη και αρκετοί Ισπανοί νομικοί αμφισβήτησαν τη νομιμότητα αυτών των ενεργειών».
Σύμφωνα με τον Kaleck, κατόπιν αιτήματος του κόμματος Esquerra Republicana de Catalunya (ERC), αυτή η ομάδα των νομικών εμπειρογνωμόνων ανέλυσε ανεξάρτητα και από καθαρά νομική άποψη τα μέτρα που πήρε το ισπανικό Συνταγματικό Δικαστήριο κατά της εργασίας των μελών του Κοινοβουλίου της Καταλονίας, όπως για παράδειγμα την ποινική δίωξη που τους είχαν υποβάλει από το 2013 μέχρι και το 2017.
Παραβιάσεις των βασικών δικαιωμάτων και έλλειψη διαχωρισμού εξουσιών
Οι διεθνείς νομικοί καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι πρόκειται για μέτρα που συνεπάγονται σοβαρές παραβιάσεις της νομιμότητας και του διαχωρισμού των εξουσιών. Το γεγονός ότι το Συνταγματικό Δικαστήριο μπορεί να προσδιορίσει τι θα συζητηθεί και τί θα ψηφιστεί στο καταλανικό Κοινοβούλιο αλλά και το γεγονός ότι το ίδιο δικαστήριο έχει ασκήσει διώξεις σε νομικό και ποινικό επίπεδο στους βουλευτές της Καταλονίας για «ανυπακοή» σημαίνει «μια μετωπική επίθεση στα θεμελιώδη δικαιώματα, όπως η ελευθερία γνώμης και το δικαίωμα στη συνάθροιση», σύμφωνα με τους ειδικούς.
«Αν εγώ, ως πολιτικός, δημοσιογράφος ή ακτιβιστής, δηλώσω υπέρ της ανεξαρτησίας της Καταλονίας και δημοσιοποιήσω τη γνώμη μου σε άρθρο εφημερίδας, σε μια διαδήλωση, σε μια συνέλευση ή την ανακοινώσω ως πολιτική απόφαση, δεν θα πρέπει να μπορεί κανείς να με τιμωρήσει», λέει ο Kaleck.
Η έκθεση υποστηρίζει επίσης ότι είναι δυσανάλογο να συλλαμβάνονται μέλη του καταλανικού κοινοβουλίου και να επιβάλλονται πρόστιμα ύψους 12.000 ευρώ την ημέρα επειδή προετοίμασαν το δημοψήφισμα της 1ης Οκτωβρίου, ή να διώκονται νομικά ορισμένοι καταλανοί πολιτικοί επειδή διοργάνωσαν τη μη δεσμευτική λαϊκή ψηφοφορία της 9ης Νοεμβρίου το 2014. Ο τελευταίος είναι ακριβώς ο λόγος για τον οποίο είχε απενεργοποιηθεί για δύο χρόνια ο πρώην Πρόεδρος της Generalitat de Catalunya, Artur Mas, πέραν του ότι του είχε επιβληθεί να πληρώσει ένα υπέρογκο πρόστιμο. Σύμφωνα με τους νομικούς, τα μέτρα αυτά είναι παράνομα, διότι η διοργάνωση δημοψηφίσματος ή λαϊκής ψηφοφορίας δεν συνεπάγεται κανένα έγκλημα στον ισπανικό ποινικό κώδικα.
Η Ευρώπη πρέπει να δράσει
Ο Wolfgang Kaleck είναι επίσης ανήσυχος για τις εκατοντάδες των πολιτών και των πολιτικών στην Καταλονία που διώκονται νομικά επειδή υπερασπίστηκαν ειρηνικά την ανεξαρτησία της Καταλονίας. Ο αριθμός διώξεων έχει αγγίξει τα 900 άτομα. Ακόμα, ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κέντρου για τα Συνταγματικά και Ανθρώπινα Δικαιώματα στο Βερολίνο θεωρεί ότι είναι δυνατή η ενεργοποίηση των Διεθνών Δικαστηρίων αλλά είναι μια αργή και περίπλοκη διαδικασία. Ακόμα όμως και έτσι χρειάζεται να αρχίσει σε νομικό επίπεδο η συζήτηση για τις εκατοντάδες περιπτώσεις παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων από το Ισπανικό κράτος και είναι τα υπόλοιπα ευρωπαϊκά κράτη και οι θεσμοί της Ευρωπαϊκής Ένωσης που πρέπει να ανοίξουν αυτή τη νομική συζήτηση, αναλαμβάνοντας δράση. «Η ισπανική κυβέρνηση δεν μπορεί, από τη μία πλευρά, να υποστηρίζει ότι ενεργεί για λογαριασμό της ενότητας της Ευρώπης και από την άλλη να μη σέβεται αυτό που ακριβώς συνιστά την Ευρώπη: τις ελάχιστες νομικές προδιαγραφές. Πιστεύω ότι τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα έχουν την υποχρέωση να υπερασπιστούν τα θεμελιώδη δικαιώματα των πολιτών της Ευρώπης», λέει ο Kaleck.
