Κύπρος: «Χωρίς συμφιλίωση δεν θα υπάρξει επανένωση στο νησί»

Η Τιζέν Έρολ και η Μερόπη Θεοκλήτου είναι και οι δύο από την Κύπρο. Από το 1974, η Κύπρος είναι μια διαιρεμένη χώρα, έτσι η μία μένει στη μία πλευρά και η άλλη μένει στην άλλη πλευρά του νησιού. Είναι και οι δύο φωτογράφοι και οι δύο μοιράζονται την ίδια επιθυμία για μια ενωμένη Κύπρο. Ακολουθεί μια συνέντευξη μαζί τους σχετικά με την εκστρατεία «Unite Cyprus Now» (Ενωμένη Κύπρος Τώρα), τη συμφιλίωση και πώς μπορεί να επιτευχθεί ένα κοινό μέλλον ειρήνης μέσω της εκπαίδευσης και της κατανόησης του παρελθόντος.

Τι σημαίνει για σας επανένωση της Κύπρου και πώς μπορεί να επιτευχθεί η συμφιλίωση;

Μερόπη: Η Κύπρος έγινε ανεξάρτητο κράτος στις 16 Αυγούστου του 1960. Παρέμεινε ενιαία μέχρι το 1974, όταν τα τουρκικά στρατεύματα εισέβαλαν και κατέλαβαν το 40% της έκτασης. Για να επανενωθεί η Κύπρος, όλα τα στρατεύματα πρέπει να εγκαταλείψουν την Κύπρο και όλοι οι Κύπριοι, Έλληνες και Τούρκοι θα πρέπει να αποκτήσουν ξανά το δικαίωμα να ζουν και να εργάζονται και να έχουν περιουσία, όπου το επιθυμούν. Για να επιτευχθεί συμφιλίωση, πρέπει να γίνουν θυσίες όσων αφορά τη γη και το Σύνταγμα. Ωστόσο, το κυριότερο ζήτημα για εμάς τους Κύπριους, που έζησαν το πραξικόπημα του 1974, μετά την εισβολή του τουρκικού στρατού, είναι η ασφάλεια. Η Κύπρος είναι μια ευρωπαϊκή χώρα και η εγγύηση για την ασφάλεια πρέπει να προέρχεται από την Ευρώπη.

Τιζέν: Για μένα μια επανενωμένη Κύπρος σημαίνει ότι δεν θα υπάρχουν σύνορα κανενός είδους. Για να γίνει αυτό, δεν θα πρέπει να κρυβόμαστε, αλλά θα πρέπει να κατανοήσουμε το παρελθόν μας για να μπορέσουμε να σπάσουμε τους δεσμούς μαζί του. Αν κρύβουμε το παρελθόν μας και δεν μαθαίνουμε από αυτό, είναι πολύ πιθανό να το επαναλάβουμε. Έτσι το πιο σημαντικό για να γκρεμιστούν τα υλικά τείχη ή τα τείχη στο μυαλό είναι η εκπαίδευση. Η ειρηνευτική εκπαίδευση θα φέρει ειρήνη και συμφιλίωση σ’ αυτό το νησί. Τα έθνη που μοιράζονται αυτό το νησί πρέπει να πλησιάσει το ένα το άλλο για να βρουν ένα κοινό έδαφος με κατανόηση και αγάπη. Χωρίς συμφιλίωση δεν θα υπάρξει επανένωση στο νησί.

Πότε και πώς άρχισαν οι κινητοποιήσεις του «Unite Cyprus Now» και ποιος συμμετέχει;

Τιζέν: Ξεκίνησε μετά την πρώτη κατάρρευση των διαπραγματεύσεων στην Ελβετία. Ήταν Μάιος του 2017 όπου οι ηγέτες ανακοίνωσαν ότι δεν βρήκαν κοινό έδαφος στις διαπραγματεύσεις. Μετά από λίγο καιρό οι ηγέτες ανακοίνωσαν ότι θα ξανασυναντηθούν, διότι πιστεύουν ότι μια συμφωνία είναι εφικτή, ωστόσο, αφού έδωσαν τόση ελπίδα στους ανθρώπους του νησιού, κατέρρευσαν πάλι οι διαπραγματεύσεις χωρίς να αφήσουν πίσω τους κάποια ελπίδα για τον λαό αυτής της χώρας. Ως άτομο, πιστεύω ότι έχω ευθύνη για τη νέα γενιά και αυτός είναι ο λόγος που είμαι εκεί διαδηλώνοντας και όλοι οι άνθρωποι που αισθάνονται την ίδια ευθύνη πρέπει να είναι εκεί. Μικρά πράγματα μπορούν να οδηγήσουν σε μεγάλα πράγματα.

Μερόπη: Η αποστολή του «Unite Cyprus Now» είναι να συνδέσει τους Κύπριους με την αναζήτηση της αλήθειας, την οικοδόμηση ενσυναίσθησης, το σεβασμό της διαφορετικότητας, την ενίσχυση της αλληλεγγύης και την προώθηση ενός κοινού μέλλοντος.

Τι είδους δραστηριότητες οργανώνετε και ποια είναι τα σχέδιά σας για το μέλλον;

Τιζέν: Το «Unite Cyprus Now» μαζεύεται στην Νεκρή Ζώνη που είναι η περιοχή μεταξύ των ελληνοκυπριακών και τουρκοκυπριακών σημείων ελέγχου. Αυτή η περιοχή είναι ένα μικρό μέρος της ελεγχόμενης από τον ΟΗΕ περιοχής (Νεκρή Ζώνη) η οποία έχει μήκος περίπου 200 χιλιόμετρα σε όλο το νησί και καλύπτει περίπου 350 τετραγωνικά χλμ. Μαζευόμαστε μαζί και τραγουδάμε, κρατάμε πλακάτ προωθώντας τα μηνύματα, χορεύουμε, διοργανώνουμε παιδικά παιχνίδια και πολλές άλλες δραστηριότητες για να τραβήξουμε την προσοχή των ανθρώπων που διασχίζουν και πάνε στην «άλλη πλευρά». Αυτό το τμήμα της Νεκρής Ζώνης είναι ένα από τα σημεία ελέγχου των επτά συνολικά που χρησιμοποιείται πιο συχνά για τους πεζούς.

Μερόπη: Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι άρχισαν να συναντώνται στη νεκρή ζώνη της Λευκωσίας στο σημείου ελέγχου της Λήδρας. Ανταλλάσσουμε ιδέες, κάνουμε φίλους και οργανώνουμε συγκεντρώσεις μαζί, όπως κυπριακές παραδοσιακές συναυλίες τραγουδιού, χορό, παιχνίδια για παιδιά, εκθέσεις φωτογραφίας κλπ.

Ποια είναι τα αιτήματά σας προς στις κυβερνήσεις σας;

Μερόπη: Διαδηλώνουμε και ζητάμε από τις κυβερνήσεις μας να μας δώσουν μια λύση και ένα καλύτερο μέλλον για εμάς και τα παιδιά μας. Μια αντιπροσωπεία ήταν παρούσα στο Κρανς Μοντάνα κατά τη διάρκεια των συνομιλιών.

Τιζέν: Ζητάμε από τους ηγέτες μας να δημιουργήσουν ένα νησί, στο οποίο η νέα γενιά θα βρει ένα ειρηνικό μέλλον. Αυτό το νησί δεν ανήκει σε ένα έθνος, αλλά υπάρχει μια ποικιλία ανθρώπων που ζουν εδώ, όπως Μαρωνίτες και Αρμένιοι που μοιράζονται επίσης την ιστορία αυτού του νησιού και η αποδοχή της διαφορετικότητας θα φέρει ειρήνη και συμφιλίωση στο νησί. Λέμε στους ηγέτες μας ότι λάθη έγιναν από τις κυβερνήσεις και τους ηγέτες στο παρελθόν και ότι έχουμε υποφέρει αρκετά. Τώρα είναι η στιγμή να κοιτάξουμε το μέλλον και να δημιουργήσουμε έναν κόσμο ειρήνης και συμφιλίωσης σε αυτό το νησί για το μέλλον της νέας γενιάς.

Ποια είναι τα συναισθήματα που σας δημιουργεί η νεκρή ζώνη;

Μερόπη: Όπου υπάρχει πόλεμος υπήρχε κάποτε ειρήνη και όπου υπάρχει ειρήνη υπήρξε κάποτε πόλεμος. Η Πράσινη γραμμή, που φυλάσσεται από τον ΟΗΕ μετά την εισβολή, είναι η νεκρή ζώνη που εμποδίζει τους Κύπριους στο Βορρά και τον Νότο να κινούνται ελεύθερα στην πατρίδα τους. Είναι μια ανοιχτή πληγή που χωρίζει τη Λευκωσία, την τελευταία διαιρεμένη πρωτεύουσα στα δύο. Περνάμε την καθημερινότητά μας αγνοώντας την ύπαρξή της, πώς αλλιώς θα μπορούσαμε να επιβιώσουμε; Αλλά όταν πάω εκεί με τη φωτογραφική μου μηχανή, τότε η πληγή αρχίζει να ανοίγει και πάλι.

Τιζέν: Η φυσική και κοινοτική διαίρεση για περίπου 30 χρόνια προκάλεσε την έλλειψη επικοινωνίας μεταξύ των δύο κοινοτήτων του νησιού. Μέσα σε αυτά τα χρόνια, μια νέα γενιά μεγάλωσε διαβάζοντας τα μεροληπτικά βιβλία ιστορίας που καλλιεργούν το μίσος και αυτή η διαίρεση απομάκρυνε τις κοινότητες ακόμη περισσότερο δημιουργώντας μια γενιά που μισεί η μία την άλλη. Πιστεύω ότι αυτή η γραμμή, αν και σήμερα έχει πολλά σημεία ελέγχου επιτρέποντας στους ανθρώπους να περνούν, καθιστά την επικοινωνία των κοινοτήτων δύσκολη και εξακολουθεί να βάζει εμπόδια μεταξύ τους.

Τι μηνύματα λαμβάνετε από τους νέους;

Τιζέν: Πρέπει να μάθουν για το παρελθόν όχι λόγω της εχθρότητας ή της εκδίκησης, αλλά για να κατανοήσουν το παρελθόν για να μην επαναλάβουν τα λάθη του. Η νέα γενιά είναι πιο τυχερή από ό,τι ήμασταν εμείς. Έχουν περισσότερα εργαλεία επικοινωνίας και περισσότερες ευκαιρίες να βρουν ένα κοινό έδαφος. Εμείς, ως γενιά στην οποία δεν επιτρεπόταν να έχουμε επικοινωνία για περίπου 30 χρόνια με τους «άλλους», προσπαθούμε απλά να αναπληρώσουμε τα χρόνια που χάσαμε και να καταλάβουμε «τους άλλους». Η νέα γενιά έχει τώρα την ευκαιρία να συναντηθεί στα σχολεία, τις καφετέριες, τα μπαρ, τους κινηματογράφους κλπ. Βλέπω τους νέους να πηγαίνουν μαζί στα κάμπινγκ ειρήνης για να κατανοήσουν τις διαφορές μεταξύ τους αλλά και τις ομοιότητές τους, να κατανοήσουν την κυπριακή ταυτότητα και αυτό με κάνει υπερήφανη. Η εκπαίδευση είναι το πιο σημαντικό πράγμα και η κυβέρνησή μας πρέπει να εξετάσει το πώς τη χρησιμοποιούν, καθώς μπορεί να δημιουργήσει ή να καταστρέψει την ειρήνη. Η νέα γενιά πρέπει να καταλάβει ότι αυτό που πρέπει να κάνουν ως άτομα είναι να σέβονται τη διαφορετικότητα. Αυτός είναι ο μόνος τρόπος να κατανοήσουμε και να δημιουργήσουμε μια ενσυναίσθηση για τις πεποιθήσεις, τους πολιτισμούς και τον τρόπο ζωής των άλλων. Για ένα επιτυχημένο μέλλον για τους Κύπριους θα πρέπει να εκπαιδευτούμε να αισθανόμαστε σαν ένα χωρίς εθνικιστική ανατροφή. Πρέπει να είμαστε υπερήφανοι για την κοινή μας ταυτότητα, η οποία είναι η κυπριακή ταυτότητα.

Μερόπη: Δεν μπορούμε να ξέρουμε τι θα γίνει στη συνέχεια σε αυτές τις περιόδους συνεχών αλλαγών που σαρώνουν την πατρίδα μας και όλη την Ευρώπη. Όμως, ανεξάρτητα από το τι θα γίνει στο μέλλον, οι νεότερες γενιές έχουν τη δυνατότητα για ειρήνη και ενότητα και την επιθυμία για μια κοινή ταυτότητα και ένα κοινό μέλλον.

Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το «Unite Cyprus Now» και τις δραστηριότητές τους, μπορείτε να επισκεφτείτε τη σελίδα τους στο Facebook.