Γράφει η Ελένη Καπετανάκη.
Τον περασμένο μήνα με την προβολή του ντοκιμαντέρ «Πέρα από την εκδίκηση», ανοίξαμε τη συζήτηση και τον προβληματισμό πάνω σε ένα σημαντικό κοινωνικό και ατομικό θέμα: την εκδίκηση και το ξεπέρασμά της. Στο ντοκιμαντέρ παρακολουθήσαμε μια προσέγγιση του θέματος της εκδίκησης μέσα από την ιστορία, το νόμο, την κοινωνική και την ατομική πρακτική. Κυρίως, όμως, μας συγκλόνισαν οι προσωπικές μαρτυρίες των πρωταγωνιστών που με το δικό τους τρόπο κατάφεραν να ξεφύγουν από τα δεσμά της επιθυμίας της εκδίκησης, ωθούμενοι από μια βαθιά ανάγκη να ξεπεράσουν την εσωτερική τους βία, να απελευθερώσουν τη σκέψη, το συναίσθημα και την πράξη τους που παρέμεναν εγκλωβισμένα και σταματημένα σε οδυνηρές σχέσεις και καταστάσεις που είχαν βιώσει. Ενδιαφέρον ήταν ότι κάποιοι μίλησαν για μεγάλες αδικίες που υπέστησαν και που μας εντυπωσίασε η δυνατότητα τους να τις υπερβούν, αλλά υπήρξαν και άλλοι που μίλησαν για μικρότερες αδικίες, που ωστόσο άφησαν μέσα τους την ίδια πίκρα, βία και ανάγκη για ανταπόδοση. Η επιθυμία της εκδίκησης και ο κλειστός κύκλος στον οποίο μας αιχμαλωτίζει δεν έχει να κάνει με το μέγεθος της αδικίας όσο με την εγγραφή που κάνουμε μέσα μας, την εγγραφή της προσβολής, του υποβιβασμού που υποστήκαμε, της προδοσίας, κ.λπ. και την ανάγκη να ισορροπήσουμε όλα αυτά τα αρνητικά συναισθήματα μέσω κάποιας εξωτερικής και εσωτερικής διαδικασίας.
Ασχολούμαστε ξανά με το θέμα, αυτήν τη φορά όχι παρακολουθώντας τις ιστορίες άλλων ανθρώπων, αλλά δουλεύοντας με τον εαυτό μας με σκοπό να κατανοήσουμε το μηχανισμό της εκδίκησης σε μας και στους άλλους, να αναρωτηθούμε τελικά για την αποτελεσματικότητά της και να προσπαθήσουμε να ανοίξουμε το δικό μας προσωπικό δρόμο προς τη συμφιλίωση.
«Συμφιλιώνομαι δε σημαίνει ξεχνώ ούτε συγχωρώ» και ακόμη η συμφιλίωση δεν είναι κάτι που συμβαίνει από μόνο του· είναι, καταρχάς, μια εσωτερική επιλογή που χρειάζεται κάποιος να κάνει ωθούμενος από μια βαθιά ανάγκη και είναι, επίσης, μια διαδρομή που περπατιέται βήμα-βήμα και που απαιτεί κατανόηση και τόλμη, ακριβώς όπως και η μηβία.
Μέσα από μια σειρά 6 εργαστηρίων θα προσπαθήσουμε να ανοίξουμε αυτό το θέμα, με τη σαφή πρόθεση να κάνουμε ένα ή περισσότερα βήματα προς την επίλυση αυτών των καταστάσεων που μας έχουν πληγώσει βαθιά και την εγγραφή ενός νέου τρόπου κατανόησης του εαυτού μας και των άλλων, καθώς και δράσης για το μέλλον.
Στο 1ο εργαστήριο εντοπίζουμε τις καταστάσεις που μας έχουν πληγώσει και εξερευνούμε μέσα μας την ανάγκη ή όχι της συμφιλίωσης.
Στο 2ο εργαστήριο πειραματιζόμαστε με τη λειτουργία του ψυχισμού μας: τη δύναμη των εικόνων όσον αφορά στο παρελθόν, το παρόν και το μέλλον. Μας ενδιαφέρει να κανοήσουμε τη λειτουργία της εικόνας και τελικά να επικεντρωθούμε στη μνήμη, την παραποίησή της μέσω του μηχανισμού «αδικία-μνησικακία-εκδίκηση», το φρεσκάρισμά της μέσα από βιωματικές εμπειρίες αλλά και μέσω συγκεκριμένης δράσης στα περιβάλλοντά μας.
Στο 3ο εργαστήριο θα προσπαθήσουμε να πειραματιστούμε και μακάρι να αλλάξουμε «τον τρόπο που κοιτάμε εκείνους που μας αδίκησαν και τις καταστάσεις που υποστήκαμε». Θα προσπαθήσουμε να φωτίσουμε με ένα εξανθρωπιστικό «κοίταγμα» την εσωτερική και εξωτερική βία που έχει δημιουργηθεί.
Στο 4ο εργαστήριο θέλουμε να έρθουμε σε επαφή με το καλύτερο κομμάτι του εαυτού μας, το «ανθρώπινο», τις ελπίδες, τα ονειρά μας, αυτό που μας ωθεί να προχωρήσουμε μετά από κάθε αποτυχία, την καλοσύνη και το ανθρώπινο μεγαλείο. Εντοπίζοντάς τα μέσα μας θα μπορέσουμε να τα αναγνωρίσουμε και στους άλλους, μακάρι και σ’ εκείνους που μας έχουν πληγώσει βαθιά.
Στο 5ο εργαστήριο θα μιλήσουμε για το νόημα της πράξης. Οι πράξεις που κάνουμε στον κόσμο, προς τους άλλους δεν είναι αδιάφορες, κάθε μικρή πράξη αλλάζει εμένα και αλλάζει τον κόσμο. Σ’ αυτό το εργαστήριο θα αναρωτηθούμε για τους τρόπους αποκατάστασης της αδικίας, προτείνοντας συγκεκριμένες λύσεις και δράσεις με βάση το χρυσό κανόνα της έγκυρης δράσης «Να συμπεριφέρεσαι στους άλλους με τον τρόπο που θέλεις να σου συμπεριφέρονται».
Στο 6ο και τελευταίο εργαστήριο θα μιλήσουμε και θα συλλογιστούμε πάνω στις 12 αρχές της έγκυρης δράσης, που δεν είναι ηθικοί ή θεωρητικοί κανόνες, αλλά αναφέρονται στις αντιφατικές ή ενωτικές εγγραφές που έχουμε μέσα μας από τη δράση μας στον κόσμο. Είναι απλές προτάσεις για το πώς μπορούμε να αντιδρούμε απέναντι στη βία που ζούμε στο στενό μας περίγυρο και στην κοινωνία.
——————-
Τα βιωματικά εργαστήρια «Ημέρες Συμφιλίωσης» ξεκινούν αυτήν την Κυριακή, 17 Δεκεμβρίου, στη στέγη του Συν Αθηνά και θα έχουν 15νθημερο ρυθμό. Είναι δωρεάν και ανοιχτά για όλους. Διοργανώνει το ελληνικό τμήμα του Διεθνούς Οργανισμού Κόσμος χωρίς πολέμους και βία.
