Το Σωματείο Υποστήριξης Διεμφυλικών (ΣΥΔ), μη κυβερνητική οργάνωση εθελοντικού χαρακτήρα για τα δικαιώματα της τρανς κοινότητας, με το παρόν δελτίο τύπου, εκφράζει όχι μόνο την ανησυχία του, αλλά και τον αποτροπιασμό και έντονο αίσθημα ντροπής για το γεγονός ότι λαμβάνει χώρα σε δημόσιο νοσοκομείο του Εθνικού Συστήματος Υγείας αντιεπιστημονική εκδήλωση με θέμα: «Διαταραχές Ταυτότητας Φύλου: Νεότερα δεδομένα ως προς τη διάγνωση και την αντιμετώπιση».
Συγκεκριμένα όπως έχει ανακοινωθεί από την «Επιστημονική Ένωση Ευαγγελισμού», σήμερα Τρίτη 13.00-16.00 θα πραγματοποιηθεί στο Αμφιθέατρο του Ευαγγελισμού «Δώμα», «επιστημονική εκδήλωση» με αυτό το θέμα για την οποία μάλιστα, όπως αναφέρεται, «θα δοθούν βεβαιώσεις παρακολούθησης σε όσους δηλώσουν συμμετοχή πριν την έναρξη της Επιστημονικής Εκδήλωσης»[1].
Είναι ιδιαίτερα ντροπιαστικό σε ένα νοσοκομείο που ανήκει στο Εθνικό Σύστημα Υγείας, να λαμβάνει χώρα μία εκδήλωση με θέμα την ονομαζόμενη «διαταραχή ταυτότητας φύλου», έννοια που είναι επιστημονικά ανύπαρκτη καθώς δεν υπάρχει πλέον σε κανέναν διεθνή ταξινομητικό κατάλογο. Συγκεκριμένα, όπως όλη η επιστημονική κοινότητα γνωρίζει, η έννοια της «διαταραχής ταυτότητας φύλου» έχει αντικατασταθεί εδώ και χρόνια από τον διεθνή ταξινομητικό κατάλογο ICD[2]. Περαιτέρω, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, από τις 22.8.2014, βασιζόμενος στα νέα δεδομένα, έχει προτείνει ενόψει της αναθεώρησης του ICD και της κυκλοφορίας της νέας έκδοσής του να αφαιρεθεί εντελώς και η ονομαζόμενη «δυσφορία ταυτότητας φύλου» για τους ενήλικες από τις διαταραχές και να παραμείνει ως απλή ιατρική κατάσταση (εκτός των διαταραχών) η ασυμφωνία φύλου (gender incongruence)[3], ενώ η Αμερικανική Ψυχολογική Ένωση, στις Κατευθυντήριες Γραμμές της διέπεται από το ίδιο ακριβώς πνεύμα της αποψυχιατρικοποίησης και του αποστιγματισμού της ταυτότητας φύλου (βλέπε σχετική Κατευθυντήρια Γραμμή Νο1: «Οι ψυχολόγοι κατανοούν ότι το φύλο δεν αποτελεί δίπολο και επιτρέπει ένα ευρύ φάσμα ταυτοτήτων φύλου. Η ταυτότητα φύλου του ατόμου μπορεί να μην ευθυγραμμίζεται με το φύλο που αποδίδεται στη γέννηση»)[4].
Στο ίδιο ακριβώς πλαίσιο αξία έχει ακόμη η πρόσφατη, από 15.11.2017 δήλωση της Παγκόσμιας Επαγγελματικής Ένωση για την Υγεία των Διεμφυλικών (WPATH)[5], η οποία ανάμεσα στα υπόλοιπα αναφέρει:
Τα ιατρικά και άλλα εμπόδια στην αναγνώριση των φύλων για τα τρανς άτομα μπορεί να βλάψουν τη σωματική και ψυχική υγεία. Η WPATH αντιτίθεται σε όλες τις ιατρικές απαιτήσεις που λειτουργούν ως εμπόδια σε όσους επιθυμούν να αλλάξουν το νόμιμο φύλο ή τους δείκτες φύλου σε έγγραφα. Αυτές περιλαμβάνουν απαιτήσεις για διάγνωση, συμβουλευτική ή θεραπεία, ορμόνες αναστολής της εφηβείας, οποιαδήποτε μορφή χειρουργικής επέμβασης (συμπεριλαμβανομένης εκείνης που περιλαμβάνει στείρωση) ή οποιεσδήποτε άλλες απαιτήσεις για οποιαδήποτε μορφή κλινικής θεραπείας ή επιστολές από γιατρούς.
Περεταίρω αξία έχει να σημειώσουμε την θέση του Κλάδου Διαπολιτισμικής Ψυχιατρικής της Ελληνικής Ψυχιατρικής Εταιρείας, όπως είναι δημοσιευμένη στην ιστοσελίδα της ΕΨΕ[6], που βρίσκεται στην κατεύθυνση που έχει θέσει και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας για την αποπαθολογικοποίηση της τρανς κατάστασης. Παραθέτουμε σχετικό απόσπασμα:
[…] Αξιόπιστες μελέτες διεθνώς, καθώς επίσης και οι ψυχολογικές δοκιμασίες, καταδεικνύουν πως η τρανς κατάσταση δεν συνιστά ψυχοπαθολογία, αλλά μια παραλλαγή της φυσιολογικής έκφρασης του φύλου
[…] Διατυπώθηκε η ένσταση πως ίσως χρειάζεται η υποχρεωτική ψυχιατρική παρακολούθηση κάθε διεμφυλικού ώστε να διαπιστωθεί κατά πόσον είναι ένας υγιής διεμφυλικός άνθρωπος ή κατά πόσον η φαινομενική διεμφυλικότητά του είναι σύμπτωμα σχιζοφρένειας ή άλλης ψύχωσης. Ο κλάδος μας διαφωνεί έντονα με την ψυχιατρικοποίηση της διεμφυλικής κατάστασης.
[…] Η Διαπολιτισμική Ψυχιατρική, με ιδιαίτερη ευαισθησία, στέκεται απέναντι στην κατάχρηση της Ψυχιατρικής, και την εργαλειοποίησή της από διάφορες μορφές εξουσίας, προκειμένου με ψευδοεπιστημονικά επιχειρήματα να καταχωρηθεί ο ψυχίατρος στη συνείδηση του πολίτη ως ο επιδιαιτητής της φυσιολογικότητας, και ως κλάδος, χαιρετίζουμε με πολλή χαρά την από-ψυχιατρικοποίηση της διαδικασίας νομικής αναγνώρισης της ταυτότητας φύλου.
Ακόμη, σε αυτό το πλαίσιο θα πρέπει οπωσδήποτε να ληφθούν υπόψιν οι θέσεις ευρωπαϊκών οργανισμών, όπως αυτές έχουν εκφραστεί σε αποφάσεις τους. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με την Απόφαση 2048/2015 της Κοινοβουλευτικής Ολομέλειας του Συμβουλίου της Ευρώπης, τα κράτη μέλη καλούνται[7]:
6.2.2. Nα καταργήσουν την στείρωση και άλλες υποχρεωτικές ιατρικές πράξεις, όπως και την διάγνωση ψυχικής υγείας ως αναγκαίες νομικές προϋποθέσεις για την αναγνώριση της ταυτότητας φύλου ενός ατόμου στην διαδικασία για την μεταβολή του ονόματος και του καταχωρισμένου φύλου
6.3.3. Nα τροποποιήσουν τις κατηγοριοποιήσεις νοσημάτων που χρησιμοποιούνται σε εθνικό επίπεδο και να υποστηρίξουν την μεταβολή των διεθνών κατηγοριοποιήσεων, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι τα διεμφυλικά άτομα, συμπεριλαμβανομένων των παιδιών, δεν κατηγοριοποιούνται ως διανοητικώς ασθενή, εξασφαλίζοντας και την πρόσβαση στις απαραίτητες ιατρικές θεραπείες χωρίς στιγματισμό.
Εν ολίγοις το Συμβούλιο της Ευρώπης όχι μόνο καλεί τα κράτη μέλη να αφαιρέσουν ως προϋπόθεση τις διαγνώσεις ψυχικής υγείας, αλλά επιπλέον υπερθεματίζει καλώντας τα να διασφαλίσουν ότι τα διεμφυλικά πρόσωπα δεν θα κατηγοριοποιούνται ως ψυχικά ασθενή. Τούτο δεν είναι κάτι καινοφανές, άλλωστε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο σε Ψήφισμα της 22.11.2012, στο σημείο 94 αναφέρει[8]:
1. εκφράζει τη λύπη του διότι οι διεμφυλικοί εξακολουθούν να θεωρούνται πνευματικώς ασθενείς σε ορισμένα κράτη μέλη• καλεί τα κράτη μέλη να εισαγάγουν ή να αναθεωρήσουν τις διαδικασίες για τη νομική αναγνώριση του φύλου, με βάση το μοντέλο της Αργεντινής, και να επανεξετάσουν τους όρους (συμπεριλαμβανομένης της εξαναγκαστικής στείρωσης) που τίθενται για τη νομική αναγνώριση του φύλου• καλεί την Επιτροπή και την Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας να αποσύρουν τις διαταραχές ταυτότητας φύλου από τον κατάλογο των ψυχικών και συμπεριφορικών διαταραχών και να διασφαλίσει μια μη παθολογοποιητική αναταξινόμηση στις διαπραγματεύσεις επί της 11ης έκδοσης της διεθνούς ταξινόμησης των νόσων της ΠΟΥ (ICD-11)•
Βεβαίως δεν είναι η πρώτη φορά που η κυρία Καλλιόπη Προκοπάκη επιδίδεται σε αυτήν την απόλυτα αντιεπιστημονική ρητορική που βρίσκεται πέραν κάθε επιστημονικής δεοντολογίας, καθώς διατηρεί ακριβώς τις ίδιες θέσεις όχι μόνο για θέματα ταυτότητας φύλου, αλλά και για την ομοφυλοφιλία. Συγκεκριμένα στις 28.11.2008 είχε διατυπώσει τη θέση: «Από την δεκαετία του 1980, η ομοφυλοφιλία σταδιακά «αποιατρικοποιήθηκε», καθώς ο χαρακτηρισμός της ως «νόσου» θεωρήθηκε από τα ομοφυλοφιλικά κινήματα ως νέο στίγμα. Η διεθνής σύγχρονη προσπάθεια νομιμοποίησης της ομοφυλοφιλίας ως φυσιολογικής πρακτικής δεν βασίζεται σε επιστημονικά ιατρικά δεδομένα, αλλά σε «φιλοσοφικά-κοινωνικά» δεδομένα και ισχυρές πολιτικές πιέσεις»[9].
Το Σωματείο Υποστήριξης Διεμφυλικών, δηλώνει την έντονη διαμαρτυρία του για την διοργάνωση αυτής της αντιεπιστημονικής εκδήλωσης που στοχοποιεί και στιγματίζει τους διεμφυλικούς ανθρώπους ως ψυχικά ασθενείς, και θα αναλάβει όλες τις απαραίτητες πρωτοβουλίες προς το αρμόδιο Υπουργείο Υγείας καθώς αυτές οι θέσεις είναι απαράδεκτο να εκφράζονται σε ημερίδα ενός δημόσιου νοσοκομείου που ανήκει στο Εθνικό Σύστημα Υγείας, ενώ οι θέσεις αυτές είναι επικίνδυνες καθώς υπό το βάρος του στιγματισμού των ταυτοτήτων τους και των διακρίσεων, η πληθυσμιακή ομάδα των τρανς ανθρώπων και ιδιαίτερα των τρανς εφήβων έχει τα υψηλότερα ποσοστά αυτοκτονιών από κάθε άλλη πληθυσμιακή ομάδα[10].
ΤΟ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΌ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ
ΣΩΜΑΤΕΙΟ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ ΔΙΕΜΦΥΛΙΚΩΝ
ΣΥΓΓΡΟΥ 29, 1οςΟΡΟΦΟΣ, ΑΘΗΝΑ, 11743
Τηλ. 210.9210697
Ώρες γραφείου: Δευτέρα έως Παρασκευή
09.00-14.00 & 17.00-20.00
http://www.transgender-association.gr/
transgender.support.association@gmail.com
—————————————
ΣΥΝΔΕΣΜΟΙ – ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ:
[1] Βλέπε σχετική ανακοίνωση Ευαγγελισμού: http://www.evaggelismos-hosp.gr/index.php/triti-2017-2018.
[2] O Διεθνής Ταξινομητικός Κατάλογος ICD: http://www.who.int/classifications/icd/icdonlineversions/en/.
[3] Πρόταση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας για την αναθεώρηση του διεθνούς ταξινομητικού καταλόγου: https://tgeu.org/who-publishes-icd-11-beta/.
[4] Guidelines for Psychological Practice with Transgender and Gender Nonconforming People: https://www.apa.org/practice/guidelines/transgender.pdf.
[5] Δήλωση της Παγκόσμιας Επαγγελματικής Ένωση για την Υγεία των Διεμφυλικών (WPATH), 15.11.2017: http://t-zine.gr/enosi-epangelmation-ygias-diemfylikon-kanena-ebodio-iatrikon-diagnoseon-i-symvouleftikis-oute-ston-engamo-vio-i-tin-ilikia-gia-ti-nomiki-anagnorisi-tis-taftotitas-fylou/.
[6] Η θέση του Κλάδου Διαπολιτισμικής Ψυχιατρικής της Ελληνικής Ψυχιατρικής Εταιρείας (ΕΨΕ): http://www.psych.gr/index.php?option=com_content&view=article&id=1047:2017-10-12-09-11-59&lang=el
[7] Απόφαση της Κοινοβουλευτικής Ολομέλειας του Συμβουλίου της Ευρώπης 2048(2015): http://t-zine.gr/psifisma-2048-2015-diakrisis-kata-diemfylikon-stin-evropi/.
[8] Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου 22.11.2012: http://www.europarl.europa.eu/sides/getDoc.do?pubRef=-//EP//TEXT+REPORT+A7-2012-0383+0+DOC+XML+V0//EL.
[9] Ιατρικά δεδομένα για την ομοφυλοφιλία (Καλλιόπη Προκοπάκη, Ψυχίατρος παιδιών και εφήβων): http://alopsis.gr/%CE%B9%CE%B1%CF%84%CF%81%CE%B9%CE%BA%CE%AC-%CE%B4%CE%B5%CE%B4%CE%BF%CE%BC%CE%AD%CE%BD%CE%B1-%CE%B3%CE%B9%CE%B1-%CF%84%CE%B7%CE%BD-%CE%BF%CE%BC%CE%BF%CF%86%CF%85%CE%BB%CE%BF%CF%86%CE%B9%CE%BB%CE%AF/.
[10] Βλέπε σχετικό άρθρο Medical Daily: http://www.medicaldaily.com/41-transgender-people-have-attempted-suicide-how-discrimination-hits-them-all-angles-268218.
