Γράφει η Φρακγίσκα Μεγαλούδη.

 

Με αφορμή τις πρόσφατες γερμανικές εκλογές και τα ποσοστά του ακροδεξιού κόμματος, επανήλθε στη δημόσια συζήτηση το μεταναστευτικό θέμα, με διάφορα επιχειρήματα σχετικά με το πόσο η στάση της Γερμανίας επηρέασε το εκλογικό αποτέλεσμα. Το παρόν κείμενο δεν θα ασχοληθεί με την παράμετρο αυτή, που αποτελεί μια απλουστευτική και βολική εξήγηση για την (αναμενόμενη) άνοδο πολιτικών σχημάτων με βαθιά συντηρητικό λόγο.

Στο παρόν κείμενο θα εξετάσουμε δύο πολύ διαδεδομένες απόψεις σχετικά με την μετανάστευση, τις οποίες συχνά υιοθετούν και σοβαροί αναλυτές, παρόλο που -όπως θα δούμε- δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα.
Θα ξεκινήσω από την πολύ διαδεδομένη άποψη ότι ζούμε μια εποχή εντατικής μετακίνησης πληθυσμών, ότι διανύουμε τη μεγαλύτερη προσφυγική κρίση του αιώνα στην Ευρώπη, απόψεις που μπορούν εύκολα να χρησιμοποιηθούν ως ξενοφοβική ρητορική.

Η αλήθεια είναι ότι η παρούσα μεταναστευτική κρίση δεν είναι ούτε η μεγαλύτερη σε αριθμούς αλλά ούτε και η χειρότερη που έχει βιώσει η Ευρώπη. Σύμφωνα με μια μελέτη που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό International Migration Review, το ποσοστό μετανάστευσης σε παγκόσμιο επίπεδο έχει παραμείνει σταθερά γύρω στο 3% από το 1960 μέχρι σήμερα. Μπορεί ο απόλυτος αριθμός μεταναστών να έφτασε τα 244 εκατομμύρια το 2015 (σε σχέση με τα 93 εκατομμύρια το 1960) παράλληλα όμως αυξήθηκε και ο παγκόσμιος πληθυσμός από 3 σε 7 δισεκατομμύρια με αποτέλεσμα το ποσοστό μετανάστευσης να παραμένει σταθερό.

Η παγκόσμια μετανάστευση δεν έχει εντατικοποιηθεί αλλά έχουν διευρυνθεί οι προορισμοί, κάτι που μπορεί να εξηγηθεί γεωπολιτικά και οικονομικά, καθώς νέες χώρες στην Ευρώπη, την Ασία ή τον Περσικό Κόλπο προσελκύουν μεταναστευτικό εργατικό δυναμικό ενώ πρώην σοσιαλιστικές δημοκρατίες έχουν πλέον προστεθεί στη λίστα των χωρών υποδοχής.

Οι πρόσφυγες (με βάση τον ορισμό της Ύπατης Αρμοστείας) αποτελούν το 8% των μεταναστών ενώ η συντριπτική τους πλειοψηφία (περίπου το 90%) δεν βρίσκεται στην Ευρώπη ή τον Καναδά και τις ΗΠΑ, αλλά στις γειτονικές τους χώρες. Για παράδειγμα η πλειοψηφία των Σύριων προσφύγων εξακολουθεί να βρίσκεται στον Λίβανο, την Ιορδανία ή την Τουρκία, η πλειοψηφία των Αφγανών είναι στο Πακιστάν ή το Ιράν ενώ στην αφρικανική ήπειρο η Κένυα, η Ουγκάντα, ο Νίγηρας και το Τσαντ φιλοξενούν πολύ μεγάλους αριθμούς προσφύγων εκ των οποίων ένα ελάχιστο ποσοστό θα καταφέρει κάποτε να φτάσει στην Ευρώπη.

Σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία, στα μέσα της δεκαετίας του 1990 οι πρόσφυγες αποτελούσαν το 0,5% του πληθυσμού της Ευρώπης, το 2014 το ποσοστό μειώθηκε στο 0,2% για να φτάσουμε μετά τον πόλεμο της Συρίας και τα κύματα προσφύγων να έχουμε από τα 508 εκατομμύρια Ευρωπαίων το 0,4% να είναι πρόσφυγες. Πολύ μικρό ποσοστό αν αναλογιστούμε ότι στo Λίβανο το 25% του πληθυσμού είναι πλέον πρόσφυγες ενώ στην Ιορδανία ένας στους 20 κατοίκους είναι Σύριος ή Ιρακινός πρόσφυγας.

Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου εδώ.

Μπορείτε να βρείτε το αρχικό άρθρο εδώ