Είναι ένα παιχνίδι συμβολισμών και υποσχέσεων. Οι μεν υποσχέθηκαν δημοκρατική ομαλοποίηση, ότι θα γινόταν η ψηφοφορία όπως πάντα, ότι οι κάλπες και τα ψηφοδέλτια θα ήταν στη θέση τους και ότι η διαδικασία θα είναι διαυγής και το αποτέλεσμα δεσμευτικό. Οι δε ότι δεν θα πραγματοποιούνταν αυτή η ψηφοφορία, ότι το δημοψήφισμα θα κηρυσσόταν ανενεργό και ότι θα ασκούσαν βία. Και οι δυο πλευρές τήρησαν τις εξαγγελίες τους.
Η καταλανική κυβέρνηση ισχυρίστηκε ότι το δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία που γιορτάζεται όλη μέρα στην Καταλονία θα ήταν μια φυσιολογική διαδικασία ψηφοφορίας. Παρά το γεγονός πως δεν είναι σαφές με ποιο τρόπο επεξεργάστηκαν τη λίστα της απογραφής, καθώς η ισπανική κυβέρνηση αρνήθηκε να την παραδώσει, κανείς δεν μπορεί να αρνηθεί ότι αυτή υπήρξε και μάλιστα είδαμε με θετική έκπληξη πόσο ενημερωμένη ήταν. Αντί για την παραλαβή της κάρτας απογραφής που θα οδηγούσε στην ψηφοφορία, χρησιμοποιήθηκαν νέες τεχνολογίες: μια ιστοσελίδα, φιλοξενούμενη σε διακομιστή διαφορετικό από το ισπανικό αρμόδιο συμβουλευτικό όργανο, στην οποία αρκούσε να εισάγεις την ταυτότητά σου, την ημερομηνία γέννησης και τον ταχυδρομικό κώδικα. Αυτόματα σου επιβεβαίωνε το πού θα πραγματοποιηθεί η ψηφοφορία σου. Έτσι έλειπε μόνο να δουν ποια θα ήταν η απάντηση του κράτους και αυτή ήταν άμεση: ο εισαγγελέας διέταξε την καταλανική αυτόνομη αστυνομία να σφραγίσει όλα τα σχολεία που επρόκειτο να χρησιμοποιηθούν για το δημοψήφισμα. Και εδώ ξεκινά η κινητοποίηση των πολιτών.
Τη νύχτα πριν από την ψηφοφορία, και σε ορισμένες περιοχές ακόμη και δύο ημέρες νωρίτερα, οργανώθηκε μέσω εθελοντικών δικτύων η ειρηνική κατάληψη όλων των εκλογικών κέντρων με σκοπό να αποτρέψουν την αστυνομία να τα κλείσει και να εξασφαλίσουν με αυτό τον τρόπο ότι «θα παραμένουν ανοικτά» εξηγεί ο Marcel Galla, εκπρόσωπος της Crida Eixample Izquierdo Escola Industrial, σημείο που συγκεντρώνει 19 εκλογικά τμήματα και αποτελεί το μεγαλύτερο εκλογικό κέντρο της Κατολονίας. Σε αυτό το μέρος πέρασαν τη νύχτα περισσότεροι από 400 άνθρωποι. Στις 12 το βράδυ, ξεκίνησαν οι βάρδιες για να προσέχουν για την περίπτωση που θα καταφτάσει η αστυνομία. Σε κάθε περίπτωση, η συμφωνία ήταν μια “ειρηνική” απάντηση και η αποχή από κάθε είδους πρόκληση προς τις αρχές. Η αστυνομία έφτασε στις 12.45 και προσπάθησε μάταια αλλά και χωρίς πολύ σθένος να εκδιώξει τον κόσμο από τις εγκαταστάσεις και δεν προχώρησε σε καμία εξακρίβωση στοιχείων. Η εορταστική, χαλαρή και εγκάρδια ατμόσφαιρα που μεταφέρονται από όλους τους ανθρώπους που συγκεντρώθηκαν εκεί, ένα μείγμα από γενιές, που χρησιμοποιούσαν για πρώτη φορά το Twitter για την ενημέρωσή τους, ή που θα προσέρχονταν στις κάλπες για πρώτη φορά. Στην πραγματικότητα, η εικόνα δεν θα μπορούσε να είναι πιο περίεργη, ούτε μπορώ να φανταστώ ποια άλλη περίσταση μπορεί να οδηγήσει τις διαφορετικές γενιές και τις διάφορες κοινωνικές φυλές να ενωθούν.
Η νύχτα θα ήταν σύντομη για όλους, η πρόσκληση για την κατοχή των εκλογικών κέντρων ήταν στις 5 π.μ., στιγμή που θα κατέφθαναν και οι περίφημες κάλπες. Αυτό ακριβώς ήταν το αντικείμενο που αναζητούσε η αστυνομία. Τι δεν υπολόγισε; τη στρατηγική που ανέπτυξε η κυβέρνηση της Καταλονίας να τις διανείμει μεταξύ πολλών πολιτών που θα τις έφερναν με τα πόδια με τα πόδια στα αντίστοιχα εκλογικά κέντρα, χωρίς καμία εμπλοκή κρατικών υπαλλήλων. Και έτσι έγινε. Δεν διέρρευσε σε καμία περίπτωση το πού τις είχαν κρύψει μέχρι τις δυο το πρωί που ξεκίνησε η επιχείρηση από κανέναν και καμία παρά την ύπαρξη κοινωνικών δικτύων. Αυτό είχε μεγάλη αξία.
Στις 6 το πρωί οι πόρτες των σχολείων άρχισαν να καταλαμβάνονται από τους ακτιβιστές, οι κάλπες έφταναν σε μαύρες σακούλες σκουπιδιών χάρη στις ανθρώπινες αλυσίδες που είχαν φτιάξει οι εθελοντές. Με τη σειρά τους, οι αστυνομικοί αναπτύσσονταν για να εκπληρώσουν το ρόλο τους ως δικαστική αστυνομία και να σφραγίσουν τα σχολεία. Η μάχη ξεκινούσε.
Το σχέδιο της αστυνομίας στόχευε στο να κλιμακώσει την ένταση και αυτό να αποφέρει βίαιες αντιδράσεις, έτσι το είχε εξαγγείλει η ισπανική κυβέρνηση έτσι και το εφάρμοσε. Η ομάδα εξέγερση της Εθνικής Αστυνομίας και της Πολιτοφυλακής, αναπτύχθηκε από τις 10 το πρωί και με δυσανάλογη χρήση βίας προσπάθησε να αποσπάσει τα κατεχόμενα εκλογικά κέντρα. Στην Sant Vicenç dels Horts, κατοικία του αντιπροέδρου της Generalitat, υπάρχουν εικόνες πολιορκίας του εκλογικού κέντρου, με τμήμα της αστυνομίας που δεν ασκεί βία αλλά όπου δρούσε τμήμα της αστυνομίας που ασχολείται με «εξασφάλιση της ασφάλειας των πολιτών», η δράση τους ήταν εξαιρετικά βίαιη. Οι εικόνες και τα βίντεο της ημέρας θα παραμείνουν στην ιστορία. Μια δημοκρατική κυβέρνηση είχε διατάξει την χρήση ωμής βίας για να αποτρέψει ένα δημοψήφισμα που διακήρυττε σε κάθε βήμα του τον ειρηνισμό κι αυτό είναι εικόνες που δεν σβήνονται εύκολα. Η ρωγμή, σήμερα, έχει διευρυνθεί τόσο πολύ ώστε οι διαφορετικές θέσεις να μετατρέπονται σε ασυμβίβαστες. Μπαίνουμε σε μια άγνωστη διάσταση της δυτικής πολιτικής.
Προκειμένου να εξασφαλιστεί ότι όλοι θα μπορούσαν να ασκήσουν το δικαίωμά τους να ψηφίσουν, η κυβέρνηση της Καταλονίας δρομολόγησε μια νέα στρατηγική στις 8:00 π.μ. το πρωί: την καθολική απογραφή. Αντί ψηφίζετε μόνοι σας στο κέντρο που σας έχει συμπεριλάβει.μπορείτε να ψηφίσετε σε οποιοδήποτε κέντρο και να ακυρωθεί διαδικτυακά (τηλεματικά) ώστε να εξασφαλιστεί ότι δεν θα μπορείτε να ψηφίσετε διπλά. Και το σύστημα λειτούργησε. Στον δήμο Sant Vicenç dels Horts, η παρουσία του ειδικού τμήματος της αστυνομίας κατέστησε αδύνατη την πρόσβαση στο σχολείο από την πόρτα, αλλά κανείς δεν είχε σκεφτεί να εμποδίσει τους ανθρώπους να πηδούν τους μικρούς φράχτες από τα πλάγια και έχουν δοθεί εικόνες όπως: το εσωτερικό των σχολείων γεμάτο από ανθρώπους με το ψηφοδέλτιο στο χέρι και έξω, εκατοντάδες άνθρωποι να κατασκευάζουν ανθρώπινες ασπίδες για να αποτρέψουν την είσοδο του των αστυνομικών που ήθελαν να καταλάβουν το κτίριο. Συνέβη μάλιστα στο σχολείο του Oriol Junqueras, αντιπροέδρου της Generalitat και ενός από τους βασικούς υποστηρικτές του δημοψηφίσματος, να ανακοινώνει ήρεμα ότι έχει ήδη ψηφίσει σε άλλο κέντρο και να ενθαρρύνει τον κόσμο να πάει να κάνει το ίδιο. Οι εικόνες των κυριότερων κομμάτων ανεξαρτησίας, επειδή δεν ψήφισαν στα “υπερπροστατευμένα” κέντρα που είχαν αναθέσει, μπόρεσαν να ψηφίσουν χωρίς σημαντικά προβλήματα. Ο Rajoy χάνει και πάλι τη μάχη της νομιμότητας. Στις 15:00, η κυβέρνηση ανακοίνωσε δημόσια ότι το 96% των σχολείων παραμένουν ανοιχτά με κανονικότητα.
Αυτή τη στιγμή, οι εικόνες της βίας του κράτους ταξιδεύουν σε όλο τον κόσμο, αρκετοί ευρωπαίοι πολιτικοί ηγέτες ξεκινούν να χτυπούν το συναγερμό και ζητούν την παραίτηση του Rajoy. Σήμερα έχει διαπιστωθεί, σε περίπτωση που υπήρχε αμφιβολία, ότι δεν αποτελεί πλέον εξουσιοδοτημένο συνομιλητή για φέρει εις πέρας αυτή την αποστολή.
Η αστυνομία, στις περιπτώσεις που άφησε την ψηφοφορία να διεξαχθεί, είναι αποφασισμένη να εισέλθει και να πάρει τις κάλπες. Προς το παρόν, όλα αυτά είναι φωνές συναγερμού και αμφίβολο αν θα εφαρμοστούν. Ομάδες ανταλλαγής μηνυμάτων δεν παύουν να παραπλανούν, αλλά αυτό που κανείς δεν αφήνει είναι την αποφασιστικότητά του να ψηφίσει. Η καταστολή κατάφερε να επιτύχει μόνο μεγαλύτερη κινητοποίηση, ποιος ξέρει εάν αυτή ήταν η στρατηγική της κυβέρνησης από την αρχή. Η Καταλονία προχωρά εδώ και πολύ καιρό και παρόλο που το σημερινό δημοψήφισμα δεν μπορεί να προσφέρει όλες τις εγγυήσεις, οι εικόνες μιλούν από μόνα τους. Σήμερα η Καταλονία έχει ήδη “φύγει”.
