25 εκατομμύρια επισφαλείς αμβλώσεις (45% όλων των αμβλώσεων) πραγματοποιήθηκαν παγκοσμίως, μεταξύ του 2010 και 2014, σύμφωνα με μια νέα μελέτη του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας και του Ινστιτούτου Guttmacher που δημοσιεύτηκε σήμερα στο περιοδικό The Lancet. Η πλειοψηφία των επισφαλών αμβλώσεων ή το 97%, πραγματοποιήθηκε στις αναπτυσσόμενες χώρες στην Αφρική, Ασία και Λατινική Αμερική.
«Απαιτούνται αυξημένες προσπάθειες, ιδίως στις αναπτυσσόμενες περιφέρειες, για να διασφαλιστεί η πρόσβαση στην αντισύλληψη και την ασφαλή άμβλωση. Όταν οι γυναίκες και τα κορίτσια δεν έχουν πρόσβαση σε αποτελεσματική αντισύλληψη και ασφαλείς υπηρεσίες άμβλωσης, υπάρχουν σοβαρές συνέπειες για την υγεία τους και την υγεία των οικογενειών τους. Αυτό δεν θα πρέπει να συμβαίνει. Όμως, παρά τις πρόσφατες προόδους στην τεχνολογία και τα δεδομένα, εξακολουθούν να πραγματοποιούνται πάρα πολλές επικίνδυνες αμβλώσεις και πάρα πολλές γυναίκες συνεχίζουν να υποφέρουν και να πεθαίνουν».
Δρ. Bela Ganatra, επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης και επιστημονική συνεργάτιδα στο τμήμα αναπαραγωγικής υγείας και έρευνας του Π.Ο.Υ.
Η νέα μελέτη του Lancet παρέχει εκτιμήσεις σχετικά με τις ασφαλείς και επισφαλείς αμβλώσεις παγκοσμίως. Για πρώτη φορά, περιλαμβάνονται υπο-ταξινομήσεις στην κατηγορία των επικίνδυνων αμβλώσεων ως «λιγότερο ασφαλείς» ή «καθόλου ασφαλείς». Η διάκριση αυτή επιτρέπει μια πιο λεπτομερή κατανόηση των διαφορετικών περιστάσεων των αμβλώσεων μεταξύ των γυναικών, που αδυνατούν να έχουν πρόσβαση σε ασφαλείς αμβλώσεις από εκπαιδευμένους επαγγελματίες στον τομέα των υπηρεσιών υγείας.
Όταν εκτελούνται αμβλώσεις σύμφωνα με τις κατευθυντήριες γραμμές και τα πρότυπα του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, ο κίνδυνος για σοβαρές επιπλοκές ή θάνατο είναι αμελητέος. Περίπου το 55% όλων των αμβλώσεων από το 2010 έως το 2014 πραγματοποιήθηκαν με ασφάλεια, πράγμα που σημαίνει πως εκτελέσθηκαν από εκπαιδευμένους επαγγελματίες υγείας, χρησιμοποιώντας την κατάλληλη μέθοδο που συνιστά ο Π.Ο.Υ. για τη συγκεκριμένη χρονική διάρκεια της κύησης.
Σχεδόν το ένα τρίτο (31%) των αμβλώσεων ήταν «λιγότερο ασφαλείς», που σημαίνει πως διενεργήθηκαν είτε από εκπαιδευμένους επαγγελματίες υγείας χρησιμοποιώντας μια μη ασφαλή ή ξεπερασμένη μέθοδο, όπως την «απόξεση με αιχμηρά μεταλλικά εργαλεία» ή από προσωπικό δίχως την απαραίτητη εκπαίδευση, έστω και με μια ασφαλή μέθοδο όπως τη χρήση μισοπροστόλης, ένα φάρμακο που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για πολλούς ιατρικούς σκοπούς, συμπεριλαμβανομένης της πρόκλησης αποβολής.
Περίπου το 14% των αμβλώσεων κατηγοριοποιήθηκαν ως «καθόλου ασφαλείς», και πραγματοποιήθηκαν από μη εκπαιδευμένα άτομα και με τη χρήση επικίνδυνων μεθόδων, όπως την εισαγωγή ξένων αντικειμένων και τη χρήση φυτικών σκευασμάτων. Οι θάνατοι από επιπλοκές επικίνδυνων αμβλώσεων ήταν υψηλοί σε περιοχές όπου οι περισσότερες αμβλώσεις συνέβησαν στις λιγότερο ασφαλείς συνθήκες. Στις επιπλοκές από «λιγότερο-ασφαλείς» αμβλώσεις μπορεί να περιλαμβάνονται ατελείς αμβλώσεις (αποτυχία να αφαιρεθεί όλος ο εμβρυακός ιστός από τη μήτρα), αιμορραγία, τραυματισμός του κόλπου, του τραχήλου ή της μήτρας και λοιμώξεις.
Η μελέτη εξετάζει επίσης το γενικό πλαίσιο που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες που αναζητούν επικίνδυνες αμβλώσεις, συμπεριλαμβανομένων των νόμων και των πολιτικών των χωρών σχετικά με τις άμβλωση, το οικονομικό κόστος πρόσβασης σε ασφαλείς υπηρεσίες αμβλώσεων, τη διαθεσιμότητα ασφαλών υπηρεσιών αμβλώσεων και εκπαιδευμένων παρόχων υγείας και τις κοινωνικές στάσεις απέναντι στην άμβλωση και την ισότητα των φύλων.
Σε χώρες όπου η άμβλωση απαγορεύεται ή επιτρέπεται μόνο για να σωθεί η ζωή της γυναίκας ή για την διατήρηση της σωματικής της υγείας, μόνο 1 στις 4 αμβλώσεις ήταν ασφαλείς, ενώ, στις χώρες όπου η άμβλωση είναι καθόλα νόμιμη, σχεδόν 9 στις 10 αμβλώσεις έγιναν με ασφάλεια. Ο περιορισμός της πρόσβασης στην άμβλωση δεν μειώνει τον αριθμό των αμβλώσεων.
Οι περισσότερες αμβλώσεις που λαμβάνουν χώρα στη Δυτική και Βόρεια Ευρώπη και Βόρεια Αμερική είναι ασφαλείς. Αυτές οι περιοχές έχουν επίσης μερικά από τα χαμηλότερα ποσοστά αμβλώσεων. Οι περισσότερες χώρες σε αυτές τις περιοχές έχουν επίσης σχετικά ανεκτική νομοθεσία όσον αφορά την άμβλωση. Τα υψηλά επίπεδα χρήσης αντισυλληπτικών, η οικονομική ανάπτυξη και η ισότητα των φύλων, καθώς επίσης και οι υπηρεσίες υγείας υψηλής ποιότητας – όλα αποτελούν παράγοντες που συμβάλουν στο να καταστεί ασφαλέστερη η άμβλωση.
Στις αναπτυσσόμενες περιφέρειες, το ποσοστό των αμβλώσεων που ήταν ασφαλείς στην Ανατολική Ασία (συμπεριλαμβανομένης της Κίνας) ήταν παρόμοιο με το ποσοστό στις ανεπτυγμένες περιφέρειες. Στη Νότια-Κεντρική Ασία, ωστόσο, λιγότερο από 1 στις 2 αμβλώσεις ήταν ασφαλείς. Στην Αφρική, εκτός της Νότιας Αφρικής, λιγότερο από 1 στις 4 αμβλώσεις ήταν ασφαλείς. Από αυτές τις επισφαλείς αμβλώσεις, η πλειονότητα αυτών χαρακτηρίζεται ως «λιγότερο ασφαλείς».
Στη Λατινική Αμερική, μόνο 1 στις 4 αμβλώσεις ήταν ασφαλείς, αν και η πλειονότητα χαρακτηρίστηκε ως «λιγότερο ασφαλείς», καθώς είναι όλο και πιο συχνό για τις γυναίκες στην περιοχή να αποκτούν και να αυτο-χορηγούν φάρμακα όπως η μισοπροστόλη, εκτός των επίσημων συστημάτων υγείας. Αυτό σημαίνει ότι στην περιοχή αυτή παρατηρήθηκαν λιγότεροι θάνατοι και λιγότερες σοβαρές επιπλοκές από μη ασφαλείς αμβλώσεις.
Για την αποτροπή ανεπιθύμητων κυήσεων και επισφαλών αμβλώσεων, οι χώρες πρέπει να προβούν σε υποστηρικτικές πολιτικές και οικονομικές δεσμεύσεις ώστε να παρέχουν ολοκληρωμένη σεξουαλική αγωγή, ένα ευρύ φάσμα μεθόδων αντισύλληψης, συμπεριλαμβανομένης της επείγουσας αντισύλληψης, συμβουλευτική οικογενειακού προγραμματισμού και πρόσβαση σε ασφαλή, νόμιμη άμβλωση.
Η παροχή ασφαλούς, νόμιμης άμβλωσης είναι απαραίτητη για την επίτευξη της παγκόσμιας δέσμευσης όσον αφορά τον στόχο βιώσιμης ανάπτυξης για καθολική πρόσβαση σε σεξουαλική και αναπαραγωγική υγεία (στόχος 3.7). Ο Π.Ο.Υ. παρέχει παγκόσμια τεχνική και πολιτική καθοδήγηση σχετικά με τη χρήση αντισύλληψης για την πρόληψη της ανεπιθύμητης εγκυμοσύνης, την ασφαλή άμβλωση, και τη θεραπεία των επιπλοκών από επικίνδυνη άμβλωση.
Νωρίτερα φέτος, ο Π.Ο.Υ. και το Τμήμα πληθυσμού της υπηρεσίας οικονομικών και κοινωνικών υποθέσεων των Ηνωμένων Εθνών, εγκαινίασε μια νέα βάση δεδομένων, ανοιχτής πρόσβασης, με νόμους, πολιτικές και πρότυπα υγείας χωρών από όλο τον κόσμο, σχετικά με την άμβλωση. Η βάση δεδομένων έχει ως στόχο να προωθήσει την μεγαλύτερη διαφάνεια των πολιτικών και των νόμων για τις αμβλώσεις, καθώς και να βελτιώσει τη λογοδοσία των χωρών για την προστασία της υγείας και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των γυναικών και κοριτσιών.
Πηγή: who.int
Μετάφραση/Επιμέλεια: Τομπέα Ελένη