Εν αναμονή του τελικού κειμένου των Ηνωμένων Εθνών στις 7 Ιουλίου, για μια συνθήκη για την απαγόρευση των πυρηνικών όπλων το Διεθνές Ινστιτούτο Ερευνών Ειρήνης της Στοκχόλμης (SIPRI) δημοσίευσε τα ετήσια στοιχεία για τις 9 πυρηνικές δυνάμεις στον κόσμο. Παρόλο που όλες οι χώρες με πυρηνικά όπλα και οι πλειοψηφία των συμμάχων τους δεν υποστηρίζουν αυτές τις διαπραγματεύσεις, η πλειοψηφία των χωρών του κόσμου κατάφερε να προχωρήσει στον ΟΗΕ και να φτιάξει ένα προσχέδιο της συνθήκης. Την Παρασκευή περιμένουμε λοιπόν το τελικό κείμενο που έπειτα θα είναι στη διάθεση των χωρών για να το υπογράψουν.
Τα στοιχεία δείχνουν τις τρέχουσες τάσεις και εξελίξεις στα παγκόσμια πυρηνικά οπλοστάσια. Τα στοιχεία δείχνουν ότι ενώ ο συνολικός αριθμός των πυρηνικών όπλων στον κόσμο συνεχίζει να μειώνεται, όλες οι χώρες που έχουν πυρηνικά όπλα βρίσκονται σε διαδικασία εκσυγχρονισμού των πυρηνικών τους οπλοστασίων και δεν είναι διατεθειμένες να τα εγκαταλείψουν στο άμεσο μέλλον.
Στις αρχές του 2017, εννέα χώρες – οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Ρωσία, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Γαλλία, η Κίνα, η Ινδία, το Πακιστάν, το Ισραήλ και η Βόρεια Κορέα – διέθεταν περίπου 4.150 πυρηνικά όπλα τοποθετημένα σε βάσεις ή πυραύλους με επιχειρησιακές δυνάμεις. Αν μετρήσουμε όλες τις πυρηνικές κεφαλές, αυτές οι χώρες συγκεντρώνουν συνολικά περίπου 14.935 πυρηνικά όπλα, έναντι 15.395 στις αρχές του 2016.
Οι μειώσεις πυρηνικών όπλων επιβραδύνονται, οι επενδύσεις αυξάνονται
Η μείωση του συνολικού αριθμού πυρηνικών όπλων στον κόσμο οφείλεται κυρίως στη Ρωσία και τις ΗΠΑ – που μαζί εξακολουθούν να έχουν το 93% όλων των πυρηνικών όπλων – μειώνοντας περαιτέρω τα αποθέματά τους στρατηγικών πυρηνικών όπλων. Ωστόσο, παρά την εφαρμογή της διμερούς Συνθήκης πάνω στα Μέτρα για Περαιτέρω Μείωση και Περιορισμό των Στρατηγικών Επιθετικών Όπλων (Νέα START) από το 2011, ο ρυθμός των μειώσεών τους παραμένει αργός. Ταυτόχρονα, τόσο η Ρωσία όσο και οι ΗΠΑ έχουν εκτεταμένα και δαπανηρά προγράμματα, που βρίσκονται σε εξέλιξη, εκσυγχρονισμού των πυρηνικών τους. Οι ΗΠΑ, για παράδειγμα, σχεδιάζουν να δαπανήσουν 400 δις. δολάρια το 2017-2026 για τη διατήρηση και τη συνολική ενημέρωση των πυρηνικών τους. Ορισμένες εκτιμήσεις δείχνουν ότι το πρόγραμμα εκσυγχρονισμού των πυρηνικών όπλων των ΗΠΑ μπορεί να κοστίσει έως και 1 τρις. δολάρια τα επόμενα 30 χρόνια.
«Οι προβλεπόμενες αυξήσεις στις δαπάνες των ΗΠΑ δεν ήταν απροσδόκητες», δήλωσε ο συνεργάτης του SIPRI, Hans Kristensen. «Η σημερινή κυβέρνηση των ΗΠΑ συνεχίζει τα φιλόδοξα σχέδια του πυρηνικού εκσυγχρονισμού που έθεσε ο Πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα».
Οι άλλες χώρες που έχουν πυρηνικά όπλα έχουν πολύ μικρότερα οπλοστάσια, αλλά όλες είτε άρχισαν να αναπτύσσουν συστήματα εκτόξευσης πυρηνικών όπλων, είτε ανακοίνωσαν την πρόθεσή τους να το κάνουν. Η Κίνα έχει ξεκινήσει ένα μακροπρόθεσμο πρόγραμμα εκσυγχρονισμού που επικεντρώνεται στην ποιοτική βελτίωση του πυρηνικού της οπλοστασίου. Η Ινδία και το Πακιστάν διευρύνουν τόσο τα αποθέματα των πυρηνικών τους όπλων όσο και την ανάπτυξη των ικανοτήτων τους για εκτόξευση πυραύλων. Η Βόρεια Κορέα εκτιμάται ότι διαθέτει αρκετά σχάσιμα υλικά για περίπου 10-20 πυρηνικές κεφαλές, μια αύξηση στις εκτιμήσεις των προηγούμενων ετών. Η Βόρεια Κορέα πραγματοποίησε έναν πρωτοφανή αριθμό δοκιμών διάφορων πυραυλικών συστημάτων το 2016 με μικτά αποτελέσματα.
«Παρά την πρόσφατη πρόοδο στις διεθνείς συνομιλίες για μια συνθήκη που θα απαγορεύει τα πυρηνικά όπλα, βρίσκονται σε εξέλιξη μακροχρόνια προγράμματα εκσυγχρονισμού και στις εννέα χώρες», δήλωσε ο ερευνητής Shannon Kile. «Αυτό υποδηλώνει ότι καμία από αυτές τις χώρες δεν είναι διατεθειμένη να εγκαταλείψει τα πυρηνικά της οπλοστάσια στο προσεχές μέλλον».
