Η διεθνής απαγόρευση στη χρηματοδότηση πυρηνικών όπλων θα ενίσχυε την αναστροφή της κούρσας των πυρηνικών εξοπλισμών και θα μπορούσε να αποτελέσει ένα ισχυρό εργαλείο για την απονομιμοποίηση των πυρηνικών όπλων, σύμφωνα με εκστρατείες πυρηνικού αφοπλισμού που συμμετέχουν στις διαπραγματεύσεις του ΟΗΕ για μια συνθήκη για την απαγόρευση των πυρηνικών όπλων.
«Οι εταιρείες κατασκευής πυρηνικών όπλων ασκούν τεράστια εξουσία στα νομοθετικά σώματα των βασικών κρατών που έχουν πυρηνικά όπλα, ιδιαίτερα εκείνα της Γαλλίας, του Ηνωμένου Βασιλείου και των Ηνωμένων Πολιτειών», δήλωσε ο Alyn Ware, παγκόσμιος συντονιστής των Βουλευτών για τη Μη Διάδοση των Πυρηνικών ‘Οπλων και τον Αφοπλισμό (PNND) στα Ηνωμένα Έθνη στη Γενεύη. «Είναι στα οικονομικά συμφέροντά τους, αλλά επιζήμια για τα συμφέροντα όλων των άλλων, να διατηρηθεί ο αγώνας των πυρηνικών εξοπλισμών και να αυξηθούν οι προϋπολογισμοί για τα πυρηνικά όπλα».
Οι διαπραγματεύσεις σχετικά με την σύμβαση απαγόρευσης πυρηνικών όπλων έχουν προκύψει από τα αγανακτισμένα μη πυρηνικά κράτη στα οποία τα εξοπλισμένα με πυρηνικά κράτη υποσχέθηκαν πυρηνικό αφοπλισμό κατά τη συνθήκη περί μη διάδοσης των πυρηνικών όπλων που είχε εγκριθεί το 1970 αλλά δεν εκπληρώθηκε ποτέ.
Τα κράτη με πυρηνικά όπλα και σχεδόν όλα τα κράτη που διατηρούν πυρηνικά ως αποτρεπτικά όπλα (ΝΑΤΟ, Αυστραλία, Ιαπωνία και Νότια Κορέα) δεν συμμετέχουν στις διαπραγματεύσεις για τη συνθήκη απαγόρευσης, οι οποίες θα επαναληφθούν στη Νέα Υόρκη σε δύο εβδομάδες και δεν αναμένεται να προσχωρήσουν στη συνθήκη. Συνεπώς, οι διατάξεις της συνθήκης απαγόρευσης δεν θα ισχύουν άμεσα γι’ αυτά. Ωστόσο, εάν η συνθήκη περιλαμβάνει απαγόρευση χρηματοδότησης πυρηνικών όπλων, θα μπορούσε να υποβαθμίσει τη δύναμη αυτών των εταιρειών και να δώσει δύναμη στους νομοθέτες και τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών στα εξοπλισμένα με πυρηνικά όπλα κράτη ώστε να πιέσουν για πυρηνικό αφοπλισμό.
«Πολλές από τις μη πυρηνικές χώρες που διαπραγματεύονται αυτή τη συνθήκη έχουν δημόσιους πόρους και τράπεζες που επενδύουν σε επιχειρήσεις που παράγουν πυρηνικά όπλα ή ειδικά συστήματα παράδοσης – όπως τα πυρηνικά υποβρύχια και τα διηπειρωτικά βαλλιστικά βλήματα», δήλωσε ο Rob van Riet, Διευθυντής του Αφοπλιστικού Προγράμματος του Παγκόσμιου Μελλοντικού Συμβουλίου, μιλώντας επίσης στα Ηνωμένα Έθνη στη Γενεύη. «Εάν οι μη πυρηνικές κυβερνήσεις και οι τράπεζες που υπάγονται στη δικαιοδοσία τους προχωρήσουν σε εκποίηση πόρων από αυτούς τους ομίλους παραγωγής όπλων, θα υπάρξει ένα σημαντικό κανονιστικό αποτέλεσμα και θα στείλουν ένα οικονομικό κρουστικό κύμα σε όλο τον κόσμο που θα μπορούσε να υπονομεύσει τις δυνάμεις που έχουν αυτές οι εταιρίες για άσκηση πίεσης».
«Θα στηρίξει τις εκστρατείες που στοχεύουν στην περικοπή του παγκόσμιου προϋπολογισμού πυρηνικών όπλων των 100 δισ. δολαρίων και στην επανεπένδυση αυτών των πόρων στην εκπαίδευση, την υγεία, τη δημιουργία θέσεων εργασίας, τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής και την επίτευξη των στόχων της αειφόρου ανάπτυξης».
«Λίγες χώρες έχουν ήδη λάβει μέτρα εκποίησης από τη βιομηχανία πυρηνικών όπλων», δήλωσε ο κ. Ware. «Εάν η απαγόρευση της χρηματοδότησης των πυρηνικών όπλων περιλαμβάνεται στη συνθήκη για την απαγόρευση που είναι υπό διαπραγμάτευση, θα υποστηρίξει μια παγκόσμια εκστρατεία οικονομικής εκποίησης όχι μόνο από τις κυβερνήσεις, αλλά και από πόλεις και ιδιώτες».
Ωστόσο, τίθεται το ερώτημα εάν τα μη πυρηνικά κράτη που διαπραγματεύονται τη συνθήκη επιθυμούν να αντιμετωπίσουν αυτές τις ισχυρές εταιρείες, μερικές από τις οποίες έχουν ετήσιο κύκλο εργασιών που είναι σημαντικά υψηλότερες από το μέσο ΑΕΠ του σχεδόν ενός τρίτου των χωρών του κόσμου. Το σχέδιο συνθήκης απαγόρευσης, που δημοσιεύθηκε στις 22 Μαΐου από τον πρόεδρο της διάσκεψης διαπραγμάτευσης Πρέσβυ Elayne Whyte Gómez (Κόστα Ρίκα), δεν περιλαμβάνει ειδική απαγόρευση της χρηματοδότησης πυρηνικών όπλων.
«Το σχέδιο Συνθήκης περιλαμβάνει την απαγόρευση παροχής βοήθειας, ενθάρρυνσης ή παρότρυνσης άλλων για την κατασκευή πυρηνικών όπλων», δήλωσε ο κ. Van Riet. «Αυτό θα μπορούσε ενδεχομένως να καλύψει τη χρηματοδότηση των πυρηνικών όπλων, αλλά σε νομικές συμφωνίες είναι σχεδόν πάντα καλύτερο να είμαστε συγκεκριμένοι για το τι απαγορεύεται και όχι να βασίζονται σε συμπεράσματα και ερμηνείες».
«Εάν τα μη πυρηνικά κράτη ανησυχούν για επιθετικές αποζημιώσεις των εξοπλισμένων κρατών στην περίπτωση αντιμετώπισης της βιομηχανίας πυρηνικών όπλων, θα πρέπει να τα καθησυχάσει η εμπειρία χωρών όπως το Λιχτενστάιν, η Νέα Ζηλανδία, η Νορβηγία και η Ελβετία που έχουν ήδη μέτρα για την εκποίηση πόρων από τα πυρηνικά όπλα», δήλωσε ο κ. Ware. «Αν και τα πυρηνικά ένοπλα κράτη διαμαρτυρήθηκαν, ο θόρυβος ήταν πολύ μεγαλύτερος από τη ζημιά που έκαναν και δεν έχουν αναφερθεί αρνητικές οικονομικές επιπτώσεις στα δημόσια κεφάλαια που έχουν εκχωρηθεί».
Για περισσότερες πληροφορίες δείτε:
- PNND and UNFOLD ZERO Working paper to the UN prohibition treaty negotiations on prohibiting the financing of nuclear weapons production.
- Move the Nuclear Weapons Money: A handbook for civil society and legislators
Δελτίο τύπου από PNND και UNFOLD ZERO.