Επ’ ευκαιρία της Διεθνούς Ημέρας της Μηβίας δημοσιεύτηκε μια επιστολή υπογεγραμμένη από μια πολυπληθή ομάδα λογίων και ακτιβιστών που ασχολούνται με τη μηβία. Επισυνάπτουμε το πλήρες κείμενο.
—————-
Προς την Επιστημονική Επιτροπή του Ιδρύματος Ιταλικής Εγκυκλοπαίδειας
Προς την Επιστημονική Επιτροπή της Ακαδημίας της Κρούσκα
Η λέξη μηβία
Επισκεφτήκαμε τον ιστότοπο της Εγκυκλοπαίδειας Τρεκάνι και διαπιστώσαμε την απουσία της λέξης μηβία από το εγκυκλοπαιδικό σας λεξικό και από το λεξικό σας για την ιταλική γλώσσα. Μια πιο εκτενής αναζήτηση μάς επέτρεψε να βρούμε ένα σύντομο λήμμα στο τμήμα των επιγραμμικών εγκυκλοπαιδειών http://www.treccani.it/enciclopedia/non-violenza/ με τη λανθασμένη αναγραφή της λέξης, δηλαδή διαχωρίζοντας τους όρους μη και βία.
Ακολούθως διαπιστώσαμε ότι η λέξη, γραμμένη πάντα ως μη βία, απουσιάζει ή περιγράφεται εν συντομία και σε άλλα αξιόλογα ιταλικά εγκυκλοπαιδικά έργα, με εξαίρεση, απ’ όσο γνωρίζουμε, του Λεξικού της Πολιτικής των Νορμπέρτο Μόμπιο, Νίκολα Ματεούτσι και Τζανφράνκο Πασκουίνο (εκδόσεις UTET, Τορίνο, 1976), την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια της Wikipedia, όπου, παρά τα κάποια λάθη, μπορεί κάποιος να βρει μια σημαντική καταχώρηση (https://it.wikipedia.org/wiki/Nonviolenza) και την Ανθρωπιστική Εγκυκλοπαίδεια (http://it.humanipedia.org/index.php/Nonviolenza), που προάγει ρητά τη μηβία.
Θα θέλαμε να υπογραμμίσουμε ότι η γραφή του όρου σε μία λέξη έχει επικρατήσει τόσο στη σύγχρονη λογοτεχνία όσο και στη δημοσιογραφική γλώσσα και στα πολιτικά και κοινωνικά περιβάλλοντα που αναφέρονται στα μηβίαια ιδανικά. Το γεγονός αυτό δείχνει το θετικό και εισηγητικό χαρακτήρα της μηβίας: δεν πρόκειται για την απλή άρνηση της βίας αλλά για την αναζήτηση μιας καινούριας λύσης είτε μέσω μιας μεθοδολογίας δράσης είτε ενός τρόπου ζωής. Αυτή η πρόταση υπάρχει γενικά στην ιταλική λογοτεχνία και, εδώ και καιρό, στη λογοτεχνία του Μηβίαιου Κινήματος και ειδικότερα στα γραπτά του ιδρυτή του, Άλντο Καπιτίνι, καθηγητή παιδαγωγικής στο Πανεπιστήμιο του Κάλιαρι στην Περούτζια. Ο ίδιος γράφει: «Τα τελευταία χρόνια η μηβία έχει αρχίσει να γράφεται με μία μόνο λέξη, έτσι ώστε να αμβλυνθεί η αρνητική έννοια που υπήρχε στην αναγραφή της λέξης βία χωριστά από τη λέξη μη». Αυτή η χωριστή αναγραφή των δύο όρων έκανε κάποιους να αναρωτιούνται: ‘ναι, εντάξει, αν αφαιρέσουμε τη βία, τι μένει στη θέση της;’ Αν γραφτεί σε μία μόνο λέξη, προετοιμάζεται το έδαφος για την ερμηνεία της μηβίας σαν κάτι ζωτικό, και συνεπώς, όπως θα δούμε, σαν κάτι θετικό (Α. Καπιτίνι, Οι Τεχνικές της Μηβίας, Μιλάνο, Feltrinelli, 1967, σ. 9).
Η διάδοση του όρου μηβία επιβλήθηκε για να διακρίνει μια θεωρία και μια πράξη που, αν και έχουν συνδεθεί στενά με τον ειρηνισμό, διαχωρίζονται απ’ αυτόν με την επισήμανση μιας ουσιαστικής διαφοράς: η μηβία δεν είναι απλώς η άρνηση του πολέμου, είναι μια θετική, δημιουργική ειρήνη.
Πιστεύουμε ότι η πρόταση που κάνουμε δεν είναι απλώς μια ανάγκη γλωσσολογικής ενημέρωσης. Ειδικά τη συγκεκριμένη ταραγμένη και ανησυχητική ιστορική στιγμή, θεωρούμε ότι ο ρόλος του πολιτισμού και των θεσμών που τον στηρίζουν είναι, στην πραγματικότητα, να προάγει νέες λύσεις που ξεκινούν ακριβώς από την άρνηση κάθε μορφής βίας (φυσικής, οικονομικής, φυλετικής, ψυχολογικής, σεξουαλικής) για να κατασκευάσει νέα ηθικά παραδείγματα. Ως προς αυτό, πιστεύουμε ότι έχει καίρια σημασία ο σωστός ορισμός μιας λέξης, η πολιτισμική της εξέλιξη και η διάδοσή της σε όλα τα περιβάλλοντα με ιδιαίτερη έμφαση στο εκπαιδευτικό.
Η κατοχύρωση της χρήσης αυτής της λέξης στην Ιταλική Γλώσσα αποδεικνύεται από πολυάριθμα γεγονότα, μεταξύ των οποίων:
- Την αδιάλειπτη δημοσίευση από το 1964 του περιοδικού «Μηβίαιη Δράση» και πλήθους τόμων που έχουν δημοσιευτεί στην ιταλική γλώσσα, και όπου ο όρος μηβία και τα παράγωγά του εμφανίζονται είτε στον τίτλο είτε στο σώμα των κειμένων.
- Τη χρήση της λέξης (που έγινε δεκτή και εισήχθη μετά από μακρά κοινοβουλευτική συζήτηση) στο κείμενο του νόμου για την αντίρρηση συνείδησης, Νόμος της 8ης ιουλίου 1998 αρ. 230: «Νέοι κανονισμοί στο θέμα της αντίρρησης συνείδησης» (Εφημερίδα της Κυβέρνησης της Ιταλίας αρ. 163 της 15ης ιουλίου 1998) που στο αρθ. 8ε) θεσπίζει, σε συνεννόηση με το Τμήμα για το συντονισμό της πολιτικής προστασίας, τρόπους έρευνας και πειραματισμού για την άοπλη και μηβιαίη πολιτική άμυνα.
- Τέλος το γεγονός ότι η λέξη έχει ενσωματωθεί στον τίτλο ενός προγράμματος διδασκαλίας σε ένα ιταλικό πανεπιστήμιο: Θεωρία και πράξη της μηβίας, που διδάχτηκε στο πλαίσιο των Πτυχιακών Μαθημάτων της Σχολής Επιστημών για την Ειρήνη του πανεπιστημίου της Πίζα και ήταν ενεργό από το ακαδημαϊκό έτος 2002/03 μέχρι το 2013/14.
Οι υπογράφοντες, λόγιοι και ακτιβιστές της μηβίας ως ιδέας, συναισθήματος και τρόπου δράσης, παρά τη διαφορετική τους θρησκευτική και πολιτική διαμόρφωση, συμφωνούν και ζητούν από το Διακεκριμένο Ίδρυμά σας την πραγματοποίηση αυτής της γλωσσολογικής ενημέρωσης και προσφέρονται ως συντάκτες και αναθεωρητές, εντελώς δωρεάν, των νέων εκδόσεων των αντίστοιχων λημμάτων. Επίσης, ζητούν από το ίδρυμά σας και σε συνεργασία με τα κύρια ιδρύματα που ασχολούνται με τη διάδοση της ιταλικής γλώσσας, να υποστηρίξει κατάλληλες επιστημονικές πρωτοβουλίες για την προώθηση και τη διάδοση της λέξης μηβία.
Με εκτίμηση
Anna Alonzo, Κοινωνική Λειτουργός Ιεραπόστολος, Παλέρμο, Εθνική Σύμβουλος του MIR, Διεθνές Κίνημα για τη Συμφιλίωση
Rocco Altieri, διευθυντής της έκδοσης Quaderni Satyagraha, καθηγητής Θεωρίας και πράξης της μηβίας στο πτυχιακό μάθημα των Επιστημών Για την Ειρήνη στο Πανεπιστήμιο της Πίζα
Angelo Baracca, Δοκιμιογράφος κατά των πυρηνικών, καθηγητής Φυσικής στο Πανεπιστήμιο της Φλωρεντίας
Elena Bernasconi-Tabellini, Καθηγήτρια Μηβίαιης Επικοινωνίας πιστοποιημένη από το Διεθνές Κέντρο Μηβίαιης Επικοινωνίας (CNV)
Fra’ Paolo (Marino Boldrini), Frati Minori Rinnovati, Ιεραπόστολος στη Τανζανία, Συντονιστής της Επιτροπής Δικαιοσύνης και Ειρήνης της Επισκοπής της Iringa
Francesca Borgia, Καλλιτέχνης, Messina
Giorgio Buggiani, Παιδαγωγός, Punto Pace Pax Christi, Catania
Alberto Cacopardo, Καθηγητής Ανθρωπολογίας στο Πανεπιστήμιο της Φλωρεντίας, συντάκτης του blog “Πολιτική, Ποίηση και Ειρήνη”
Gabriella Maria Calderaro, ερευνήτρια της μηβίαιης σκέψης, συγγραφέας του βιβλίου Sarvodaya: μια οικονομία στην υπηρεσία όλων. Υπεύθυνη των διεθνών σχέσεων και συντονίστρια του προγράμματος UNESCO για το Διεθνές Κέντρο Mahatma Gandhi του Monteleone της Puglia (FG)
Elena Camino, Centro Sereno Regis, πρόεδρος της Ομάδας ASSEFA Torino
Augusto Cavadi, Πρόεδρος της Σχολής ηθικο-πολιτικής Διαμόρφωσης “G. Falcone” του Palermo
Patrizia Cellini, Βιβλιοθηκάριος στη BibliotecaNova της Φλωρεντίας
Cristiano Chiesa-Bini, Δημιουργός του Εθνικού Βραβείου της Μηβίας
Annabella Coiro, Κέντρο της Ενεργής Μηβίας και υπεύθυνη της Πολιτικής Τράπεζας της Εκπαίδευσης για τη Μηβία στο Μιλάνο
Vito Correddu, Πρόεδρος του Κέντρου Ανθρωπιστικών Μελετών “Salvatore Puledda”
Marinella Correggia, Οικοακτιβίστρια και ειρηνίστρια
Andrea Cozzo, Καθηγητής στο πανεπιστήμιο του Παλέρμο, συγγραφέας βιβλίων και επιστημονικών άρθρων για τη μηβία στο σύγχρονο και τον αρχαίο κόσμο
Fabrizio Cracolici, Πρόεδρος της ANPI (Εθνική Ένωση Ανταρτών Ιταλίας) Τμήμα της Nova Milanese (Monza και Brianza)
Paolo D’Arpini, Συντονιστής του Βιοπεριφερειακού Δικτύου της Ιταλίας και της Επιτροπής για τη Λαϊκή Πνευματικότητα
Maria D’Asaro, Παιδαγωγός, Blogger, Συνεργάτης του εβδομαδιαίου περιοδικού “Centonove” της τηλεματικής εφημερίδας “Η μηβια σε κίνηση”
Franco Dinelli, Ερευνητής του CNR, συντονιστής Area Centro Italia Pax Christi, μέλος του ‘International Board’ του Pax Christi International
Angela Dogliotti Marasso, πρόεδρος του Κέντρου Μελετών Sereno Regis του Torino
Aristide Donadio, Ψυχο-κοινωνιολόγος, συντακτικό μέλος της έκδοσης “Quaderni Satyagraha”, μέλος της τεχνικής επιτροπής “Centro Peter Benenson” Amnesty International-Sicilia, διοικητικό μέλος της Campano Associazione Antigone και του Osservatorio Campano sulle istituzioni totali, καθηγητής Ανθρωπιστικών Επιστημών στα κρατικά λύκεια
Davide Facheris, Εκπαιδευτής Μηβίαιης Επικοινωνίας στο Marshall Rosenberg
Maria Pia Favaretto, Καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο IUSVE (Istituto Universitario Salesiano di Venezia)
Gabriella Falcicchio, Φίλη και μελετητής της μηβίας, Πανεπιστήμιο Μελετών του Μπάρι”Aldo Moro”, Μηβίαιο Κίνημα
Stefania Galardi, Παγκόσμιο Εκίπ Συντονισμού της Κοινότητας για την Ανθρώπινη Εξέλιξη
Maria Giovanna Farina, Φιλόσοφος και συγγραφέας
Gloria Germani, Οικοφιλόσοφος και συγγραφέας
Francuccio Gesualdi, Συντονιστής του Centro Nuovo Modello di Sviluppo
Giampiero Girardi, Διευθυντής του Ufficio Servizio civile της Επαρχίας του Τρέντο
Carlo Gubitosa, Συγγραφέας και δοκιμιογράφος, ιδρυτής των μη κερδοσκοπικών εκδόεσεων “Altrinformazione”, πρώην εκπρόσωπος της οργάνωσης PeaceLink και μέλος του εθνικού τομέα “Pace-Nonviolenza-Solidarieta'” του Agesci
Renato Kizito Sesana, Ιεραπόστολος και ιδρυτής της κοινότητας Koinonia στην Kenya, Σουδάν και Ζάμπια
Alberto L’Abate, Καθηγητής Κοινωνιολογίας για την Ειρήνη και τη Μεθοδολογία Έρευνας για την Ειρήνη στο Πανεπιστήμιο της Φλωρεντίας, on line, Transcend, για τη θεωρία και την πρακτική της ειρήνης
Diego Ettore Liberati, Research Director, Science & Technology Foresight, National Research Council of Italy
Antonio Lombardi, παιδαγωγός και μεσολαβητής συγκρούσεων, συγγραφέας άρθρων και μονογραφιών για τη μηβία και τη μηβίαιη λαϊκή άμυνα
Dario Lo Scalzo, Δημοσιογράφος, συγγραφέας και videomaker. Μέλος της συντακτικής ομάδας της Pressenza
Romano Màdera, Καθηγητής Ηθικής Φιλοσοφίας και Φιλοσοφικών πρακτικών, Πανεπιστήμιο Μελετών Μιλάνο Bicocca
Maria Antonietta Malleo, ιστορικός τέχνης, εκπρόσωπος του International Fellowship of Reconciliation στην UNESCO
Alessandro Marescotti, πρόεδρος της PeaceLink
Giuliana Mastropasqua, παιδαγωγός στο Ποινικό Ίδρυμα Ανηλίκων της Catania, Εθνική Σύμβουλος Pax Christi
Antonio Mazzeo, Δημοσιογράφος αντιμιλιταριστής και peace researcher
Giuliana Mieli, ψυχοθεραπεύτρια
Rosanna Miccoli, Πρόεδρος της Οργάνωσης Claudio Miccoli για τη διάδοση ενός μηβίαιου και περιβαλλοντικού πολιτισμού
Barbara Musso, Δικηγόρος διαπραγματεύτρια και μεσολαβήτρια
Riccardo Petrella, Επίτιμος καθηγητής του Καθολικού Πανεπιστημίου του Lovanio, από το 1978 ως το 1994 διευθυντής του προγράμματος FAST (Forecasting and Asssessment in Science and Technology) για την Ευρωπαϊκή Επιτροπή
Enrico Peyretti, Δοκιμιογράφος, συνεργάτης του Centro Studi Sereno Regis, Torino
Vincenzo Pezzino, Γιατρός, Università di Catania, Punto Pace Pax Christi Catania
Martina Pignatti Morano, Πρόεδρος της οργάνωσης Un ponte per…, εισηγητής του Tavolo Interventi Civili di Pace και μέλος της Επιτροπής παρακολούθησης και αξιολόγησης του Πειραματισμού των Πολιτικών Σωμάτων Ειρήνης, στη Διεύθυνση Νεολαίας και Πολιτικής Υπηρεσίας
Massimo Pittella, Σύμβουλος και ανεξάρτητος εκπαιδευτής στη Μηβίαιη Επικοινωνία σύμφωνα με την προσέγγιση του M. Rosenberg και διαμεσολαβητής του διαλόγου μπόχμιαν
Giuliano Pontara, επίτιμος καθηγητής, πανεπιστήμιο Στοκχόλμης, Σουηδία
Pasquale Pugliese, Εθνικός γραμματέας του Μηβιαίου Κινήματος και συντάκτης του περιοδικού “Azione nonviolenta”
Raffaello Saffioti, Συνεργάτης του Κέντρου Gandhi και καθηγητής πολιτικών επιστημών σε δευτεροβάθμια ιδρύματα
Vincenzo Sanfilippo, κοινωνιολόγος, Comunità dell’Arca di Lanza del Vasto, μέλος της σύνταξης του περιοδικού “Quaderni Satyagraha”, επιμελητής και συγγραφέας δοκιμίων με θέμα “Μηβία και μαφία για το ξεπέρασμα του μαφιόζικου συστήματος”
Giovanni Sarubbi, Διευθυντής του Il Dialogo
Cosimo Scordato, Καθηγητής Θεολογίας και εκκλησιολογίας στη Θεολογική Σχολή της Σικελίας
Peppe Sini, Διευθυντής του κέντρου για την ειρήνη και τα ανθρώπινα δικαιώματα του Viterbo
Gaetano (Tati) Sgarlata, Ψυχίατρος, Siracusa, Οργανωτής της Ιεραποστολικής Ομάδας Ad gentes
Gianni Sorte, ανεξάρτητος εκπαιδευτής στη Μηβίαιη επικοινωνία σύμφωνα με την προσέγγιση του M. Rosenberg
Roberto Tecchio, ιδρυτής και μέλος της επιστημονικής επιτροπής του Κέντρου Μελετών Πολιτικής Άμυνας
Olivier Turquet, Κέντρο Ανθρωπιστικών Μελετών “Ti con Zero”, διευθυντής του εκδοτικού οίκου Multimage, συντονιστής της Pressenza
Laura Tussi, Δημοσιογράφος και συγγραφέας
Mao (Massimo) Valpiana, Διευθυντής μηβίαιης δράσης και πρόεδρος του Μηβίαιου κινήματος
Francesco Vignarca, συντονιστής του Ιταλικού Δικτύου Αφοπλισμού
Tiziana Volta Cormio, Παγκόσμιο Εκίπ Συντονισμού του Κόσμου χωρίς πολέμους και βία
Alex Zanotelli, ιεραπόστολος