(Μπροστά σε μια αναμενόμενη αλλά δύσκολη απώλεια για πολλούς λόγους όπως αυτή του Φιντέλ Κάστρο, η ανθρωπότητα στοχάζεται. Πολλά άρθρα δημοσιεύθηκαν από τα γραφεία της Λατινικής Αμερικής της PRESSENZA αλλά και άλλων γραφείων σύνταξης για τα όσα σήμαινε αυτή η προσωπικότητα. Πολλές φορές μάλιστα ήταν και ενδιαφέρουσα η ταύτιση του περιεχομένου τους με τη γεωγραφική προέλευση των αρθρογράφων αλλά και οι διαφορετικές οπτικές από τις οποίες έπιασαν το θέμα. Δεν είναι εύκολο να αναλύσεις το φαινόμενο Κάστρο και την Κουβανική επανάσταση, στο ιστορικοκοινωνικό πλαίσιο που εξελίχθηκε. Παρόλα αυτά το ελληνικό γραφείο διάλεξε δυο κείμενα αρκετά αντιπροσωπευτικά και τα παρουσιάζει σήμερα, με αφορμή το τελευταίο αντίο που έστειλαν εκατομμύρια άνθρωποι στην Κούβα και σε όλον τον κόσμο σε αυτή την ιστορική μορφή. Μακάρι να βοηθήσουν στην αποτίμηση της δράσης που προηγήθηκε (όπως και άλλες) για να μπορούμε σήμερα αρκετοί από εμάς να ονειρευόμαστε μια επανάσταση φωτεινή και όχι αιμματοβαμένη, μια επανάσταση που να πηγάζει από το φως στις συνειδήσεις μας και την ανάγκη μας για παγκόσμια αλλαγή ρότας, για ποιοτικό άλμα και διαφορετικές προτεραιότητες. Μέρος αυτής της ανάγκης για πρόοδο και για νέο περιεχόμενο στον όρο επανάσταση τον χρωστάμε (και) στον Φιντέλ Κάστρο.)
Λίγες μόνο ώρες πριν την υπογραφή ειρήνης μεταξύ του πιο ιστορικού αντάρτικου και της Κολομβιανής κυβέρνησης, που αποτέλεσε ένα σύμβολο παύσης των ένοπλων εξεγέρσεων στην λατινοαμερικάνικη περιφέρεια, αποχώρησε από τη σκηνή ένας από τους κεντρικότερους πρωταγωνιστές της, ο κομαντάντε Φιντέλ Κάστρο Ρους.
Δεν γίνεται όμως να μιλήσεις για τον Φιντέλ χωρίς να μιλήσεις για την αγαπημένη του Κούβα, που αντιμετώπισε αιώνες αποικιοκρατικής λεηλασίας της συγκομοιδής της, του πνεύματός της, των καπνών της, για το μαστίγωμα και τη σκλαβιά γενεών από γεωκτήμονες που θα έπρεπε να ντρέπονται καθώς πλούτιζαν πάνω στην ανθρώπινη οδύνη, την αδιάκοπη προσπάθεια και τον πόνο των άλλων.
Γι αυτό και η όποια αναφορά στον Φιντέλ οφείλει να συμπεριλάβει την ανεξαρτησία, να μνημονεύσει τον Σέσπεδες (τον πατέρα), τον Μασέο, τον Γκαρσία, τον Γκόμεζ και εκατοντάδες άλλους. Πάνω από όλα όμως μια αναφορά στον Φιντέλ οφείλει να επαναφέρει στη μνήμη, όσες φορές χρειαστεί, τη μέγιστη επιρροή του ποιητή και επαναστάτη Χοσέ Μαρτί, του οποίου τα λόγια έκαναν κάποιες καρδιές, 100 χρόνια μετά την γέννησή του, να αναλάβουν μια ιστορική πράξη: αυτήν της ανατροπής της τυραννίας του Φουλγκένσιο Μπατίστα και την αποτίναξη της αμερικανικής κυριαρχίας.
Μιλώντας για τον Φιντέλ είναι σημαντικό να πεις Μονκάδα, Γκράνμα και Σιέρα Μαέστρα, να μιλήσεις για τον Τσε, τον Καμίλο, τον Ραούλ, τον Φράνκ και τόσους άλλους, είναι σημαντικό να θυμηθείς την 8η Ιανουαρίου και την είσοδο της επανάστασης στην Αβάνα.
Μιλώντας για τον Φιντέλ είναι αναγκαίο να μιλήσει κανείς για θάρρος και υπερηφάνεια, να θαυμάσει την γενναιότητα αυτών που σχεδόν εξεπαφής πάλεψαν και κατάφεραν να ξεφύγουν από τα νύχια του αμερικανικού αρπαχτικού, υπέστησαν ταπεινώσεις, εισβολές, απόπειρες δολοφονίας, συνωμοσίες και αποκλεισμό (σχεδόν τόσα χρόνια όσα και η απελευθέρωση) που μοναδικό σκοπό είχε να σβήσει η φλόγα της ελευθερίας στο νησί.
Γιατί για να μιλάς για ελευθερία στην Κούβα σημαίνει ότι δεν ζεις στο Μαϊάμι ξεστομίζοντας κομπασμούς την ίδια στιγμή που γεμίζεις τις τσέπες με χρήμα, αλλά ότι αναγνωρίζεις, πριν από ο,τιδήποτε, ένα έργο εξανθρωπισμού πριν και κατά τη διάρκεια όποιας αντιξοότητας. Παρείχε αλφαβητισμό σε όλο το λαό, που είχε 5 στους 6 ανθρώπους του αναλφάβητους, αντιμετώπισε την πείνα και σήμερα η Κούβα κατέχει το χαμηλότερο ποσοστό παιδικής θνησιμότητας στην περιφέρεια. Μιλώντας για ελευθερία σημαίνει να έχεις εκπαίδευση και καλό επίπεδο υπηρεσιών υγείας και σημαίνει να βοηθάς άλλους.
Μιλώντας για τον Φιντέλ σημαίνει επίσης να θυμηθείς την αλληλέγγυα υποστήριξη της Κουβανέζικης επανάστασης στα κινήματα απελευθέρωσης της Αφρικής, στην Αγκόλα, την Αιθιοπία, το Κογκό, τη Γουινέα Μπισώ, τη Ναμίμπια, τη Μοζαμβίκη και την κοινή αντιμετώπιση της σκλαβιάς και της κακομεταχείρισης άλλων πληθυσμών για την επιστροφή της αξιοπρέπειας. Σημαίνει να βοηθάς χιλιάδες φτωχούς, να αντιμετωπίσεις μαζί με άλλες χώρες επιδημίες στην Αφρική και να προσφέρεις ιατρική φροντίδα σε πάνω από 100 χώρες στον πλανήτη. Να δουλέψεις για την ελευθερία – και όχι μόνο να μιλάς γι’ αυτή – να αποτελέσεις παράδειγμα που μπορεί να βοηθήσει άλλους λαούς. Ο Φιντέλ και η Κούβα παγκοσμιοποίησαν την αλληλεγγύη και όχι την στέρηση και την αρπαγή.
Το να πεις Φιντέλ επίσης σημαίνει να θυμηθείς ότι μια απίστευτα μεγάλη ομάδα νέων αισθάνθηκε το χρέος να αγωνιστεί για τα δικαιώματα των λαών με τα λόγια, την οργάνωση και τη λαϊκή απαίτηση και ότι, μπρος τον διωγμό, το πλαίσιο εκτός νομιμότητας και την ατελείωτη βία της τυραννίας των σατραπών, είδε την επιτυχία της κουβανικής επανάστασης ως τη μόνη πιθανότητα ενός ηρωικού δρόμου συνάμα και τραγικού καθώς αφορούσε μια ένοπλη εξέγερση.
Οι απόπειρες καταστολής αυτού του κύματος εξέγερσης έφεραν ατελείωτο πόνο, φώτισαν όμως και τις ελπίδες και τους θριάμβους, δημιούργησαν ένα επαναστατικό παλλιροϊακό ρεύμα που τροφοδότησε τις καλύτερες προσδοκίες της σοσιαλιστικής κυβέρνησης του Αλλιέντε, τη νίκη των σαντινίστας στη Νικαράγουα. Ένα ρεύμα που συνεχίζει σήμερα ζωντανό στη Βενεζουέλα του Τσάβες και του Μαδούρο στην κυβέρνηση FMLN του Σαν Σαλβαδόρ, στη Βολιβία του Ίβο, ξέπλυνε με έναν αέρα μετατροπής τις παραλίες της μνήμης των πρωταγωνιστών της κοινωνικής επανάστασης στον Ισημερινό, τις κυβερνήσεις του PT στη Βραζιλία, την ακμάζουσα Κιτσερνιστική Αργεντινή και το Ευρύ Μέτωπο της Ουρουγουάης, που ώθησε τις σύντομες προσπάθειες να σπάσει η πολιορκία στην Ονδούρα και την Παραγουάη και εξακολουθεί να είναι ζωντανό, με διάφορες αποχρώσεις στην απελευθερωτική συνείδηση εκατομμυρίων λατινοαμερικανών, που γνωρίζουν ότι ένα διαφορετικό στυλ ζωής και μια διαφορετική κοινωνική οργάνωση είναι απαραίτητα, ανεκτίμητης αξίας και πάνω από όλα είναι δυνατό να συμβούν.
Μιλώντας για τον Φιντέλ μιλάς για κυριαρχία, για περιφερειακή ενσωμάτωση, για αντίσταση και για δράση απέναντι στην αδικία. Μιλάς για αλλαγή και αντίσταση απέναντι στη βία του συστήματος και σε ότι θεωρείται κατεστημένο. Μπορεί κανείς να πει πολλά περισσότερα πράγματα, αλλά μιλώντας για τον Φιντέλ, πάνω από όλα μιλά για επανάσταση.
Και λένε ότι ο Φιντέλ πέθανε, πράγμα που είναι απλά αδύνατο. Γιατί; Μα μπορούν να πεθάνουν οι επαναστάσεις;
