Κατάσταση έκτακτης ανάγκης στο Μόναχο το βράδυ της Παρασκευής, 22 Ιουλίου 2016: οι πρώτες αναφορές για πυροβολισμούς στο εμπορικό κέντρο Olympia, στο βόρειο τμήμα της πόλης, έκαναν λόγο για τρομοκρατική ενέργεια. Το εμπορικό κέντρο και ο κεντρικός σιδηροδρομικός σταθμός εκκενώθηκαν ενώ τρένα και συγκοινωνίες διεκόπησαν, με δρόμους και μεγάλους οδικούς άξονες να κλείνουν. Η αστυνομία «τουίταρε» σε 7 γλώσσες καλώντας τους πολίτες να παραμείνουν στα σπίτια τους. Η μονάδα ειδικών δυνάμεων GSG9 κλήθηκε να συνδράμει ενώ για τις κλινικές του Μονάχου κηρύχτηκε έκτακτη ανάγκη σε επίπεδο «συναγερμός καταστροφής». Ο υπουργός Εσωτερικών διέκοψε το ταξίδι του στην Αμερική λόγω του πανικού που προκάλεσαν τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης αφού κάποια από αυτά ανέφεραν ότι ήδη το ISIS πανηγύριζε για το χτύπημα.
Αργότερα το βράδυ όμως η κατάσταση άρχισε να ξεκαθαρίζει και φάνηκε ότι η επίθεση αυτή πραγματοποιήθηκε από ένα μεμονωμένο άτομο και όχι από τον ISIS ή κάποια άλλη οργανωμένη τρομοκρατική ομάδα. Αυτόπτες μάρτυρες και ερασιτεχνικά βίντεο καταρχήν υποδείκνυαν ένα ακροδεξιό υπόβαθρο αφού ο δράστης φώναζε «έξω οι ξένοι» και «είμαι Γερμανός, μεγάλωσα εδώ».
Είναι πλέον σαφές ποιος διέπραξε αυτήν την αιματηρή πράξη: ένας 18χρονος φοιτητής, γιος Ιρανών, που γεννήθηκε και μεγάλωσε στο Μόναχο. Το πως είχε στην κατοχή του όπλο είναι ακόμα ασαφές. Αποτέλεσμα: 10 νεκροί, συμπεριλαμβανομένου του νεαρού δράστη, ο οποίος καταδίκασε τον εαυτό του, 26 τραυματίες, κάποιοι άνθρωποι με ψυχολογικά τραύματα και αύξηση της έκκλησης για ακόμη περισσότερη ασφάλεια, που θα είναι άμεσα εφαρμόσιμη και μη αναστρέψιμη.
Σύμφωνα με την Süddeutschen Zeitung, ένας από τους συμμαθητές του δήλωσε ότι η επίθεση είχε προετοιμαστεί κάποιο χρονικό διάστημα πριν και σκόπιμα παρέσυρε νέους ξένης προέλευσης στο εμπορικό κέντρο γράφοντας στο προφίλ του στο Facebook: «Εξαιτίας σας έχω δεχθεί απειλές για επτά χρόνια και τώρα κατάφερα να αποκτήσω όπλο». Τα θύματά του ήταν όντως από το Κοσσυφοπέδιο, την Τουρκία και την Ελλάδα που όλοι τους ζούσαν εντός και γύρω από το Μόναχο. Η έρευνα στο σπίτι του αποκάλυψε ότι ασχολούνταν εδώ και καιρό με θέματα θανατηφόρων επιθέσεων.
Το πως ο νεαρός άνδρας που περιγράφεται από τους γείτονες ως «ήσυχος και ευχάριστος» βρέθηκε να σκορπάει το θάνατο, κατά πάσα πιθανότητα δεν θα απαντηθεί ποτέ πλήρως. Το ότι αυτός ο άνθρωπος έχριζε ψυχολογικής υποστήριξης για κατάθλιψη, είναι πλέον ξεκάθαρο. Παρ ‘όλα αυτά, περισσότερες ερωτήσεις προκύπτουν καθώς όλο και περισσότερα στοιχεία γίνονται γνωστά, τα οποία είναι ανησυχητικά και δύσκολα. Πώς θα μπορούσε κάτι τέτοιο να αποφευχθεί; Από πού προέρχεται τόση βία; Από πού αντλείται τόσο τυφλό μίσος; Γιατί;
Η πολιτική φαίνεται -τουλάχιστον προς στιγμήν- να βρίσκει ικανοποιητικές απαντήσεις. Στη δήλωσή του ο υπουργός Εσωτερικών κ. Ντε Μεζιέρ θεωρεί ως αιτία την ευρεία διάδοση βίαιων βίντεο στο Διαδίκτυο, τουλάχιστον για τέτοιες επιθέσεις μικρής έκτασης. Η δήλωση όμως του Βαυαρού Πρωθυπουργού κ. Horst Seehofer: «Χωρίς ασφάλεια δεν υπάρχει ελευθερία» χρήζει πολύς σκέψης. Επειδή ως ιδέα είναι πολύ αγαπητή στη λογική της κατάληξη, ας μην ξεχνάμε ότι αυτό σημαίνει πλήρη έλεγχο του κάθε πολίτη στη γη. Και αυτό δεν μπορεί να είναι η απάντηση.
Το Μόναχο είναι ένας ακόμη κρίκος σε μια θλιβερή αλυσίδα μετά από τις δολοφονίες νέων στις ΗΠΑ και στη Νορβηγία. Και αυτή η τραγωδία θα έχει μακροπρόθεσμο αντίκτυπο. Παραμένει η ελπίδα ότι ίσως τώρα αρχίσουμε επιτέλους να θέτουμε τις σωστές ερωτήσεις γιατί αυτές οι αποφύσεις καταστροφικής βίας είναι μόνο μια αντανάκλαση του τι δεν πάει καλά στην κοινωνία μας. Χρειαζόμαστε μια παραδειγματική στροφή, μια κοινωνία που θα επαναφέρει τις ανθρώπινες αξίες στο κέντρο. Μια κοινωνία στην οποία δεν θα υπάρχει πια ο εκφοβισμός και η βία δεν θα πουλάει πλέον. Μια κοινωνία που θα είναι ανοιχτή στους ανθρώπους και στη συνοχή, όπου η βοήθεια και η ζεστασιά θα αξίζουν περισσότερο από τις υλικές αξίες, την καταγωγή ή την κοινωνική θέση.
