Η παράσταση ξεκινούσε στις 7 το απόγευμα αλλά έπρεπε να είμαστε στο θέατρο Hodjapasha στην Κωνσταντινούπολη 6.15 για να παραλάβουμε τα εισιτήριά μας, μιας και είχαμε κάνει ηλεκτρονική κράτηση για να έχουμε καλές θέσεις. Το εσωτερικό του θεάτρου πέτρινο, με χαμηλό φωτισμό και μουσική από παραδοσιακά όργανα, προκαλούσε ηρεμία και δέος και με προσκαλούσε κρυφά σε ένα ταξίδι μυστικισμού και σύνδεσης με το ιερό μέσα μου. Ανυπομονούσα να δω το χορό των Δερβίσηδων που τόσα χρόνια ονειρευόμουν.

Ο χώρος έξω από την αίθουσα του χορού είχε διάφορα εκθέματα: παραδοσιακά όργανα των μουσικών που παίζουν κατά τη διάρκεια της τελετουργίας, προσωπικά αντικείμενα των δερβίσηδων, κέρινα ομοιώματά τους και αναρτήσεις με πληροφορίες για το τάγμα των Δερβίσηδων Μεβλεβήδων, το οποίο περικλείει τη φιλοσοφία του σουφισμού, την ιστορία και τη διδασκαλία του Τζελαλαντίν Ρουμί, του ιδρυτή του τάγματος. Ο Ρουμί έζησε από το 1207-1273 μΧ αλλά η αντίληψη που είχε για τον κόσμο ήταν πολύ μπροστά από την εποχή του. Μίλησε για το ανθρώπινο ον και την πορεία του προς την ολοκλήρωση μέσα από την μεταμόρφωσή του στις διάφορες ζωές, για το ολογραφικό σύμπαν που ζούμε, για το Θεό μέσα μας και την ένωση μαζί του μέσα από τελετουργίες, για τον αποχωρισμό του Εγώ, για τη φωτιά που καίει στις καρδιές μας όπου κρύβεται το αληθινό φως του καθενός και άλλα πολλά που εμπνέουν και συγκινούν τους αναζητητές της αλήθειας και των μυστικών του σύμπαντος.

Ήρθε η ώρα να μπούμε στην αίθουσα του χορού. Η θέση μου, όπως είχα προβλέψει, ήταν στην μπροστινή σειρά οπότε είχα τη χαρά όλων των αισθήσεων χωρίς κανένα εμπόδιο. Η ατμόσφαιρα κατανυκτική ενώ στον μπροστινό τοίχο προβαλλόταν ένα μικρό ντοκιμαντέρ για τους περιστρεφόμενους δερβίσηδες. Σε όλη τη διάρκεια της παράστασης απαγορευόταν η φωτογράφιση, το χειροκρότημα και η βιντεοσκόπηση.

Η παράσταση ξεκινά. Οι μουσικοί ένας ένας μπαίνουν στο χώρο υποκλινόμενοι και παίρνουν τις θέσεις τους στην ορχήστρα. Νέι (φλογέρα από καλάμι που συμβολίζει τον άνθρωπο που αποβάλλει τον εγωισμό του), κεμετζέ (μικρό έγχορδο με δοξάρι) και κουντούμ (τύμπανο) είναι τα μουσικά όργανα που με τη μουσική τους θα οδηγούσαν τους χορευτές στον εκστατικό χορό τους. Αμέσως μετά τους μουσικούς, εισέρχονται στο χώρο οι δερβίσηδες για να ξεκινήσει η τελετουργία. Ο χορός Sema είναι ο γεμάτος από συμβολισμούς Ιερός Χορός των σούφι. Οι Δερβίσηδες ντυμένοι στα λευκά συμβολίζουν την αγνότητα, αλλά όταν εισέρχονται στο χώρο που πρόκειται να χορέψουν φοράνε μια μαύρη κάπα με καπέλο που συμβολίζει το σκοτάδι και το θάνατο. Αφού ακούσουν τους στίχους από το κοράνι και τον ύμνο προς τον Προφήτη αυτοσυγκεντρώνονται ακούγοντας το Νέι, το ιερό όργανο των Μεβλεβί. Στη συνέχεια οι χορευτές κάνουν τρεις φορές το γύρο του χώρου που θα πραγματοποιηθεί η ιεροτελεστία, αυτή η κίνηση συμβολίζει τους τρεις δρόμους που οδηγούν στο Θεό.

Ο πρώτος δρόμος είναι της επιστήμης, ο δεύτερος του οράματος και ο τρίτος της ένωσης. Στη συνέχεια αφαιρούν τις κάπες, τις φιλούν και τις εναποθέτουν κάτω, συμβολίζοντας την απαλλαγή από τη σάρκα και ότι είναι έτοιμοι πλέον με τον χορό τους να ενωθούν με το Θεό. Ανοίγοντας τα χέρια τους σαν φτερά, η δεξιά τους παλάμη είναι στραμμένη προς τον Ουρανό, ενώ η αριστερή κοιτάζει τη Γη, δείχνοντας την Αγάπη που κατέρχεται από το Σύμπαν και το μάντρα “ό,τι λαμβάνω, το μεταδίδω”.

Η ενέργεια του χώρου και η σπειροειδής κίνηση των δερβίσηδων με συνεπαίρνει. Ακόμα και το αεράκι που έρχεται από τις περιστρεφόμενες φούστες τους είναι ένα ερέθισμα που με φέρνει σε μια απόκοσμη κατάσταση. Τα σώματά τους είναι παραδομένα στο χορό και αυτό φαίνεται και στα πρόσωπά τους. Γαλήνη και εμπιστοσύνη σε αυτό που συμβαίνει, σε αυτό που τους τραβάει αλλού, εσωτερικά, σε μια αόρατη ένωση με το Θείο. Η ερώτηση που τριγυρνούσε από πριν στο μυαλό μου ήταν πώς νοιώθει κάποιος χωρίς το Εγώ του. Η εμπειρία που ζούσα εκείνη τη στιγμή με καθοδηγούσε να ζήσω την απάντηση. Οι συνεχόμενες στροφές των δερβίσηδων, η ιερή μουσική με τις ψαλμωδίες έφερναν σε έκσταση το νου μου και την καρδιά μου. Ένοιωθα την ενέργειά μου να ανεβαίνει στην καρδιά και να με συγκινεί. Εκείνη τη στιγμή βίωνα την ύπαρξή μου σε έναν ωκεανό αγάπης και απόλυτης αποδοχής από τα πάντα. Απλά υπήρχα και αυτό έφτανε. Δεν χρειαζόταν να αποδείξω τίποτα, δεν χρειαζόταν να συστηθώ σε κανέναν. Όλοι γνώριζαν τα πάντα μεμιάς. Ήμουν κομμάτι από το Όλον, όλα ήταν θεϊκή ενέργεια. Ενέργεια και τίποτα άλλο ήταν αυτό που υπήρχε στο χώρο. Ήταν μια μεταφυσική εμπειρία λίγων λεπτών μα ο χρόνος είναι σχετικός. Το άχρονο και άπειρο με επισκέφτηκε και μοιράστηκε μαζί μου ένα μέρος της αλήθειας.

Η ψυχή ταξιδεύει μέσα στους αιώνες αλλάζοντας σώματα και μέχρι να επιστρέψει στην πηγή, περνά μέσα από διάφορες καταστάσεις και επίπεδα έως ότου ολοκληρώσει τον σκοπό της. Κατά τη διάρκεια της Sema, υπάρχουν τέσσερις μουσικές κινήσεις Σελάμ ή χαιρετισμοί. Κάθε μία από αυτές έχει διαφορετικό ρυθμό και συμβολισμό. Η πρώτη συμβολίζει τη γέννηση του ανθρώπου στην Αλήθεια. Η δεύτερη συμβολίζει την Έκστασή του όταν αντικρίζει το μεγαλείο του Θεού. Η Τρίτη αντιπροσωπεύει τη Θυσία του νου εμπρός στο μεγαλείο της Αγάπης, στην ουσία είναι η εκμηδένιση του εαυτού κατά τη βουδιστική φιλοσοφία, η γνωστή Νιρβάνα. Και η τέταρτη συμβολίζει την Επιστροφή του Δερβίση από την Πνευματική του Αναζήτηση. Στη συνέχεια ακολουθούν οι στίχοι από το Κοράνι «Στον Θεό ανήκει η Ανατολή και η Δύση. Όπου κι αν στραφείς, εκεί υπάρχει το πρόσωπο του Θεού. Είναι εκείνος που όλα τα αγκαλιάζει, εκείνος που όλα τα γνωρίζει». Η τελετουργία της Sema ολοκληρώνεται με μια προσευχή για Ειρήνη στην Ψυχή των Προφητών και των πιστών. Ύστερα οι Δερβίσηδες αποσύρονται για διαλογισμό.

Επαναφορά στην πραγματικότητα μου και κάθοδος στη Γη. Ήταν μια πραγματική εμπειρία για μένα μέσα από την παρακολούθηση και μόνο της μυστικιστικής αυτής τελετουργίας. Η ένωση με το Θείο μέσα μας είναι δυνατό να συμβεί στην καθεμία και τον καθένα μας και είναι ένα στοιχείο που χρειάζεται να ενσωματώσουμε στην καθημερινότητά μας. Είναι δύναμη, γαλήνη και κατάσταση ύπαρξης και γνώσης του ΠΟΙΟΣ ή ΠΟΙΑ ΕΙΜΑΙ. Το «Γνώθι σαυτόν» του Σωκράτη είναι ο θεμελιώδης λίθος για την εξέλιξή μας ως υπάρξεις μέσα στο σύμπαν με απώτερο σκοπό την τελειοποίησή μας μέσα από την Ένωση με τον «Αγαπημένο» του Ρουμί.

«Για να ενωθείς μ’ Εκείνον
πρέπει να ξεκόψεις απ’ τον ίδιο σου τον εαυτό.
Πρέπει να σωπάσεις ολότελα.
Άκου,
Τώρα σου μιλάει Αυτός.
Ό,τι κι αν βλέπεις είναι το σημάδι Του
Ό,τι κι αν ακούς είναι η φωνή Του»

«Υπάρχει μέσα σου μια δύναμη που σου δίνει ζωή.
Αυτήν ψάξε.
Υπάρχει στο σώμα σου ένα ανεκτίμητο πετράδι.
Αυτό ψάξε.
Ω, περιπλανώμενε Σούφι
αν θέλεις να βρεις τον μεγαλύτερο θησαυρό
μη κοιτάς έξω,
κοίταξε μέσα σου
κι αυτό ψάξε».
(Τζελαλαντίν Ρουμί)