Χτες το ευρωπαϊκό κίνημα DiEM25 διοργάνωσε ανοιχτή εκδήλωση στην πρωτεύουσα της Αυστρίας με τίτλο “Το καθήκον της Ευρώπης προς τους πρόσφυγες – Το καθήκον της Ευρώπης προς τον ίδιο της τον εαυτό”. Ο Γιάνης Βαρουφάκης, μια από τις βασικές ηγετικές μορφές του κινήματος, βρέθηκε πριν την Αυστρία στις ΗΠΑ και συμμετείχε μαζί με τον Νόαμ Τσόμσκι σε μια πολύ ενδιαφέρουσα συζήτηση για τις εξελίξεις και το νεοφιλελευθερισμό, στη Δημόσια Βιβλιοθήκη της Νέας Υόρκης. Με αφορμή αυτή τη συνάντηση αλλά και την ανοιχτή υποστήριξη του διανοητή στο κίνημα Diem25, ο Γιάνης Βαρουφάκης διάβασε χτες στη Βιέννη το παρακάτω κείμενο εκ μέρους του Τσόμσκι. Θυμίζουμε ότι βρίσκεται σε εξέλιξη εκστρατεία για τη διαφάνεια στην Ευρώπη, που προωθεί το κίνημα DiEM25 και την οποία μπορείτε να υποστηρίξετε εδώ. (Εισαγωγή από την ελληνική συντακτική ομάδα της Pressenza).
Σε ορισμένες χώρες υπάρχει μια πραγματική προσφυγική κρίση. Στο Λίβανο, για παράδειγμα, όπου ίσως το 1/4 του πληθυσμού αποτελείται από πρόσφυγες από τη Συρία, από την Παλαιστίνη και το Ιράκ. Υπάρχουν και άλλες φτωχές χώρες αλλά και χώρες που μαστίζονται από συγκρούσεις στην ευρύτερη ζώνη που επίσης έχουν απορροφήσει πολύ μεγάλο αριθμό προσφύγων, ανάμεσά τους η Ιορδανία αλλά και η ίδια η Συρία πριν κατρακυλήσει στην ομαδική αυτοκτονία. Οι χώρες που υπομένουν την προσφυγική κρίση δεν φέρουν ευθύνες για τη δημιουργία της. Συνήθως ευθύνες για την παραγωγή προσφύγων έχουν οι πλούσιες χώρες που έχουν δύναμη, που αυτή τη στιγμή ακούγεται το βογκητό τους κάτω από το βάρος μιας σταλιάς θλιβερών θυμάτων, στα οποία με ευκολία μπορούν να δώσουν καταφύγιο.
Μόνο η εισβολή των Αμερικανών και των Βρετανών στο Ιράκ ήταν αιτία να μετακινηθούν βίαια 4 εκατομμύρια άνθρωποι, οι μισοί εκ των οποίων κατέφυγαν σε γείτονες χώρες. Οι Ιρακινοί εξακολουθούν να διαφεύγουν από τη χώρα τους που αυτή τη στιγμή βρίσκεται σε θλιβερότατες συνθήκες μετά από μια δεκαετία δολοφονικών κυρώσεων που ακολούθησε τα βαριά χτυπήματα των πλούσιων και των ισχυρών που την ερήμωσαν και θέριεψαν τις θρησκευτικές συγκρούσεις που τώρα σκίζουν σε κομμάτια και τη χώρα και την ευρύτερη γεωγραφική περιοχή.
Δεν υπάρχει ανάγκη να ξαναθυμηθούμε το ρόλο της Ευρώπης στην Αφρική, που αποτελεί πηγή ακόμα περισσότερων προσφύγων, που τώρα περνάνε μέσα από το χωνί που δημιούργησαν οι Αμερικανο-Γαλλο-Βρετανικοί βομβαρδισμοί στη Λιβύη, που πρακτικά κατέστρεψαν τη χώρα και την άφησαν στα χέρια αντιμαχόμενων πολιτοφυλακών. Ή να ξαναθυμηθούμε τις επιδόσεις των ΗΠΑ στην κεντρική Αμερική, που άφησαν θαλάμους φρίκης, από τους οποίους οι άνθρωποι προσπαθούν να ξεφύγουν τρομοκρατημένοι και σε άθλιες συνθήκες, στις οποίες προστέθηκαν τα θύματα του Μεξικού που προέκυψαν από την εμπορική συμφωνία, η οποία – όπως διαφαινόταν – κατέστρεψε την αγροτική ζωή των Μεξικανών, που είναι αδύνατον να συναγωνιστούν υψηλά επιδοτούμενους ομίλους γεωργικών επιχειρήσεων των ΗΠΑ.
Η αντίδραση των ισχυρών και πλούσιων Ηνωμένων Πολιτειών στοχεύει στη πίεση του Μεξικού είτε να κρατήσει τα θύματα της πολιτικής μακριά από τα σύνορά της είτε να επιβάλλει πολιτικές επιστροφής τους στο Μεξικό σε περίπτωση που καταφέρουν να διαφύγουν από τους ελέγχους των συνόρων. Η αντίδραση των πλουσίων και ισχυρών χωρών της Ε.Ε. είναι να δωροδοκήσουν και να πιέσουν έτσι την Τουρκία να κρατήσει τους αξιολύπητους επιζώντες μακριά από τα Ευρωπαϊκά σύνορα και να συγκεντρώσει, όσους καταφέρουν και διαφεύγουν, σε βάρβαρα στρατόπεδα.
Μεταξύ των πολιτών υπάρχουν τιμητικές εξαιρέσεις. Όμως η αντίδραση των κρατών αποτελεί μια ηθική ντροπή, ακόμα κι αν βάλουμε στην άκρη τις ευθύνες που έχουν για τις συνθήκες που ανάγκασαν τους ανθρώπους να διαφύγουν μπας και σωθούν.
Η ντροπή δεν είναι κάτι νέο. Ας μείνουμε στις ΗΠΑ, την πιο προνομιούχα και ισχυρή χώρα στον κόσμο, γεμάτη ασύγκριτα πλεονεκτήματα. Κατά τη διάρκεια της ιστορίας, καλωσόρισε Ευρωπαίους πρόσφυγες, που εγκαταστάθηκαν στη γη που πήραν με τη βία, δολοφονώντας τις εθνότητες που κατοικούσαν εκεί. Αυτό άλλαξε με το Νόμο για τη Μετανάστευση του 1924, που στόχευε κυρίως στο να αποκλείσει Ιταλούς και Εβραίους. Δεν χρειάζεται να σταθώ στο ποια ήταν η τύχη τους. Ακόμα και μετά τον πόλεμο οι επιζώντες εξακολουθούσαν να εγκλωβίζονται σε στρατόπεδα συγκέντρωσης. Σήμερα οι ΡΟΜΑ εκδιώχνονται από τη Γαλλία πίσω σε άθλιες συνθήκες στην Ανατολική Ευρώπη, απόγονοι των θυμάτων ου Ολοκαυτώματος, αλλά ποιος νοιάζεται;
Η ντροπή είναι βαθύτατη και στέκεται επίμονα. Έχει έρθει η στιγμή να μπει τέλος και να προσπαθήσουμε να διασώσουμε κάποιο αξιοπρεπές επίπεδο πολιτισμού.
