Όταν ακούστηκαν οι πρώτες ειδήσεις για πιθανό κλείσιμο των βόρειων ελληνικών συνόρων στο τέλος του προηγούμενου μήνα, η χορογράφος Βιλελμίνη Βίλμα Ανδριώτη, ήδη εθελόντρια στην Παμπειραϊκή Πρωτοβουλία Υποστήριξης Προσφύγων και Μεταναστών, αισθάνθηκε ότι έπρεπε να κάνει κάτι.
«Ως εκείνη τη στιγμή δεν ανησυχούσα αφού οι άνθρωποι μπορούσαν να περάσουν και να τους προσφερθεί κάποια βοήθεια αλλά όταν άκουσα για κλείσιμο συνόρων, ανησύχησα για το τι μπορεί να συμβεί εάν δεν μπορούν να προχωρήσουν οι άνθρωποι και αυτή η ανησυχία ήταν και το κίνητρό μου».
Λόγω της προσφυγικής κρίσης, περισσότεροι από 1.100.000 έχουν εισέλθει στην ΕΕ, και περίπου το 80 τοις εκατό εξ αυτών έχουν περάσει από την Ελλάδα το 2015. Φέτος, περισσότεροι από 102.000 έχουν διασχίσει το Αιγαίο μέχρι στιγμής, σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Μετανάστευσης.
Η Βίλμα επικοινώνησε την ιδέα της σε άλλους καλλιτέχνες και μέσα σε 20 ημέρες οργανώθηκε η πρώτη παρέλαση καλλιτεχνών στον καταυλισμό της Ειδομένης στις 20 Φεβρουαρίου 2016.
«Ο Παναγιώτης Χατζηστεφάνου μας ενέπνευσε με τις αναρτήσεις των έργων του διαδικτυακά και η δραματουργός Χριστίνα Κωστούλα ήταν μαζί μου σε κάθε βήμα αυτού του εγχειρήματος, ο Ιάκωβος Μποχωρης παραχώρησε το λεωφορείο ιδιοκτησίας του της Interland travel για να μπορέσει να γίνει το ταξίδι αυτό».
Τριάντα καλλιτέχνες, δημοσιογράφοι, ρεπόρτερ και άνθρωποι που ήθελαν να δείξουν την αλληλεγγύη τους από την Ελλάδα, την Κροατία, την Ολλανδία, το Βέλγιο, τον Καναδά, τη Σουηδία και την Τουρκία μοιράστηκαν ένα τριήμερο ταξίδι.
«Η κυρίως δράση βασίστηκε στην ιδέα μιας παρέλασης από τον καταυλισμό μέχρι τα σύνορα. Αρχικά ζήτησα από κάθε συμμετέχοντα να ετοιμάσει κάτι που να συμπυκνώνει μια μικρή ιστορία, μια δική τους εγκατάσταση που να φέρει πράγματα που πήραν αναγκαία ή αυτά που άφησαν πίσω οι πρόσφυγες και είχαν σημασία γι’ αυτούς».
Οι συμμετέχοντες, καλλιτέχνες, πρόσφυγες, μετανάστες και παιδιά, κατευθύνθηκαν προς τα σύνορα κρατώντας πλακάτ, φορώντας καπέλα ή φέροντας το “σεντόνι της Αγάπης” με ζωγραφιές-ευχές των παιδιών του 2 Δ.Σ. Αχαρνών που δημιουργήθηκαν με την εμψύχωση της εικαστικού Ελένης Καραγιάννη.
Περνώντας από τις δομές φιλοξενίας κατά μήκος των σιδηροδρομικών γραμμών, η παρέλαση μεγάλωνε όλο και περισσότερο για να καταλήξει στο φράχτη υπό βροχή. Εκεί, υπό τις μελωδίες και την εμψύχωση του Τούρκου συνθέτη Selim Dogru, ακούστηκε δυνατά το μήνυμα για ανοιχτά σύνορα και ασφαλή διέλευση σε όλες τις γλώσσες:
OPEN BORDERS, حدود مفتوحة , offene Grenzen, ΑΝΟΙΚΤΑ ΣΥΝΟΡΑ, کھلی سرحدیں, vekirî Sîno r, خلاص سرحدونو, κ.α
Ωστόσο, οι εξελίξεις στην αντιμετώπιση του προσφυγικού δεν είναι ευοίωνες. Από την ημέρα της παρέλασης, μόνο Σύριοι και Ιρακινοί είχαν τη δυνατότητα να περάσουν τα σύνορα και μόνο αν είχαν διαβατήριο ή ταυτότητα πέραν του υπηρεσιακού εγγράφου της Ελληνικής Αστυνομίας. Την επόμενη μέρα, περίπου Αφγανοί πρόσφυγες διαμαρτυρήθηκαν ζητώντας να μάθουν γιατί ξαφνικά δεν τους επιτρέπεται η διέλευση.
«Μας είπαν ότι υπάρχουν νέοι κανόνες, αλλά δεν μας εξηγούν το πρόβλημα έτσι ώστε να μπορούμε να έχουμε μια απάντηση» μας είπε ο 26 ετών Obaid από το Αφγανιστάν. «Τώρα σκεφτόμαστε τι πρέπει να κάνουμε, να πάμε πίσω στην Αθήνα ή πίσω στον πόλεμο;» συμπλήρωσαν ο 45 ετών Μπασίρ Ahmand και 23 ετών Ahmed Samir.
Την ίδια στιγμή, ομάδα του Open Border Parade υπό τον Κροάτη εικαστικό Petar Grimani κατευθύνθηκε προς τα σύνορα για τη δράση -performance OPEN BORDER Idomeni GOLDEN PRESENCE και OPEN BORDER Idomeni THROUGH THE BORDER.
Κατά την παραμονή της ομάδας στην Ειδομένη, έγιναν και άλλες δράσεις, όπως το παιδικό εργαστήριο εικαστικών, χορός και τραγούδι είτε της Feiruz είτε του Selim που έγραψε μουσική ειδικά για την περίσταση, αλλά και πρακτική βοήθεια με προμήθειες από την Αλληλεγγύη Πειραιά, την Κοινωνική Κουζίνα «Άλλος ‘Άνθρωπος» και ανεξάρτητους πολίτες. Ακόμη η πρωτοβουλία μουσικών «Αντισώματα» ήταν εκεί με τη δική της συνεισφορά.
Εντονότερη από τις δράσεις ήταν ωστόσο η εμπειρία της διαμονής για τους συμμετέχοντες και με αυτή το μήνυμα αλληλεγγύης έχει γίνει ισχυρότερο.
Ο επόμενος σταθμός της ομάδας Οpen Border Parade είναι η συμμετοχή στην πανευρωπαϊκή εκδήλωση Safe Passage, στις 27 Φλεβάρη, ξεκινώντας από τον Πειραιά ενώ ο εικαστικός Petar Grimani οργανώνει διήμερο εργαστήριο.
Δείτε την εκδήλωση στο FB εδώ.
Δείτε την πρόσκληση για την εκδήλωση του Petar Grimani εδώ.
