Της Marianne Arens*
28 Ιανουαρίου 2016 (WSWS) – Σε συνάντηση στο Άμστερνταμ αυτήν την εβδομάδα, Ευρωπαίοι Υπουργοί εσωτερικών και δικαιοσύνης επιδίωξαν να ξεπεράσουν ο ένας τον άλλον με προτάσεις σχετικά με το πως μπορεί να σταματήσει η εισροή απελπισμένων προσφύγων από τη Μέση Ανατολή. Κανένα μέτρο δεν ήταν υπερβολικά βάναυσο για να εξεταστεί.
Οι προτάσεις εκτείνονταν από το ερμητικό σφράγισμα των συνόρων μέχρι την τοποθέτηση στρατευμάτων της Frontex, ακόμη και ενάντια στη θέληση των εθνικών κυβερνήσεων, καθώς επίσης και την όρθωση στρατοπέδων συγκέντρωσης για εκατοντάδες χιλιάδες προσφύγων.
Η Ελλάδα δέχθηκε πολλές φορές επίθεση από διάφορους υπουργούς οι οποίοι ζήτησαν την αποβολή της από τη ζώνη Σένγκεν, η οποία εξασφαλίζει ελεύθερη κίνηση εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, εάν η Αθήνα δεν μειώσει τον αριθμό προσφύγων που διέρχονται, μέσω της χώρας, στην Ευρώπη.
Μία μεγάλη μερίδα προσφύγων από τη Μέση Ανατολή ρισκάρουν το επικίνδυνο και συχνά θανατηφόρο ταξίδι από την Τουρκία προς τα κοντινά ελληνικά νησιά προτού διασχίσουν την Ελλάδα και αφήσουν την ΕΕ στα σύνορα της Μακεδονίας. Αφού ταξιδέψουν μέσα από τη Μακεδονία και τη Σερβία, εισέρχονται ξανά στην ΕΕ μέσα από την Ουγγαρία, την Κροατία και τη Σλοβενία, με πολλούς να ζητούν πρόσβαση στη Γερμανία.
Παρά τον παγερό χειμωνιάτικο καιρό και τις αγριεμένες θάλασσες, περίπου 2.000 πρόσφυγες εξακολουθούν να διασχίζουν το Αιγαίο Πέλαγος καθημερινά προς τα ελληνικά νησιά. Σύμφωνα με τους αριθμούς της ΕΕ, μέχρι την 23η Ιανουαρίου, 44.000 άνθρωποι είχαν ήδη φτάσει την Ευρώπη από την Τουρκία, κατ’ αυτόν τον τρόπο, το 2016. Ο αριθμός των προσφύγων που υπολογίστηκαν ως νεκροί ή αγνοούμενοι ήταν 149. Κατά τη διάρκεια της νύχτας της 22ης και μόνο, 42 άνθρωποι πνίγηκαν προσπαθώντας να κάνουν το ταξίδι, συμπεριλαμβανομένων 18 παιδιών.
Αυτός ο δρόμος πρέπει να κλείσει. Οι Υπουργοί απαίτησαν μία σημαντική ισχυροποίηση των βόρειων συνόρων της Ελλάδας με τη Μακεδονία από δυνάμεις της Frontex, και συμφώνησαν να ισχυροποιήσουν τους συνοριακούς ελέγχους εντός της ζώνης Σένγκεν μέχρι το τέλος του 2017.
Δόθηκε στην Ελλάδα ένα τελεσίγραφο να περιορίσει τον αριθμό των προσφύγων ή να αντιμετωπίσει την αποβολή από τη ζώνη Σένγκεν. Ο Γερμανός Υπουργός Εσωτερικών Τόμας ντε Μεζιέρ δήλωσε μετά τη συνάντηση, «Απαιτούμε μία μόνιμη, εμφανή και σταθερή μείωση των αριθμών των προσφύγων, και αυτό θα πρέπει να είναι ορατό τις ερχόμενες εβδομάδες»
Πρέπει να είναι ξεκάθαρο, συνέχισε ο ντε Μεζιέρ, ότι η υπηρεσία προστασίας των συνόρων της Frontex θα μπορούσε να δράσει στη θέση κάποιου κράτους-μέλους για να ασφαλίσει τα σύνορα. Ο υπουργός εσωτερικών της Γερμανίας δεν απέκλεισε την αποβολή της Ελλάδας από τη ζώνη Σένγκεν. «Θα πιέσουμε την Ελλάδα να κάνει τη δουλειά της» απείλησε.
Ο Βέλγος υφυπουργός ασύλου και μετανάστευσης, Τέο Φράνκεν, ήγειρε τη δυνατότητα μιας «κλειστής εγκατάστασης» στην Ελλάδα για 300.000 πρόσφυγες. Θα έπρεπε να είναι υπό την διοίκηση της ΕΕ, επειδή οι «κρατικές δομές της Ελλάδας [ήταν] προφανώς πολύ αδύναμες», δήλωσε ο Βέλγος πολιτικός.
Η πρόταση του Φράνκεν συνεπάγεται τη μεταμόρφωση της Ελλάδας σ’ ένα γιγαντιαίο στρατόπεδο συγκέντρωσης, με τη δημιουργία ενός γκέτο για πρόσφυγες σε κλίμακα μιας μεσαίου μεγέθους πόλης. Δεν έχει ξαναγίνει κάτι παρόμοιο στην Ευρώπη από το τέλος της εποχής των Ναζί.
© UNHCR/I. Pavicevic | Δύο νεαρές μητέρες τυλίγουν τα μωρά τους με κουβέρτες στις παγωμένες θερμοκρασίες στο Πρέσεβο της Σερβίας.
Το σφράγισμα των συνόρων Μακεδονίας-Ελλάδας με τη συνδρομή δυνάμεων της Frontex υποστηρίχθηκε από τον Πρωθυπουργό της Ουγγαρίας Βίκτορ Όρμαν, ο οποίος για μήνες απαιτεί τη δημιουργία ενός ογκώδους συνοριακού φράχτη στα βόρεια σύνορα της Ελλάδας.
Ο Πρωθυπουργός της Σλοβακίας Ρόμπερτ Φίτσο πρόσφερε και αυτός την υποστήριξή του. Σύμφωνα με μία αναφορά από το περιοδικό Der Spiegel, η Ουγγαρία, η Τσέχικη Δημοκρατία και η Σλοβακία έχουν ήδη παρατάξει τις αστυνομικές τους δυνάμεις σ’ αυτά τα σύνορα και η Ουγγαρία έχει παράσχει πάρα πολλά υλικά για την κατασκευή ενός μόνιμου φράχτη.
Την Τρίτη, το κοινοβούλιο της Δανίας πέρασε νομοθεσία για την κατάσχεση τιμαλφών από τους αιτούντες άσυλο. Η αστυνομία θα μπορεί πλέον να κατάσχει περιουσιακά αντικείμενα από πρόσφυγες, τα οποία θα υπερβαίνουν τις 10.000 κορώνες (€1.340) για να καλύπτουν τα έξοδα στέγασης και σίτισης. Η αρχική πρόταση ήταν να κατάσχουν οτιδήποτε άνω της αξίας των 3.000 κορωνών. Επιπλέον, η περίοδος για την οποία οι μετανάστες θα πρέπει να περιμένουν προτού ζητήσουν για οικογενειακή επανένωση θα παρατείνεται από το ένα στα τρία έτη, θα μειωθεί η διάρκεια των προσωρινών αδειών παραμονής και θα αυστηροποιηθούν οι όροι απόκτησης μόνιμης άδειας παραμονής.
Με συγκρίσεις που γίνονται σ’ αυτά τα μέτρα με εκείνα που ελήφθησαν εναντίον των Εβραίων κατά τη διάρκεια του Δεύτερου Παγκοσμίου Πολέμου, Η Δανική κυβέρνηση απάντησε εξηγώντας ότι με τον ίδιο τρόπο αντιμετωπίζονταν ήδη και οι άνεργοι Δανοί Πολίτες! Εντούτοις, η Δανία δεν είναι η μόνη που λαμβάνει τέτοια φασιστικά μέτρα.
Η Ελβετία κατάσχεσε περιουσιακά αντικείμενα από 100 ανθρώπους το 2015 δυνάμει παρόμοιων με της Δανίας κανόνων, αλλά αξίας ακόμη χαμηλότερης στα €900. Τα νότια κρατίδια στη Γερμανία έχουν αρχίσει ήδη να θέτουν παρόμοια μέτρα, με τη Βαυαρία να κατάσχει κάθε περιουσία που υπερβαίνει τα €750 και το Μπάτεν-Βίτεμπεργκ κάθε περιουσία που υπερβαίνει τα €350 μόνο.
Η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ στην Ελλάδα έχει ήδη πραγματοποιήσει τις εντολές της ΕΕ στην επιβολή άγριων μέτρων λιτότητας κατά των εργαζομένων. Τώρα, της ζητείται να ενεργήσει με παρόμοια αγριότητα κατά των προσφύγων.
Εικόνα: UNICEF
Ο Έλληνας Υπουργός Μετανάστευσης, Ιωάννης Μουζάλας απάντησε δηλώνοντας ότι κάποια μέλη της ΕΕ ήταν της άποψης ότι οι πρόσφυγες θα έπρεπε να πνιγούν, ενώ ο Υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς ξεκαθάρισε ότι κατάλαβε τι αναμενόταν από εκείνον, όταν παραπονέθηκε στην γερμανική εφημερίδα TAZ, «εάν θέλουμε να σταματήσουμε τους πρόσφυγες, θα πρέπει να ξεκινήσουμε πόλεμο εναντίον τους. Θα πρέπει να τους βομβαρδίσουμε, να βυθίσουμε τις βάρκες τους και να αφήσουμε ανθρώπους να πνιγούν.»
Το πέρασμα των συνόρων της Ελλάδας-Μακεδονίας αποτελεί ήδη τραυματική εμπειρία για τους πρόσφυγες. Οι μετανάστες καθημερινά εκφοβίζονται και ξυλοκοπούνται από την αστυνομία. Μία πρόσφατη αναφορά από τη γερμανική οργάνωση υποστήριξης προσφύγων ProAsyl κατέδειξε ότι το σφράγισμα των συνόρων στα Βαλκάνια είχε καταστρεπτικές, ακόμη και θανατηφόρες συνέπειες για τους πρόσφυγες. Η συνάντηση στο Άμστερνταμ κατέστησε ξεκάθαρο ότι αυτή η συνέπεια είναι επιθυμητή και ευθυγραμμισμένη με τις μεθόδους που εξετάζονται.
Σύμφωνα με αυτήν την αναφορά, δέκα χιλιάδες πρόσφυγες επαναπροωθούνται προς την Ελλάδα από τη Μακεδονία, όπου εγκαταλείπονται χωρίς τίποτα και αναγκάζονται να ζήσουν στους δρόμους.
Στην ίδια την Αθήνα είναι σχεδόν αδύνατο να καταγραφείς ως αιτών άσυλο. Ο ύπατος Αρμοστής του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες γνώριζε μονάχα 1.150 χώρους φιλοξενίας στην Αθήνα για περίπου 10.000 αιτήσεις ασύλου ανά έτος. Αυτοί που δεν καταχωρίζουν αίτημα χορήγησης ασύλου κινδυνεύουν να συλληφθούν και να κρατηθούν σε κάποιο Ελληνικό στρατόπεδο απέλασης.
Η Αθήνα έχει κατηγορήσει την κυβέρνηση στην Άγκυρα για τον αριθμό των ανθρώπων που διασχίζουν το Αιγαίο Πέλαγος, ενώ η τουρκική κυβέρνηση έχει δηλώσει ότι δεν έχει τη δυνατότητα να ασφαλίσει ολόκληρη την ακτή. Η ΕΕ έχει προσπαθήσει εδώ και κάποιο καιρό να ενθαρρύνει την τουρκική συνεργασία στο προσφυγικό ζήτημα και έχει υποσχεθεί βοήθεια 3 δισεκατομμυρίων ευρώ, η οποία δεν έχει καταβληθεί ακόμη.
Υπάρχουν αυτήν τη στιγμή 2,5 εκατομμύρια άνθρωποι στην Τουρκία, οι οποίοι έχουν διαφύγει από πολέμους στη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική. Μόνο περίπου 250.000 από αυτούς είναι σε ήδη υπάρχοντα στρατόπεδα. Η Τουρκία δεν αναγνωρίζει πλήρως τη Συνθήκη της Βιέννης για τους Πρόσφυγες και οι πρόσφυγες δεν μπορούν να εργασθούν εκεί ή να στείλουν τα παιδιά τους στο σχολείο.
Εκατομμύρια ανθρώπων στην Ευρώπη σήμερα είναι περιττοί και ανεπιθύμητοι. Οι πολιτικοί και οι δημοσιογράφοι συζητούν ανοιχτά για το πώς μπορούν να αποθαρρυνθούν, να κρατηθούν, να διοχετευθούν και να απωθηθούν καλύτερα οι πρόσφυγες, από το ένα μέρος στο άλλο, σαν να μιλούσαμε για ζώα ή φορτία.
Στην πραγματικότητα, συνωμοτούν εναντίον ανθρώπων που βλέπουν τη διαφυγή ως τον μόνο τρόπο να γλιτώσουν από τη δυστυχία που δημιούργησαν οι καπιταλιστικοί πόλεμοι που διεξήχθησαν από τις ΗΠΑ και τους Ευρωπαίους συμμάχους τους, οι οποίοι κατέστρεψαν την Μέση Ανατολή, την Κεντρική Ασία και τη Βόρειο Αφρική.
Οι δηλώσεις και οι απόψεις που εκφράζονται σε αυτό το άρθρο ανήκουν στον συγγραφέα και δεν αντιπροσωπεύουν αναγκαστικά εκείνες του Human Wrongs Watch.
*Το άρθρο της Marianne Arens δημοσιεύθηκε στο WSWS. Μετάβαση στο αρχικό άρθρο.
2016 Human Wrongs Watch
