Στις 10.30 ξεκινά το ιατρείο. Θα σας περιμένουμε την Πέμπτη. Μην ξεχάσετε να έχετε λευκή μπλούζα μαζί σας.

Λευκή μπλούζα, ιατρείο πόνου, νοσοκομείο… Όσο κι αν η απόφαση για εθελοντική εργασία είναι συνειδητή, οι συμβολισμοί είναι ισχυροί.
Λευκή μπλούζα… Ιατρείο Πόνου… Νοσοκομείο…

Όμως, ο πόνος είναι πόνος και όταν σου δίνεται η δυνατότητα να εργαστείς και να προσφέρεις – στο μέτρο των δυνατοτήτων σου – σε ένα χώρο όπως τα δημόσια νοσοκομεία όπου οι εναλλακτικές αγωγές προκαλούν μειδίαμα – στην καλύτερη περίπτωση -, ξεπερνάς τους συμβολισμούς και προσγειώνεσαι στην πραγματικότητα η οποία είναι πολύ πιο ισχυρή από κάθε συμβολισμό. Και αυτή η πραγματικότητα είναι σημαντική: η Ρεφλεξολογία παρέχεται πλέον ως συμπληρωματική αγωγή στο Ιατρείο Πόνου του Αρεταίειου Νοσοκομείου.

Για να συμβεί αυτό έπρεπε να ξεπεραστούν πολλοί “συμβολισμοί” από τους υπεύθυνους του νοσοκομείου και κυρίως από τους γιατρούς του Ιατρείου Πόνου.

Ένα εγχείρημα που απαιτεί γενναιότητα και αυτή εκφράζεται όταν ένας γιατρός αποφασίζει πως το κυρίαρχο μέλημά του είναι το καλό του ασθενούς – με κάθε τρόπο!

Με τέτοιες σκέψεις, προσγειώθηκα στην πραγματικότητα του Ιατρείου Πόνου, μια Πέμπτη πρωί στις 10.30. Τα στερεότυπα αρχίζουν να γκρεμίζονται απ το πρώτο λεπτό.

Ο χώρος εντυπωσιακά μικρός. Δύο γραμματείς που συνταγογραφούν, καταγράφουν τα πρώτα στοιχεία του ιστορικού, απαντούν σε τηλέφωνα που χτυπούν διαρκώς, απαντούν σε ερωτήσεις που ξεπηδούν σε κάθε άνοιγμα της πόρτας. Δυο γιατροί που εξετάζουν σχεδόν ταυτόχρονα, δύο ψυχολόγοι, μια ειδικευόμενη γιατρός και εγώ. Σαστισμένη. Τι θα κάνω εδώ; Και μέχρι να σκεφτώ τον εαυτό μου μια γυναίκα ξεσπάει σε λυγμούς. Ταράζομαι… Η γιατρός της χαϊδεύει την πλάτη να την ησυχάσει. “Χίλια συγνώμη, δεν ξέρω τι με έπιασε, κουράστηκα να πονάω, σας παρακαλώ κάντε κάτι”. Γονατίζει δίπλα της για να μπορεί να την κοιτάξει στα ίσα. Κι άλλο στερεότυπο γκρεμίζεται.
“Ησύχασε, ξέρω τι περνάς, θα το παλέψουμε μαζί και όλα θα πάνε καλά, ησύχασε…”. Χάνομαι σ αυτό που συμβαίνει. Η γυναίκα ντρέπεται που κλαίει και νιώθει αμήχανα που η γιατρός είναι σχεδόν γονατισμένη δίπλα της και της κρατάει το χέρι.

Σοφία; (ψάχνει να με βρει με το βλέμμα της. Σαστίζω. Σε μένα μιλάει;). Νομίζεις πως θα μπορούσε η Ρεφλεξολογία να βοηθήσει σ αυτό;
Νομίζω ναι… (προσπαθώ να επαναφέρω τι έχει ειπωθεί. Καταλαβαίνει ότι σάστισα και μου κάνει νόημα ότι θα μου πει μετά. Τελικά ο τρόπος της σε καθησυχάζει είτε είσαι ασθενής, είτε συνεργάτης – σκέφτομαι)

Η εξέταση συνεχίζεται. Καταλήγουν σε μια απόφαση για το τι είναι καλύτερο για την περίπτωσή της, δίνουν οδηγίες για τη φαρμακευτική της αγωγή και πηγαίνουμε σ ένα διπλανό δωμάτιο ακόμα πιο μικρό. Κι όμως, εκεί μέσα δουλεύουν όλη μέρα γιατροί διαφόρων ειδικοτήτων. Η πτώση των στερεότυπων γίνεται ντόμινο.

Η πρώτη μου συνεδρία μόλις τελείωσε. Βλέποντάς την αμήχανη με ανησυχία τη ρωτώ.

– Είστε καλά; Νιώθετε καλά;

– Δεν ξέρω πως να το πω, συγχωρείστε με, μπορώ να σας αγκαλιάσω;

Μια αγκαλιά μέσα σε συγνώμες και ευχές.

Δεν πρέπει όμως να αφήσω υπερβολικές προσδοκίες να γεννηθούν. Προσπαθώ να αναφέρω τις δυσκολίες, το χρόνο και την υπομονή που χρειάζεται. Με διακόπτει.

– Όχι, όχι! Ξέρω τι μου λέτε. Τα δάκρυά μου είναι για την ανθρωπιά που συνάντησα εδώ. Απ όλους σας. Γιατί κάποιος πίστεψε πόσο πονάω.Η μέρα συνεχίστηκε με διαρκείς ανατροπές των όσων είχα στο μυαλό μου σχετικά με τον πόνο, τους γιατρούς, τα νοσοκομεία, τα φάρμακα, τους συγγενείς.

Κατέληξα σπίτι μου με απόλυτη ανάγκη να μαζέψω σκέψεις εικόνες λέξεις και συναισθήματα. Ένιωθα σοκ και δέος.

Σοκ από την απελπισία που φέρνει ο πόνος. Σε ασθενείς και οικείους.

Δέος για την ύπαρξη γιατρών που γονατίζουν μπροστά στον άνθρωπο. Που σκύβουν το κεφάλι με ταπεινότητα μπροστά στον ανθρώπινο πόνο.

Εννιά μήνες μετά, τα στερεότυπα συνεχίζουν να γκρεμίζονται. Σοκάρομαι σχεδόν κάθε φορά και νιώθω το ίδιο ανατρεπτικό δέος, αυτό που γκρεμίζει στερεότυπα και συμβολισμούς και μου ανοίγει μονοπάτια.

Στοιχεία για το Ιατρείο Πόνου
Το Ιατρείο Πόνου του Αρεταίειου Νοσοκομείου δημιουργήθηκε από τις καθηγήτριες της
Α Αναισθιολογικής Κλινικής, Α. Βαδαλούκα, Ι. Σιαφάκα, Ε. Αργύρα.
Λειτουργεί από Δευτέρα έως Πέμπτη, 10.30-13.30. Τηλέφωνο για ραντεβού: 210 7286 288
Οι Συμπληρωματικές Εναλλακτικές Θεραπείες (ΣΕΘ) που ασκούνται είναι Ρεφλεξολογία, Σιάτσου και Βελονισμός μετά από παραπομπή των γιατρών του ιατρείου, ανάλογα με την πάθηση και το άτομο. Παρέχεται υποστήριξη από ψυχολόγους με τη μορφή ατομικών συνεδριών καθώς και με ομάδα ψυχοθεραπείας.
Η παροχή ρεφλεξολογίας στο πλαίσιο του Ιατρείου Πόνου του Αρεταίειου Νοσοκομείου αποτελεί εθελοντικό πρόγραμμα του Σωματείου Ελλήνων Ρεφλεξολόγων από το 2011 και πραγματοποιείται με τη συνεργασία της Ελληνικής Εταιρείας Θεραπείας Πόνου και Παρηγορικής Φροντίδας (ΠΑΡΗ.ΣΥ.Α – http://grpalliative.gr/ )