(Griechische Übersetzung unten)
Interview mit Marianelle Kloka in Griechenland für einen Dialog der aktiven Zivilbevölkerung in Europa
J: Zu diesem angespannten Zeitpunkt: Wie ist die Stimmung in Griechenland?
M: Die Menschen halten ihren Atem an. Wir warten alle auf die Ergebnisse der Verhandlungen. Aber die Mehrheit, so wie es sehr deutlich wurde im Referendum der letzten Woche, möchte kein weiteres Memorandum mit den Institutionen. Ich glaube nicht, dass die Menschen bei der Durchsetzung einer Übereinkunft, die ähnlich dem Ultimatum von Juncker ist, selbst im Falle der Unterzeichnung und der Bewilligung durch das griechische Parlament, kooperieren werden.
J: Das griechische Parlament hat eine neue Vorschlagsliste für Reformen vorbereitet, die auch Sparmassnahmen enthält. Wie wird dieses Paket in Griechenland diskutiert? Was, denkst Du, war der Sinn des Referendums?
M: Ich verstehe sehr gut die Bedeutung des Referendums: die Menschen haben sich entschieden, dass sie kein anderes Paket von Sparmassnahmen akzeptieren. Ich möchte unsere Leser daran erinnern, dass das Referendum nach einem Ultimatum durch die Institutionen stattfand und dass es unter Bedingungen der Erpressung, mit geschlossenen Banken, die immernoch weitergehen, stattgefunden hat. Ich möchte mich garnicht an die Positionen der Massenmedien erinnern. In vielen Fällen war das reiner Terrorismus. Das Resultat für die Parlamentsmitglieder und den neuen Finanzminister war dazu gedacht, besser mit unseren Gläubigern verhandeln zu können. So weit betrachtet ist es eine seltsame Strategie, die sie gewählt haben, aber ich möchte erst das endgültige Ergebnis abwarten und dann darüber reden.
J: Hast Du Vertrauen in Deine Regierung, dass sie fähig sein werden, Geld von den Oligarchenfamilien zu bekommen und warum haben sie nicht sofort nach der Wahl Massnahmen ergriffen, so wie einige kritisieren?
M: Die Oligarchenfamilien sind ein großer Teil des Systemes. Es ist nicht leicht, sie zum Bezahlen zu kriegen. Aber persönlich werde ich diese Anstrengung unterstützen, da ich erste Signale dafür in den ersten Monaten gesehen habe. Du kannst einfach nicht unaufhörlich Geld von der Mittelklasse abziehen und dabei Gesetze machen, die 10% der Bevölkerung bevorzugen. Ein großer Teil der Regierung war vorher nie an der Macht, daher haben sie nun eine Gelegenheit, sich in der Geschichte positiv zu verewigen. Ich werde dafür einstehen, meine Distanz als Mitglied der aktiven Zivilbevölkerung bewahrend, um fähig zu sein zu kritisieren, wenn die Dinge sich anders herausstellen.
J: Die größte Aufgabe scheint eine strukturelle Reform des Steuer- und Rentensystemes zu sein, und Vetternwirtschaft und Korruption in den Ämtern zu bekämpfen. Noch einmal, wie hoffnungsvoll bist Du, dass die Syriza Regierung diese Aufgabe schaffen wird in den nächsten Jahren?
M: Jeder vorherige Versuch der zwei Parteien, die an der Macht waren (zusammen oder allein) scheiterte. Ich denke, sie sind sehr korrumpiert. Ich möchte Syriza vier Jahre zugestehen, um ihre Massnahmen zu implementieren und ihnen dabei assistieren, wenn sich die Dinge gut entwickeln und kritisieren, wenn sie sich schlecht entwickeln. So wie ich häufig gesagt habe, die Dinge können nicht schlechter werden als sie bereits sind.
J: Syriza koaliert mit einer rechtsgerichteten Partei, um eine Mehrheit im Parlament zu haben. Das Zögern zum Beispiel, das Militärbudget zu kürzen, stammte von diesem Koalitionspartner. Wie einflussreich, denkst Du, ist dieser Partner bei der Entscheidungsfindung der Regierung?
M: ANELL, der Koalitionspartner hat einige “rote Linien” gesetzt, um die Regierung zu unterstützen und eine war, unglücklicherweise, der Militärhaushalt. Aber während des letzten Vorschlagpapieres und seiner Rede im griechischen Parlament Freitagnacht, hat sich der Vorsitzende der Partei für Kürzungen im Militärhaushalt eingesetzt, so lange es Waffen und Ausrüstung betrifft, aber nicht Lohn- und Rentenkürzungen. Persönlich bin ich nicht gücklich mit diesem Bild einer Koalition. Das Gesetz auf Einbürgerung von Migranten wurde vom Parlament verabschiedet ohne die Stimmen von ANELL. Das ist eine Schande. Es ist eine sehr zerbrechliche Koalition und die Geschichte wird darüber urteilen. So wie ich es bisher beurteilen kann, wurden die anfänglichen Vereinbarungen gegenseitig respektiert. Eine andere vertrauenswürdige Wahl für eine Koalition wäre im Januar wünschenswert gewesen, aber sie tauchte nicht auf. Lasst uns die Daumen drücken, dass es funktionieren wird und den geringst möglichen Schaden anrichten wird.
J: Gibt es den Willen und das Verständnis der griechischen Bevölkerung, ihren Teil bei der Reformierung der Strukturen beizutragen? Kannst Du uns etwas zu den Schwierigkeiten und Motivationen im Reformprozess erzählen, so weit es die normalen Menschen betrifft?
M: Vor drei Monaten bot das Finanzminsterium den Menschen, die der Steuerbehörde Geld schulden, die Möglichkeit an, zu kommen und eine Rückzahlung in 100 Raten zu arrangieren. Den Berichten des ersten und zweiten Monats zufolge fiel dies bei weitem besser aus, als das Minsterium selbst erwartet hatte. Ich möchte hier sagen, dass die Menschen in Griechenland die Nase voll haben von Regierungen, die vorgeben, etwas für sie zu unternehmen, und dann die vorgeschlagenen Massnahmen gegen sie benutzen, um sie hoch zu besteuern oder anderes. Die Ergebnisse des Referendums vor einer Woche und die Reaktion auf die Massnahme mit den Ratenzahlungen zeigen, dass diese Regierung einen Weg gefunden hat, Glaubwürdigkeit wiederherzustellen und das Vertrauen der Menschen zu erlangen. Lasst uns hoffen, dass sie gut verstehen, was das Vertrauen der Leute in einer ruinierten Umgebung bedeutet.
J: Was für Hoffnungen hast Du in diesem Moment, in dem die Europäischen Regierenden zusammensitzen?
M: Nachdem ich Martin Schulzes Ankündigung letzten Sonntag, direkt nach den Ergebnissen des Referendums, und nachdem ich die Versammlung der Europäischen Parlamentarier gesehen habe und nach den gestrigen „Vorschlägen“ von Wolfgang Schäuble, habe ich keine großen Erwartungen mehr an das „Herz der Europäischen Demokratie“. Ich denke, dass es eine der besten Lösungen, so wie ich es verstehe, ist, einen leichten Weg raus aus der Eurozone für Griechenland zu finden. Nicht nur ich, sondern viele andere Menschen (wie das Referendum gezeigt hat) sind nicht bereit, ein weiteres Hilfspaket zu akzeptieren. In Anbetracht der Situation, in welcher wir uns jetzt befinden, denke ich nicht, dass es das Ende der Welt bedeutet, die Eurozone zu verlassen. Ich denke, wir werden es überleben. Und vielleicht wird unser Beispiel in naher Zukunft interessant sein für andere Länder, die unter Sparmassnahmen leiden. Europa ist mehr als eine Währung.
Η Ελλάδα και η Ευρωπαϊκή Ένωση τη σημερινή στιγμή
Συνέντευξη της Μαριανέλλας Κλώκα στην Γιοχάνα Χέβελινγκ για έναν διάλογο μεταξύ της ενεργής κοινωνίας των πολιτών στην Ευρώπη.
Αυτή την τεταμένη στιγμή σε τι κατάσταση βρίσκεται ο κόσμος στην Ελλάδα;
Ο κόσμος κρατά την ανάσα του. Περιμένουμε με αγωνία τα αποτελέσματα των διαπραγματεύσεων. Όμως η πλειοψηφία, όπως με σαφήνεια έδειξαν τα αποτελέσματα του δημοψηφίσματος της προηγούμενης εβδομάδας, δεν επιθυμεί άλλο ένα Μνημόνιο με τους Θεσμούς. Αν υπογραφεί και γίνει αποδεκτή από το Ελληνικό Κοινοβούλιο μια ακόμα συμφωνία που να είναι κοντά στο τελεσίγραφο του Γιούνκερ, δεν νομίζω ότι ο κόσμος θα συνεργαστεί στην εφαρμογή του.
Η Ελληνική Κυβέρνηση επεξεργάστηκε μια άλλη πρόταση για μεταρρυθμίσεις συμπεριλαμβάνοντας μέτρα λιτότητας: τι συζητιέται για αυτή τη νέα πρόταση που έγινε αμέσως μετά το δημοψήφισμα στην Ελλάδα; Ποιο ήταν το νόημα του δημοψηφίσματος;
Το νόημα του δημοψηφίσματος μου είναι απόλυτα ξεκάθαρο: ο κόσμος έδειξε με την ψήφο του ότι δεν επιθυμεί άλλο ένα πακέτο μέτρων λιτότητας. Θέλω να θυμίσω στους αναγνώστες και τις αναγνώστριες ότι το δημοψήφισμα έγινε μετά από ένα τελεσίγραφο που έδωσαν οι Θεσμοί και ότι έλαβε χώρα σε καθεστώς εκβιασμού, με τις τράπεζες κλειστές, μια κατάσταση που συνεχίζεται μέχρι και σήμερα. Ούτε θέλω να θυμάμαι τη θέση των επικρατούντων ΜΜΕ. Σε πολλές περιπτώσεις εξέπεμψαν καθαρή τρομοκρατία. Τώρα το αποτέλεσμα δόθηκε στον Πρωθυπουργό και στον νέο Υπουργό Οικονομικών για να μπορέσουν να διαπραγματευθούν καλύτερα με τους πιστωτές μας. Η στρατηγική που μέχρι στιγμής έχουν επιλέξει είναι περίεργη, προτιμώ όμως να περιμένω το τελικό αποτέλεσμα των διαπραγματεύσεων και τότε να μιλήσω.
Έχεις εμπιστοσύνη στην κυβέρνηση αυτή ότι θα πάρει του φόρους που αντιστοιχούν από τις οικογένειες των ολιγαρχιών και γιατί δεν το έκαναν αμέσως αφού εκλέχθηκαν, όπως τους ασκούν μερικοί ήδη κριτική;
Οι οικογένειες των ολιγαρχιών είναι μέρος του συστήματος. Δεν είναι εύκολο να τους κάνεις να αποδώσουν φόρους. Προσωπικά θα υποστηρίξω την προσπάθεια καθώς μερικά δείγματα προς αυτή την κατεύθυνση κατάφερα να δω μέσα στους πρώτους 5 μήνες. Είναι αδύνατον να αντλήσεις άλλα χρήματα από τη μεσαία τάξη. Ούτε και μπορείς να διαμορφώνεις πολιτικές που να εξυπηρετούν το 10% του πληθυσμού. Μεγάλο μέρος αυτής της κυβέρνησης δεν ήταν πριν σε θέσεις εξουσίας, οπότε τους δίνεται η δυνατότητα να περάσουν στην ιστορία με θετικό πρόσημο. Θα υποστηρίξω την προσπάθεια, κρατώντας τις αποστάσεις μου ως ενεργό μέρος της κοινωνίας των πολιτών ώστε να μπορώ στην συνέχεια να ασκήσω κριτική αν τα πράγματα εξελιχθούν διαφορετικά.
Το μεγαλύτερο θέμα φαίνεται να αφορά την αναδιάρθρωση του συστήματος φορολόγησης, τις συντάξεις, τα πολιτικά τζάκια και την διαφθορά των θεσμών. Πόσο πιστεύεις ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θα τα αντιμετωπίσει αυτά στα επόμενα χρόνια;
Κάθε προηγούμενη προσπάθεια των δυο κομμάτων που ήταν στην εξουσία (μαζί ή χωριστά) απέτυχε. Θεωρώ ότι είναι πολύ διεφθαρμένα. Θέλω να δώσω στον ΣΥΡΙΖΑ 4 χρόνια να εφαρμόσει τις πολιτικές του, να βοηθήσω αν τα πράγματα πάνε καλά και να μπορώ να ασκήσω κριτική αν τα πράγματα δεν πάνε καλά. Όπως έχω πει πολλές φορές δεν νομίζω ότι τα πράγματα μπορούν να γίνουν χειρότερα από ότι ήδη είναι.
Ο ΣΥΡΙΖΑ συμμάχησε με ένα δεξιό κόμμα. Η εξήγηση που δίνουν είναι ότι είχαν ανάγκη την πλειοψηφία. Ο δισταγμός όμως του να μειώσουν τον προϋπολογισμό των στρατιωτικών δαπανών, για παράδειγμα, υπάρχει εξαιτίας αυτής της συμμαχίας. Πόσο επηρεάζουν θεωρείς τις αποφάσεις της κυβέρνησης οι δεξιοί;
Οι ΑΝΕΛΛ, το κόμμα με το οποίο έχουν συμμαχήσει, έβαλαν κάποιες «κόκκινες γραμμές» για να υποστηρίξουν την κυβέρνηση και μια από αυτές, δυστυχώς, είναι οι στρατιωτικές δαπάνες. Όμως κατά τη διάρκεια της συζήτησης στη Βουλή πάνω στην τελευταία πρόταση της κυβέρνησης ο Πρόεδρος του κόμματος των ΑΝΕΛΛ υποστήριξε τη μείωση των εξοπλιστικών δαπανών αλλά όχι τη μείωση των μισθών και των συντάξεων του προσωπικού των ενόπλων δυνάμεων. Προσωπικά δεν είμαι καθόλου ευχαριστημένη με την εικόνα αυτής της συμμαχίας. Ο νόμος για την Ιθαγένεια πέρασε στη Βουλή χωρίς την ψήφο των ΑΝΕΛΛ. Αυτό είναι ντροπή. Πρόκειται για μια πολύ εύθραυστη συμμαχία και η ιστορία θα την κρίνει. Μέχρι τώρα όπως μπορώ να εκτιμήσω οι αρχικές συμφωνίες μεταξύ τους είναι αμοιβαία σεβαστές. Θα έπρεπε να έχει εμφανιστεί μια άλλη επιλογή εμπιστοσύνης για τον ΣΥΡΙΖΑ για να μπορέσει να κάνει μια συμμαχία τον Ιανουάριο αλλά δεν εμφανίστηκε κάτι τέτοιο. Ας ευχηθούμε ότι θα πετύχει και θα κάνει τη λιγότερη δυνατή ζημιά.
Υπάρχει η διάθεση να καταλάβουν οι Έλληνες ότι πρέπει να κάνουν και εκείνοι το μερίδιό τους για τις αναδιαρθρώσεις στη χώρα; Μπορείς να μας πεις κάτι για τα εμπόδια και τα κίνητρα που μπορεί να υπάρξουν για τους Έλληνες αναφορικά με τις απαραίτητες μεταρρυθμίσεις;
Τρεις μήνες πριν το Υπουργείο Οικονομικών πρόσφερε τη δυνατότητα στους ανθρώπους που χρωστούν φόρους να πάνε και να διευθετήσουν τα χρέη τους με 100 δόσεις. Οι αναφορές από τους πρώτους δύο μήνες λειτουργίας του μέτρου ήταν καλύτερες από αυτές που περίμενε το Υπουργείο σε σχέση με τα έσοδα και τα χρέη που μπήκαν σε ρύθμιση. Θέλω να πω ότι ο κόσμος έχει βαρεθεί τις κυβερνήσεις που υποτίθεται προτείνουν μέτρα για να υποστηρίξουν τον κόσμο και στη συνέχεια στοχεύουν σε βαθιά φορολογία για παράδειγμα. Τα αποτελέσματα του δημοψηφίσματος της περασμένης Κυριακής όπως και το αντανακλαστικό που λειτούργησε στο μέτρο των 100 δόσεων, μας δείχνουν ότι αυτή η κυβέρνηση βρήκε τρόπο να αποκαταστήσει την αξιοπιστία της και να κερδίσει την εμπιστοσύνη του κόσμου. Ας ελπίσουμε ότι έχει καταλάβει καλά τι σημαίνει αυτό σε ένα κοινωνικό περιβάλλον κατεστραμμένο.
Ποιες είναι οι ελπίδες σου αυτές τις στιγμές που οι Ευρωπαίοι ηγέτες συζητούν;
Αφού παρακολούθησα το διάγγελμα του Μάρτιν Σουλτς την Κυριακή, που έκανε ακριβώς μετά τα αποτελέσματα του δημοψηφίσματος, αφού παρακολούθησα την ολομέλεια του Ευρωκοινοβουλίου και μετά και από την χτεσινή διαρροή των «προτάσεων» του Σόιμπλε, δεν προσδοκώ τίποτε από την «καρδιά της Ευρωπαϊκής Δημοκρατίας». Νομίζω ότι μια καλή λύση, όπως εγώ αντιλαμβάνομαι τα πράγματα, θα ήταν να βρεθεί ένας πιο εύκολος δρόμος για την Ελλάδα να αφήσει την ευρωζώνη. Πολλοί άνθρωποι μαζί τους κι εγώ (όπως έδειξε το δημοψήφισμα) δεν είμαστε διατεθειμένοι να αποδεχθούμε ακόμα ένα Μνημόνιο. Εκτιμώντας τη σημερινή κατάσταση δεν νομίζω ότι το να φύγουμε από την ευρωζώνη θα είναι η καταστροφή μας. Νομίζω ότι θα επιβιώσουμε. Και ίσως το παράδειγμά μας να φανεί ενδιαφέρον στο άμεσο μέλλον και σε άλλες χώρες που αισθάνονται στραγγαλισμένες από τα μέτρα λιτότητας. Η Ευρώπη είναι κάτι παραπάνω από ένα νόμισμα.