Während der Countdown zum 5. Juli und dem griechischen Referendum läuft, bei dem es darum geht, ob die Forderungen Europas nach mehr Austerität von Griechenland akzeptiert werden sollen oder nicht, erstattet uns unsere Korrespondentin Marianella Kloka einen persönlichen Bericht aus ihrem Leben inmitten der Bankenkrise (die griechische Version ist weiter unten zu finden).

Teil 1: Die Banken sind geschlossen, Zeit unsere Herzen offen zu lassen[1]

Während ich gestern auf dem Weg zurück nach Griechenland über den “Flughafen der Armen” (Rom, Ciampino) war, erhielt ich auf meinem Handy folgende SMS: “Die Banken sind für die ganze Woche geschlossen, hast du genügend Geld, um nach Hause zu kommen?” Es folgte ein Gedankengang der Angst in mir: Selbst wenn ich genügend Geld hätte (was ich nicht habe), wie werde ich die nächste Woche überleben? Wird mein Gehalt am Zahltag auch wirklich überwiesen? Ich muss sofort meine Freunde bei Pressenza informieren, die Leute müssen wissen, was los ist. Wie soll ich meine Raten an den Staat und die Banken zahlen? Von wem kann ich mir ein paar Euro leihen, wenn sich jeder genau dem gleichen Problem gegenübersteht? Wird mein Telefon abgestellt werden? Was ist mit meiner Internetverbindung? Kann meine Mutter für einige Tage überleben auch ohne ihre Rente?

Drei Dinge, die ich in den letzten 24 Stunden gelernt habe:

1) Nach der Ankündigung des Referendums hat die Europäische Zentralbank (EZB) den Cashflow an griechische Banken gestoppt, obwohl es noch gar nicht der 30. Juni war. Das war klare Erpressung der griechischen Regierung, um die Kapitalkontrolle zu erlangen.[2] Aber die griechische Regierung hat sich geweigert, zu gehorchen und hat den Bankern empfohlen, bankrott zu gehen, wenn sie sich nicht mal ein paar Tage Druck leisten können, besonders nach den Milliarden, die sie über die letzten 5 Jahre erhalten haben. Die Banker in Griechenland waren Sonntag morgen in verzweifelter Situation und hatten Herrn John Stournaras von der Zentralbank gebeten, einen Feiertag auszurufen.[3] Wie auch immer, das heißt nicht notwendigerweise, dass wir bis zum 5. Juli ohne einen Cent sein werden: Wir können unsere Bankkarten benutzen und bis zu 60 Euro pro Person abheben, was meiner Meinung nach in Ordnung ist. Stellt Euch vor, manche von uns haben nicht einmal 60 Euro auf der Bank! Oder wir können auch unsere Rechnungen und Schulden per Online-Banking oder Karte zahlen. Jede einzelne Rente ist garantiert und alle Löhne, die seit längerem elektronisch gezahlt werden, sind ebenfalls sicher. Wenn es irgendeinen Verzug in Zahlungen geben sollte, wird es kein Problem sein, denn es passiert ja im obengenannten Kontext. Das heißt also, dass die Dinge gar nicht so schlimm sind, wie es scheint.

2) Wie schnell doch unvollständige Information Angst und Lähmung erzeugen kann. Wie bekämpft man Angst? Indem man ruhig bleibt und die Möglichkeiten auslotet, die die neue Situation bietet. Kommuniziert mit anderen, vielleicht mit euren engsten Freunden und Familien und findet zusammen eine Lösung.

3) Mein ganzes Leben lang habe ich immer gesagt, dass ich Banken hasse, in meinen Augen sind sie der schlimmste Feind, das Symbol unseres heutigen schrecklichen und grausamen Systems. Wie gut bin ich vorbereitet, eine Woche lang ohne sie zu leben, geschweige denn ein ganzes Leben? Und wenn nicht jetzt, wann dann?

Derweil im sozialen Umfeld:

Die Leute haben viel Angst, bleiben aber ruhig. Die Meinungen gehen auseinander zwischen dem großen NEIN und dem großen JA. Es ist eine riesige Verantwortung. Heute gab es eine große Demonstration im Zentrum von Athen von denen, die nicht mehr zur auferlegten Austerität zurück wollen, auch wenn sie nicht wissen, was als nächstes kommt. Ein Foto, das sich in den sozialen Medien wie ein Virus verbreitet hat, zeigt eine Schlange von Leute vor einem Bankautomaten, während zur selben Zeit ein Obdachloser schlafend daneben liegt. Unsere Gesellschaft ist wirklich ernsthaft krank. Ich schäme mich.

[1] Zitat Elen Chouvarda
[2] Kapitalkontrolle: Maßnahmen, die eine Regierung eines Landes nutzen kann, um den Fluss von den Kapitalmärkten zu und vom Konto eines Landes zu regulieren.
[3] Feiertag: Aussetzung von regulären Bankgeschäften. Dies ist ein Privileg der Führung einer Zentralbank und bedarf keiner Genehmigung seitens der Regierung.

Übersetzung aus dem Englischen von Evelyn Rottengatter

Teil 2: Auf dem Weg zum #Greferendum: Die Augen der Welt sind auf uns gerichtet
Teil 3: Auf dem Weg zum #Greferendum: Wörter fliegen wie die Schwerter
Teil 4: Auf dem Weg zum #GReferendum: Zurück in die Zukunft
Teil 5: Auf dem Weg zum #GReferendum: Lächeln durch das “Schlüsselloch” des Universums
Teil 6: Auf dem Weg zum #Greferendum: Orange ist die Farbe der Inspiration

Οδεύοντας προς το δημοψήφισμα

Μέρος πρώτο: Οι τράπεζες έκλεισαν, καιρός να ανοίξουν οι καρδιές μας*

Χτες, επιστρέφοντας στην Ελλάδα από το «αεροδρόμιο των φτωχών» (Ciampino – Ρώμης), ένα sms προσγειώθηκε στο κινητό μου: «Οι τράπεζες έκλεισαν για όλη την εβδομάδα, έχεις αρκετά χρήματα για να γυρίσεις στο σπίτι;» Ένα τρένο σκέψεων γεμάτες φόβο ακολούθησαν: Ακόμα και να είχα αρκετά χρήματα (που δεν είχα) πώς θα επιβιώσω την υπόλοιπη εβδομάδα; Θα πληρωθώ κανονικά; Πρέπει να ενημερώσω αμέσως τους φίλους μου στην PRESSENZA, ο κόσμος πρέπει να το μάθει. Πώς θα πληρώσω τα δάνεια και τις ρυθμίσεις που έχω προς το κράτος και τις τράπεζες; Από ποιον θα μπορέσω να δανειστώ κάποια χρήματα για να ζήσω αυτή την εβδομάδα αφού όλοι το ίδιο πρόβλημα θα έχουν; Θα μου κόψουν το τηλέφωνο; Το ίντερνετ; Θα μπορέσει η μητέρα μου να επιβιώσει μερικές μέρες χωρίς τη σύνταξή της;

Τρία πράγματα έμαθα τις τελευταίες 24 ώρες:

  1. Μετά την αναγγελία για το δημοψήφισμα η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα έκλεισε τη ροή ρευστού προς τις ελληνικές τράπεζες παρόλο που είμαστε ακόμα πριν τις 30 Ιουνίου. Επρόκειτο ουσιαστικά για ωμό εκβιασμό προς τη διαδικασία του ελέγχου κεφαλαίων**. Παρόλα αυτά η ελληνική κυβέρνηση αρνήθηκε να υπακούσει σ’ αυτό και ζήτησε από τους Τραπεζίτες να δηλώσουν χρεωκοπία σε περίπτωση που δεν καταφέρνουν να επιβιώσουν μερικές μέρες (ειδικά) μετά από τα τόσα δις που έχουν πάρει τα τελευταία πέντε χρόνια. Οι Τραπεζίτες ήρθαν σε δεινή θέση την Κυριακή το πρωί και ζήτησαν τελικά από τον Διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδας, Γιάννη Στουρνάρα, να κηρύξει τραπεζική αργία***. Ακόμα και σε αυτή την περίπτωση όμως αυτό δεν σημαίνει ότι τελικά θα μείνουμε άφραγκοι μέχρι την 5η Ιουλίου: μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε την κάρτα μας και να τραβήξουμε καθημερινά έως 60 ευρώ από το ATM, όριο που νομίζω ότι είναι καλό. Μερικοί και μερικές από μας δεν έχουμε καν 60 ευρώ στην τράπεζα! Ή μπορούμε να πληρώσουμε τους λογαριασμούς μας μέσω e-banking ή μέσω των ΑΤΜ. Κάθε σύνταξη είναι εγγυημένη, κάθε μισθός, που εδώ και καιρό πλέον κατατίθεται μέσω ηλεκτρονικής τραπεζικής συναλλαγής, είναι εγγυημένος επίσης. Αν υπάρξει η όποια καθυστέρηση σε πληρωμές, γίνεται αντιληπτή μέσα στο παραπάνω πλαίσιο. Επομένως τα πράγματα δεν είναι τόσο άσχημα όσο φάνηκαν να είναι.
  2. Πως μπορεί μια αποσπασματική πληροφορία να σπείρει άμεσα φόβο και παράλυση. Πώς αντιμετωπίζει κανείς το φόβο; Μένοντας ήρεμος και μελετώντας τις δυνατότητες που προκύπτουν από τη νέα κατάσταση. Επικοινωνώντας την όποια άμεση ανάγκη με άλλους, τους πιο κοντινούς και προσπαθώντας να βρεθεί λύση από κοινού.
  3. Όλη μου τη ζωή έλεγα ότι μισώ τις τράπεζες. Στα μάτια μου η τράπεζα είναι ο χειρότερος εχθρός, το σύμβολο του σημερινού απαίσιου και σκληρού συστήματος. Πόσο προετοιμασμένη είμαι να ζήσω για μια εβδομάδα (ας μη μιλήσω για το υπόλοιπο της ζωής μου) χωρίς αυτήν; Και πάλι, αν τώρα δεν είναι η στιγμή, ποια στιγμή θα είναι η κατάλληλη;

Εν τω μεταξύ στο κοινωνικό επίπεδο:

Ο κόσμος φοβάται αλλά φαίνεται να είναι ήρεμος. Η κοινή γνώμη είναι διαιρεμένη μεταξύ του μεγάλου ΟΧΙ και του μεγάλου ΝΑΙ. Το ίδιο διαιρεμένες είναι και οι ευθύνες. Σήμερα έγινε μια πολύ μεγάλη διαδήλωση στο κέντρο της Αθήνας από αυτούς που δεν επιθυμούν να επιστρέψουμε στην επιβεβλημένη λιτότητα ακόμα και αν δεν ξέρουν ποιο μπορεί να είναι το επόμενο βήμα. Η φωτογραφία που αναπαράγεται στο διαδίκτυο δείχνει την ουρά των ανθρώπων σε ένα ΑΤΜ, δίπλα στο οποίο κοιμάται ένας άστεγος. Η κοινωνία μας νοσεί σοβαρά. Αισθάνομαι ντροπή.

* εύσημα: Elen Chouvarda

**έλεγχος κεφαλαίων: μέτρα που μπορεί να πάρει η κυβέρνηση ενός κράτους για να διευθετήσει τη ροή των κεφαλαίων από τις αγορές προς και από τους δικούς της λογαριασμούς κεφαλαίων.

***τραπεζική αργία: αναστολή της κανονικής λειτουργίας της τράπεζας. Πρόκειται για προνόμιο του διοικητή της κεντρικής τράπεζας μιας χώρας χωρίς απαραίτητα την εξουσιοδότηση της κυβέρνησης